جراحی مفصل گیجگاهی

مفصل فکی گیجگاهی ( TMJ ) یکی از نقاط فیزیولوژیک بدن انسان است که با بیمار شدن آن ممکن است دردهایی را در ناحیه فک و صورت و یا حتی کمر احساس کنید که هرگز متوجه منشا آن نباشید. گاها دلیل درد و رنج در ناحیه فک مشخص نمی شود. اما نکته جالب اینجاست که منشا اکثر این دردها در مفصل فکی گیجگاهی است.

این مفصل وظیفه جویدن و صحبت کردن را به عهده دارد و اگر دچار عارضه شود بسیار آزاردهنده و دردناک خواهد شد. تا زمانی که این مفصل به وظیفه خود عمل می کند متوجه اهمیت آن نیستیم اما به محض آنکه دچار درد و ناراحتی می شود دردسر عظیم و غیر قابل تحملی می شود.

موقعیت مفصل فکی گیجگاهی را به دیسکی تشبیه می کنیم که در بین سطوح مفصلی قرار داد و هنگام جویدن باعث کاهش اصطکاک در بین سطوح مفصلی و محافظت بافت های سخت استخوانی در مقابل فشارهای ایجاد شده می شود. موقعیت مفصل فکی گیجگاهی برای حفاظت و تنظیم سیستم های ارتوپدیک بدن نقش ویژه و مهمی دارد.

شاید برای عموم مردم قابل باور نباشد که وجود عارضه در این مفصل می تواند منجر به بروز کمر درد شود. برای مثال وقتی موقعیت فیزیولوژیک این مفصل به هم می خورد و به سمت جلو تمایل پیدا می کند، منجر به بروز مشکلاتی در ستون فقرات می شود و در نهایت بروز کمر دردی که نمی دانید منشا آن از کجاست.

اگر درد مداومی را در ناحیه ی نزدیک گوش، فک یا ماهیچه های اطراف صورت احساس می کنید و حرکات فک شما محدود شده و همراه با صدای کلیک یا تق تق است، ممکن است دچار سندرم مفصل گیجگاهی-فکی، Temporomandibular Disorders یا به اختصار TMD باشید.

بعضی اوقات افراد به اشتباه اصطلاح TMJ را برای اشاره به این اختلالات استفاده می کنند اما در حقیقت TMJ مخفف مفصل تمپورومندیبولار یا مفصل گیجگاهی-فکی است. بنابراین شما قطعاً TMJ دارید (در واقع دو عدد مفصل TMJ دارید) اما ممکن است TMD داشته باشید و یا نداشته باشید.
TMD به گروهی از اختلالات گفته می شود که با درد و اختلال عملکرد TMJ و یا عضلات اطراف آن مرتبط است.

تشخیص اینکه دقیقا چه چیزی باعث ایجاد این علائم می شود، همیشه آسان نیست اما خبر خوب این است که اکثر موارد TMD با درمان های خانگی و مراقبت درمان می شود.
بنابراین در صورتی که این نوع درمان ها پاسخگو نباشند، باید در مراحل بعد به دنبال درمان های تهاجمی مانند بریج و جراحی بود.

 

 

حرکات مفصل فکی گیجگاهی

 

حرکت فک پایین در داخل مفصل فکی گیجگاهی بوسیله 4 عضله کنترل می شود:

عضله تمپورال
عضله ماستر
عضله لترال تریگویید
عضله مدیال تریگویید

این چهار عضله کلیه حرکات باز و بسته کردن فک و حرکات جانبی فک را در درون مفصل فکی گیجگاهی ایجاد و کنترل می کنند.

علل درد فک و اختلال مفصل فکی گیجگاهی

علت ابتلا به اختلال TMJ در بسیاری از موارد مشخص نیست. آسیب دیدن فک یا مفصل فکی گیجگاهی نقش مهمی در بروز این اختلال دارد. عارضه‌های مختلفی وجود دارند که می‌توانند بر رشد مفصل فکی ـ گیجگاهی اثر بگذارند که از آن جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• آرتریت
• ساییدگی مفصل
• عادت به دندان قروچه کردن یا روی هم فشار دادن دندان‌ها
• مشکلات ساختاری مادرزادی فک
• عاملهای مختلفی بر رشد و شکلگیری مفصل فکی ـ گیجگاهی اثر میگذارد، اما تاثیر آنها در بروز اختلال TMJ اثبات نشده است. این عاملها عبارتند از:
• استفاده از بریس و وسایل ارتودنسی
• حالات نامناسب صورت که باعث کشیدگی عضلات صورت و گردن میشود.
• استرس درازمدت
• تغذیه نامناسب
• بیخوابی.

علائم اختلال مفصل فکی گیجگاهی

 

علائم اختلال‌های TMJ به شدت و علت عارضه بستگی دارد. درد فک و عضلات اطراف شایع‌ترین علامت اختلال مفصل فکی ـ گیجگاهی است. این اختلال معمولاً با علائم زیر نیز همراه است:

• درد صورت یا گردن.
• خشکی عضلات فک.
• محدود شدن حرکت فک.
• قفل شدن فک.
• صدا دادن مفصل فکی گیجگاهی.
• انحراف فک، اختلال بایت (مال اکلوژن یا به خوبی روی هم قرار نگرفتن دندان‌های بالا و پایین)
• ممکن است علائم فقط در یک سمت صورت یا هر دو سمت بروز یابد.

عوامل خطر و علل سندروم گیجگاهی فکی

در ابتدا تصور می شد که اختلالات TMJ تنها به دلیل عدم هماهنگی یا عدم تراز دندان های فوقانی و تحتانی ایجاد میشود. اما امروزه متخصصان معتقدند که عوامل دیگری به جز عدم هماهنگی فک ها و دندان های بالا و پایین با هم میتوانند در شکل گیری این سندروم نقش داشته باشند.

برای مثال عوامل عاطفی و محیطی نیز در شکل گیری این بیماری نقش دارند.

مهمترین علل سندروم مفصل گیجگاهی فکی عبارتند از:

• وارد شدن ضربه یا تروما به فک یا مفصل
• عوامل روانشناختی مانند اضطراب، استرس یا افسردگی
• وضعیت قرار گیری نامناسب سر و گردن
• افزایش آگاهی و حساسیت در مورد درد
• برخی از جنسیت ها، قومیت ها یا نژادها بیشتر با این عارضه درگیرند. برای مثال اختلالات TMJ در زنان و قفقازی ها بیشتر از آفریقایی آمریکایی است

علاوه بر این بیماری مفصل گیجگاهی ممکن است ناشی از یک مشکل یا بیماری زمینه ای دیگر باشد. برخی از این بیماری ها که در شکل گیری اختلالات TMJ نقش دارند عبارتند از:

• اختلالات خود ایمنی مانند آرتریت روماتوئید
• فیبرومیالژیا
• آپنه خواب
• بیماری های دژنراتیو مفصل
• اضطراب یا سایر اختلالات روانپزشکی که منجر به گرفتگی مزمن فک یا دندان قروچه میشود
• مال اکلوژن دندان
• آنکیلوگلوزیا
• مشکلات ساختاری در بدو تولد

سندروم مفصل گیجگاهی فکی (TMJ) چگونه تشخیص داده می‌شود؟

پزشک با نگاهی به تاریخچه‌ی پزشکی بیمار و انجام یک معاینه‌ی فیزیکی نشانه‌های بیماری TMD را تشخیص می‌دهد. هیچ آزمون خاصی برای تشخیص TMD وجود ندارد. پزشک ممکن است بیمار را به یک متخصص دهان و فک و صورت، یک متخصص گوش و حلق و بینی یا یک متخصص دندانپزشکی در اختلالات فک برای تایید تشخیص بفرستد.

گاهی اوقات متخصص مراقبت‌های بهداشتی ممکن است MRI مفصل فک را برای تشخیص آسیب به غضروف مفصل فک و برای رفع سایر مشکلات پزشکی تجویز کند. بیماری‌ای که ممکن است علائم مشابهی با TMD داشته باشد، نورالژی تریمینال است. عصب سه شاخه، ضربه‌های عصبی را به مفصل فک تزریق می‌کند و هنگامی که تحریک شد، می‌تواند منجر به درد صورت شود.

سایر علل درد صورت و یا گردن شامل غدد لنفاوی متورم (غدد متورم)، آرتروز سلول عظیم، بیماری غدد بزاقی، گلو درد، عدم انجام درست ارتودنسی و یا دندان مصنوعی نامناسب می‌باشد.

جلوگیری از سندروم مفصل گیجگاهی فکی (TMJ)

نشانه‌های سندروم TMJ به طور نامنسجم به استرس و شیوه‌ی زندگی افراد مرتبط است. پیشگیری از نشانه‌های سندرم مفصل گیجگاهی فکی اغلب می‌تواند با استفاده از مراقبت از خود در خانه انجام شود، برخی از این مراقبت‌ها عبارت اند از:

• خوردن غذاهای نرم.
• پرهیز از مصرف زیاد آدامس.
• حفظ موقعیت مناسب.
• تمرین کاهش استرس و تکنیک‌های رسیدن به آرامش.
• استفاده از لوازم پلاستیکی دندان که توسط متخصصین مراقبت از فک توصیه می‌شود.
• استفاده از تجهیزات ایمنی مناسب برای جلوگیری از شکستگی فک و جابجایی آن به هنگام تمرین، کار و یا شرکت در ورزش.

درمان سندروم مفصل گیجگاهی فکی یا TMJ به چه صورت است؟ آیا داروی خانگی وجود دارد که تسکین درد TMJ را تضمین کند؟
علائم زیادی از اختلالات TMJ را می‌توان با درمان‌های خانگی یا کاهش استرس و تکنیک‌های آرام بخش رفع کرد. برخی از این درمان‌های خانگی شامل موارد زیر می‌باشند:

1. یخ و یا بسته‌های سرد جهت قرار دادن روی ناحیه‌ی مفصل
2. داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی بدون نسخه (OTC) مانند ایبوپروفن (Advil، Motrin) یا ناپروکسن (Aleve) و سایر داروهای ضد درد، از جمله آسپرین (Ecotrin) و استامینوفن (Tylenol)
3. خوردن غذاهای نرم و اجتناب از مصرف زیاد آدامس
4. ماساژ یا کشش ملایم عضلات فک و گردن (یک پزشک یا فیزیوتراپیست می‌تواند کشش‌های مناسبی را توصیه کند.)
5. تکنیک‌های آرامش بخش و مدیریت و کاهش استرس
6. برخی از اسانس‌های آرام بخش (مانند اسطوخودوس، بابونه، مرزنجوش شیرین و مریم گلی) ممکن است موجب تسکین موقت درد و ناراحتی TMJ شوند.

هنگامی که درمان‌های خانگی موثر نیستند، ممکن است لازم باشد گزینه‌های درمان پزشکی را در نظر بگیرید. اکثر این نوع درمان‌ها، TMD را درمان نمی‌کنند، اما می‌توانند موقتا و حتی طولانی‌تر، از علائم درد بکاهند. این موارد عبارت اند از:

1. تراشه دندانی (تراشه اکلوزال یا تثبیت کننده یا پرهیز از گاز گرفتن) یک ابزار دندانی است که در دهان قرار می‌گیرد که دندان‌ها را تراز نگه می‌دارد و مانع دندان قروچه می‌شود. شبیه محافظ دهان است و معمولا توسط یک متخصص فک تجویز و جاگذاری می‌شود.
2. یک پزشک متخصص می‌تواند برای آرام کردن عضلات فک از بوتاکس استفاده کند. اگرچه، این درمان TMD در حال حاضر مورد تایید FDA نیست.
3. فیزیوتراپی با تمرینات فک می‌تواند عضلات را تقویت کند، انعطاف پذیری و محدوده حرکت را بهبود بخشد.
4. در ایالاتی که ماریجوانای دارویی قانونی است، پزشک می‌تواند آن را برای کاهش درد شدید TMJ تجویز کند.
5. مدیریت زیست رفتاری (بیوفیدبک، درمان رفتاری شناختی [CBT]) می‌تواند به کاهش شدت درد کمک کند.
6. گاهی اوقات ممکن است طب سوزنی مفید باشد.
7. در موارد شدید، جراحی فک و یا جراحی دندان ممکن است ضروری باشد.
8. آرتروسکوپی TMJ یا آرتروسنتیسس (استخراج مایع درون مفصل با ایجاد یک سوراخ) یک روش کمی تهاجمی است که معمولا به صورت سرپایی برای بیمار انجام می‌شود. زمان بازیابی این روش حدودا یک هفته می‌باشد.
9. گاهی اوقات ممکن است لازم باشد کل مفصل جایگزین شود. به طور کلی برای این کار باید چند روز در بیمارستان بستری شد و زمان بهبودی جراحی 4 تا 6 هفته است.
10. برای درمان سندروم مفصل گیجگاهی فکی ممکن است از داروهای تجویزی زیر استفاده شود:

 

• آرام بخشهای عضلانی: متاکاسلون (اسکلاکسین)، سیکلوبنزاپرین (فلکسیریل)
• داروهای ضد التهابی: نابومیتون (رلفن)، ملوکسیکام (موبیک)، سلکوکسیب (Celebrex)
• تزریق استروئید: بکلومتازون (Qvar)
• داروهای ضد افسردگی سه حلقه‌ای: نورتریپتیلین (پامیلور)، آمیتریپتیلین (الاویل، اندپ) و دزیپرامین (نورپرمین)، ایمیپرامین (نورفرانیل، تیپرامین، توفرانیل)

• بنزودیازاپین‌ها: دیازپام (والیم)، کلونازپام (کلونوپین)، آلپرازولام (زاناکس)
• داروهای خواب آور: دوکزپین (سیلنور)
• داروهای درد عصبی: گاباپنتین (نورونتین)، توپیرامات (توپاماکس)، لوتیراستام (کپرا)، پرگابالین (لیریکا)
• داروهای ضد درد: هیدروکودون و استامینوفن (ویکودین، لرتاب)، اکسیکودون و استامینوفن (پرسوست)

پیش بینی درمان سندرم TMJ چیست؟

پیش بینی درمان سندروم TMJ به طور کلی خوب است. علل متعددی برای سندرم TMJ وجود دارد. اکثر مردم می‌توانند درد و ناراحتی را با مراقبت از خود و مراقبت‌های خانگی کنترل کنند.

عوارض طولانی مدت سندروم مفصل گیجگاهی فکی شامل درد مزمن صورت یا سردرد مزمن است. در شرایط وخیم، وقتی درد مزمن است یا اختلالات التهابی دیگری به همراه دارد، ممکن است درمان طولانی مدت ضروری باشد.

درمان سندروم مفصل گیجگاهی چیست ؟

اگر اختلالات مفصل گیجگاهی فکی در شما تشخیص داده شده است، درمان بلافاصله شروع می‌شود. متخصص ارتودنسی ممکن است به شما پیشنهاد دهد که از یک محافظ دهانی یا اسپلینت استفاده کنید که معمولاً از مواد آکریلیک سخت ساخته شده‌اند.

محافظ دهان موقعیت فک را برای از بین بردن علائمی مانند درد و ناراحتی ناشی از اختلالات مفصل گیجگاهی فکی، جابجا می‌کند. اگر درد زیادی دارید، متخصص ارتودنسی همچنین ممکن است داروهای ضد التهاب و ضد درد را تجویز کند تا تورم را کاهش دهند و درد را از بین ببرند.

متخصص ارتودنسی به بررسی وضعیت شما برای تعیین این که آیا روش‌های درمانی استفاده شده مؤثر است یا خیر ادامه خواهد داد.

اگر هیچ پیشرفتی در بهبود حین استفاده از محافظ دهان و داروهای تجویز شده نداشته باشید، گزینه‌های درمانی دیگری نیز وجود دارند که ممکن است مورد بررسی قرار گیرند.

برخی از بیماران بهبود قابل توجهی در وضعیت خود در هنگام تزریق کورتیکواستروئید به فک نشان می‌دهند. در موارد شدید، بیماران مبتلا به اختلالات مفصل گیجگاهی فکی ممکن است نیاز به عمل جراحی داشته باشند، اما عمل جراحی به طور کلی به عنوان آخرین راه حل برای درمان اختلالات مفصل گیجگاهی فکی توصیه می‌شود.

آیا درمان خانگی برای آن وجود دارد ؟

بسیاری از نشانه ها هستند که اثبات کرده اند می توان از درمان های خانگی برای این سندروم استفاده کرد که درمان های خانگی ارائه شده در زیر بخشی از آن ها می باشند:

• قرار دادن یک پک یخ یا خنک در قسمت مفصل
• مصرف داروهای ضد التهاب و غیر استروئیدی شامل ایبوپروفن ، ناپروکسن و دیگر مسکن ها مثل آسپیرین و استامینوفن .
• خوردن غذا های نرم و اجتناب از جویدن آدامس
• ماساژ و کشش آرام عضلات گردن که باید حتما توسط درمانگر انجام شود .
• تکنیک های ریلکسیشن و مدیریت کاهش استرس
• استفاده از روغن های ضروری مثل لاوندر که می تواند درد و ناراحتی این قسمت را در کوتاه مدت از بین ببرد .
• برای درمان این سندروم حتما باید استفاده از داروهای تجویز شده را جدی بگیرید . بیشتر درمان های خانگی برای درمان مناسب نیستند ، بلکه می توانند درد را در کوتاه مدت از بین ببرند .

درمان های پزشکی نیز شامل موارد زیر است :

اسپلینت دندان که در طول آن یک وسیله را درون دهان قرار می دهند که از سایش دندان ها روی هم جلوگیری می کند و گاردهای دهانی که معمولا تجویز می شود .

متخصص می تواند از بوتاکس نیز برای بهبود مفصل فک شما استفاده کند که البته سازمان سلامت و بهداشت جهانی آن را تایید نمی کند .
فیزیک درمانی که در آن تمریناتی برای کشش ، افزایش انعطاف و تقویت عضلات داده می شود .

مدیریت زیستی رفتاری که می تواند رفتار درمانی و ذهن رفتاری کند و شدت درد را بکاهد .
طب سوزنی نیز در بعضی موارد کمک کننده خواهد بود .

در بعضی از موارد باید فک و یا دندان را جراحی کنند که ریکاوری آن حدودا یک هفته طول می کشد .
گاهی اوقات نیز جراحی به گونه ای است که مفصل را باید به طور کامل جابجا کرد که در این شرایط، به مدت چند روز در بیمارستان می مانند و ریکاوری آن بین 4 تا 6 هفته است .

مشاوره دادن :در طی مشاوره ممکن است درمانگر به این موضوع پی ببرد که فرد به دلیل فشارهای روانی با مشکل ساییدن دندان ها مواجه است که می تواند با جلسات مشاوره آن را برطرف سازد .

ورزش فک

 

اثر ورزش درمانی بر میزان باز کردن دهان برای بیمارانی که دچار جابجایی و دررفتگی دیسک مفصل فکی گیجگاهی هستند، بیشتر از اثر استفاده از محافظ دهانی است.

نرمش شل کردن عضلات فک

زبان را روی سقف دهان، پشت دندان‌های قدامی بالا بگذارید. همان طور که اجازه می‌دهید، دندان‌ها از هم دور شود، عضلات فک را شل کنید.

حرکت ماهی طلایی (باز کردن جزئی دهان)

زبان را روی سقف دهان بگذارید و یک انگشت را روی گوش، در محل قرارگیری مفصل فکی گیجگاهی بگذارید. انگشتهای وسط یا اشاره را روی چانه بگذارید. فک پایین را تا نیمه باز کنید و سپس ببندید.

در این حالت باید مقاومت مختصری را حس کنید، اما نباید دچار درد شوید. روش دیگر انجام حرکت این است که همان طور که فک را تا نیمه پایین میبرید و دوباره میبندید، یک انگشت را روی هر مفصل فکی گیجگاهی بگذارید. این تمرین را هر روز، شش نوبت و در هر نوبت، شش بار انجام دهید.

حرکت ماهی طلایی (باز کردن کامل دهان)

زبان را روی سقف دهان بگذارید و یک انگشت را روی مفصل TMJ و انگشت دیگر را روی چانه بگذارید. فک پایین را کاملاً باز کنید و بعد ببندید.

روش دیگر این است که همان طور که دهان را کاملاً باز میکنید و میبندید، یک انگشت را روی هر مفصل TMJ بگذارید. این تمرین را هر روز، شش نوبت و در هر نوبت، شش بار انجام دهید.

منقبض کردن چانه

شانه ها را عقب بدهید، قفسه سینه را بالا بیاورید، پشت بدن را صاف کنید و حالتی مانند غبغب ایجاد کنید. این وضعیت را سه ثانیه حفظ کنید. حرکت را ده بار تکرار کنید.

باز کردن دهان در مقابل مقاومت

انگشت شست را زیر چانه بگذارید. دهان را به آرامی و با غلبه بر فشار رو به بالای انگشت شست روی چانه باز کنید. این وضعیت را سه تا شش ثانیه حفظ کنید و بعد دهان را به آرامی ببندید.

بستن دهان در مقابل مقاومت

چانه را بین دو انگشت شست و اشاره یک دست فشار دهید. همان طور که فشار ملایمی را به چانه وارد میکنید، دهان را ببندید. این حرکت عضلات مسئول جویدن را تقویت میکند.

بالا بردن زبان

زبان را روی سقف دهان بگذارید و دهان را به آرامی ببندید و باز کنید.

حرکت افقی فک

وسیلهای نیم سانتیمتری مانند چند دپرسور زبان، را بین دندانهای قدامی بگذارید و فک را به آرامی از راست به چپ و بالعکس حرکت دهید. هر زمان که انجام دادن حرکت برایتان آسانتر شد، تعداد دپرسورها را افزایش دهید تا ضخامت شیء بین دندانها بیشتر شود.

حرکت رو به جلوی فک

وسیلهای نیم سانتی متری را بین دندانهای جلو بگذارید. فک پایین را جلو بیاورید تا دندانهای پایین جلوتر از دندانهای بالا قرار بگیرد. هر زمان که حرکت برایتان آسان شد، ضخامت شیء بین دندانها را افزایش دهید.

 

فرنوم لب

فرنوم یا فرنولوم بر حسب تعریف Miller غشائی است که دو قسمت را بهم متصل می کند، بطوریکه در حرکت هر کدام محدودیتی ایجاد نماید، در حفره دهان فرنوم در نواحی مختلف دیده می شود:

1) لبی فکی بالا و فک پایین که به آن مهار لبی نیز اطلاق می شود.
2) زبانی فک پائین که از زبان به ناحیه بین دو سانترال در قسمت میانی ادامه می یابد.
3) در ناحیه پرمولرهای فک پایین و فک بالا.

فرنوم ممکن است بصورت یک لایه و ساده و یا ممکن است چند لایه و مرکب باشد اگر چسبندگی فرنوم در خط لثه و مخاط آلوئول و لثه چسبنده باشد مشکلی ایجاد نمی نماید و هر چه بطرف لبه لثه و لثه آزاد ادامه یابد مسائل مربوط به فرنوم بلند را به دنبال خواهد داشت.

انواع فرنوم

• فرنوم لبی

  فرنولوم لبی ماگزیلاری به لب بالا و لثه‌هایی متصل می‌شود که دقیقاً بالای دو دندان قدامی قرار دارد. اگر زبان را بین دندان‌ها و لب فوقانی ببرید، این نوار عضلانی باریک را حس خواهید کرد.

• فرنوم زبانی

  فرنوم زبان بافتی عضلانی است که مرکز پشت زبان را به کف دهان متصل می‌کند. بند زیر زبان گاهی تا نوک زبان کشیده می‌شود و عارضه زبان گره خورده را ایجاد می‌کند.

بیماران دچار زبان گره خورده در غذا خوردن و صحبت کردن با مشکل روبرو می‌شوند. فرنکتومی زبانی فقط در صورتی انجام می‌شود که بند زیر زبان غذا خوردن و صحبت کردن کودک را مختل کند.

بند زبان چیست؟

بند (فرنوم) زبان به حالتی گفته می‌شود که زبان با نوار بافتی باریکی، موسوم به فرنوم، به کف دهان چسبیده باشد. این بافت در حالت عادی اتصالی آزاد دارد، اما در بعضی موارد سفت و کشیده و یا کوتاه است و اجازه حرکت آزادانه به زبان نمی‌دهد.

کل ظاهری بند زبان متفاوت است؛ نوار بافتی گاهی به نوک زبان متصل می‌شود و حالتی قلبی شکل به زبان می‌دهد، حال آن که در بعضی موارد بند زبان دیده نمی‌شود و بدنه زبان آن را می‌پوشاند.

بند جلوی زبان: نوار بافتی یا فرنوم که زبان را به کف دهان متصل می‌کند، در این حالت به راحتی دیده می‌شود.

بند عقب زبان: در این حالت مشاهده بافت دشوارتر است، اما ملموس است و با لمس کردن حس می‌شود. اگر بند بافتی کوتاه یا کشیده باشد، حرکت زبان را محدود می‌کند و در نتیجه توانایی نوزاد برای شیر خوردن کاهش می‌یابد.

 

بیشتر بخوانید انواع بینی ، جراحی زیبایی بینی و انواع جراحی بینی

عوارض فرنوم زبانی در کودکان

مشکل بند زبانی زمانی پیش می‌آید که فرنوم لب تا نزدیک نوک زبان کشیده شده باشد و کودک نتواند زبان را تا سقف دهان بالا ببرد.

کشیده شدن فرنوم اختلال‌های گفتاری را به دنبال دارد و چون دامنه حرکتی محدود زبان از نگه داشتن سینه یا شیشه هنگام مکیدن جلوگیری می‌کند، تغذیه کودک نیز مختل می‌شود.

جراحی فرنکتومی زودهنگام از سن 6 الی 7 سالگی، انجام می‌شود تا از بروز اختلال گفتاری جلوگیری شود.

ارتباط کوتاهی بند زیر زبان و گفتار

کوتاهی بند زیر زبان گاهی هیچ مشکلی در گفتار یا بلع کودک ایجاد نمی کند.
برای تکلم به طور معمول زبان قابلیت بسیار زیادی برای جبران محدودیت حرکتی ناشی از گیر زبان دارد، اما در مبتلایانی که محدودیت حرکتی زبان زیاد باشد، ممکن است ادای بعضی از حروف و کلمات به راحتی امکان‌پذیر نباشد.

در این کودکان حدود ۳ سالگی، اشکالات گفتاری و تلفظی به خصوص ادای حروفی مثل/ ل سِ، شِ، ت ،د زِ/ ممکن است جلب توجه کند.
وقتی نوزادی مبتلا به گیر زبان است، براحتی نمی‌توان پیش‌بینی کرد آیا بعدا دچار مشکلات تکلمی خواهد شد یا خیر؟

اما اگر موارد زیر وجود داشته باشد به احتمال زیاد هنگام به حرف افتادن مشکلات تلفظی ظاهر خواهد شد:

ـ نوک زبان یک فرورفتگی داشته باشد یا به عبارت ساده‌تر نوک زبان دو شاخه باشد.
ـ نوزاد نتواند زبانش را از دهانش بیرون بیاورد.
ـ نوزاد نتواند زبانش را به سقف دهانش برساند.

بند لب چیست؟

به اتصال لب فوقانی به لثه فک بالا فرنوم لب گفته می‌شود. بند لب بالا در اکثر موارد همزمان با بند زبان وجود دارد. بند لب اتصال سفت و غیرآزادی است که بین لب فوقانی و استخوان فک بالا وجود دارد و اجازه حرکت به لب نمی‌دهد.

نوزاد برای این که بتواند سینه را به خوبی بگیرد و شیر را بمکد، باید بتواند لب بالا را جمع کند.

 

عوارض بند لب در کودکان

کوتاهی بیش از حد فرنوم فاصله‌دار شدن دو دندان پیشین فک بالا و سخت بسته شدن دهان را به دنبال دارد که به تنفس از راه دهان و آهسته شدن رشد استنشاق از راه بینی می‌انجامد.

کوتاه بودن فرنوم لب، تحلیل لثه را نیز در پی دارد. دندانپزشک یا متخصص لثه جراحی فرنکتومی را برای رفع این مشکل پیشنهاد می‌دهد. فرنوم در این عمل بریده می‌شود تا لب بالا آزادانه حرکت کند.

چسبیدن زبان به کف دهان مشکلات متعددی را برای تغذیه نوزاد ایجاد می‌کند که از دشواری در گرفتن سینه تا چرخه‌های تغذیه‌ی مستمر را دربرمی‌گیرد.

مشکلات همراه با ناهنجاری های فرنوم

هدف فرنوم دادن استحکام و ثبات به لب بالا، لب پایین، و زبان داخل دهان است. وقتی فرنوم به صورت غیر عادی داخل دهان رشد می کند، می تواند منجر به بروز مشکلاتی داخل دهان شود.

برخی مشکلاتی که ممکن است فرد با وجود فرنوم مشکل دار تجربه کند عبارتند از:

 

• ناهنجاری های رشد داخل دهان.
• ناراحتی حین قورت دادن غذا.
• ایجاد مشکل در رشد عادی دو دندان جلوی فک بالا که موجب ایجاد فاصله بین آنها می شود.
• پاره شدن فرنوم.
• مشکل در شیر خوردن نوزاد، به خاطر وجود گره لبی یا گره زبانی.
• خر و پف کردن و تنفس دهانی، در نتیجه ناهنجاری رشد فک در نتیجه رشد غیر عادی فرنوم.
• مشکلات گفتاری در صورت وجود گره زبانی.
• مشکل در کشش کامل زبان.
• ایجاد فاصله بین دو دندان جلو.
• مشکل کشیدگی بافت لثه از روی پایه دندان ها و بی پوشش ماندن ریشه دندان ها.

ناهنجاری های فرنوم می توانند پس از جراحی های دهانی نیز اتفاق بیفتند که در نتیجه مشکلاتی در تکنیک های جراحی بوجود می آیند.

برای جراح دهان مهم است هنگام برش بافت نرم داخل دهان کاملاً دقیق و محتاط باشد. هر کار غیر عادی می تواند منجر به بروز یک ناهنجاری در فرنوم و مشکلات طولانی مدت در دندان ها، لثه ها، و دهان شود.

فرنکتومی چیست ؟

فرنکتومی عمل جراحی ساده‌ای است که برای برداشتن فرنوم دهان انجام می‌شود.

فرنوم یا بند اتصالی عضلانی بین دو بافتی است که در سمت داخلی گونه‌ها و لب‌ها و داخل دهان و لثه‌ها قرار دارد. فرنوم داخل دهان در دو نوع بند لب (فرنوم لبی) و بند زیر زبان (فرنوم زبانی) وجود دارد.

عمل فرنکتومی زبانی یا لبی یک جراحی سرپایی است که در کلینیک‌های پیشرفته دندانپزشکی قابل انجام است. اگر نوزاد نتواند سینه مادر را نگه دارد، جراحی فرنوم باید بلافاصله پس از متولد شدن نوزاد در همان بیمارستان محل زایمان انجام ‌شود تا مشکلی برای تغذیه نوزاد پیش نیاید.

پس از مدتی هنگامی که کودک شروع به حرف زدن کرد، باید برای انجام جراحی فرنکتومی به متخصص گفتاردرمانی یا متخصص ارتودنسی مراجعه نمود.

عمل جراحی فرنوم گاهی در سنین بالاتر و دوران بلوغ در زمان شروع ارتودنسی و یا بهره‌گیری از درمان‌های پروتز و یا پریودنتال انجام می‌شود.

البته منظورمان این است که تمام بندهای زیر زبان به درمان نیاز دارند. ضرورت جراحی فرنوم پس از بررسی دقیق مزایا و معایب عمل تعیین می‌شود. اگر فرنولوم به نحو نامناسب یا در نقطه‌ای بسیار پایین به لب بالا متصل باشد، فاصله بین دو دندان قدامی فک بالا زیاد می‌شود.

 

انواع فرنکتومی

فرنوم‌های متعددی در بدن انسان وجود دارد که تعدادی از آنها در دهان و حتی در ناحیه تناسلی قرار دارد. اما زمانی که صحبت از فرنکتومی است، فقط دو یا سه فرنوم مد نظر است. جراحی فرنوم هر سه مورد به روشی مشابه اما برای برطرف کردن مشکلاتی متفاوت انجام می‌شود.

• فرنکتومی لب بالا

فرنکتومی لب غالباً بر روی فرنومی انجام می‌شود که لب بالا را به فک بالا متصل می‌کند، مشکل با رشد کردن لثه‌ها و دندان‌های کودک مشخص می‌شود که عموماً اما نه لزوماً زیبایی است. اگر بند لب بیش از حد کوتاه یا سفت باشد، چند مشکل رایج پیش می‌آید.

نخست این که بافت رباط به سمت دو دندان قدامی بالا کشیده می‌شود و باعث فاصله بین این دندان‌ها (دیاستم) می‌شود. به علاوه چون حرکت لب بالا محدود شده است، کودک نمی‌تواند دهان را کامل ببندد و دهان همیشه به نظر باز می‌آید.

در این حالت کودک از راه دهان تنفس می‌کند و در نتیجه استنشاق از بینی و رشد فک و شکل‌گیری راه‌های عبور هوا به خوبی انجام نمی‌شود. تحلیل لثه نیز یکی از عوارض بند لب است.

• فرنکتومی بند زبان

فرنوم زبان، بند سفت و کشیده‌ای زیر زبان است که حرکت زبان را در حالت استراحت و قرار گرفتن روی کف دهان محدود می‌کند. انعطاف‌پذیری در اکثر افراد آن‌قدر هست که زبان حرکت کافی برای صحبت کردن و غذا خوردن را داشته باشد.

اما اگر بند زبان بسیار کوتاه یا سفت باشد، زبان به کف دهان می‌چسبد. و اصطلاحاً مشکل “زبان گره خورده” پیش می‌آید که عوارض متعددی را به دنبال دارد.

اگر زبان بیش از حد پایین باشد، مانع از رشد صحیح فک در کودکان می‌شود و در درازمدت باعث مشکلات مربوط به نامرتبی دندان‌ها می‌شود. دیگر پی‌آمد زبان گره خورده آپنه یا وقفه تنفسی در خواب است.

عارضه دیگر این است که زبان نمی‌تواند فشار کافی را هنگام بلع به کام یا سقف دهان وارد کند و در عوض زبان بین دندان‌ها قرار می‌گیرد و به مرور مانع بسته شدن بین دندان‌ها و دهان می‌شود. آخرین عارضه ناشی از زبان گره خورده مشکلات گفتاری و نوک زبانی حرف زدن است.

 

• فرنکتومی لب پایین

دلایل انجام جراحی برداشتن فرنوم لب پایین و بالا یکسان است و در کل برای جلوگیری از مشکلات دندانی و تحلیل رفتن لثه انجام می‌شود.

البته فرنکتومی لب بر روی بزرگسالان نیز انجام می‌شود تا دندان مصنوعی به خوبی روی لثه‌ها بنشیند. فرنوم با هر بار حرکت کردن لب دندان مصنوعی را از روی لثه‌ها جدا می‌کند و آرامش بیمار را سلب می‌کند.

قبل از انجام فرایند چه نکاتی را باید با جراح در میان بگذارید؟

بسیار مهم است که اطلاعات زیر را در اختیار جراح خود قرار دهید. این کار به پزشک شما اجازه می دهد خطرات فرنکتومی لبی را ارزیابی نماید و به پرهیز از دشواری های غیر ضروری و ناخواسته کمک نماید.

• فهرست کاملی از داروهایی که در حال حاضر مصرف می کنید.
• حساسیت به دارو یا غذای خاص.
• مصرف رقیق کننده های خون مانند آسپرین، وارفارین، مکمل های گیاهی، یا دراوهایی از این دسته.
• وجود خونریزی غیر عادی، یا احتمال خونریزی بیش از حد معمول در سوابق پزشکی خود یا یکی از اعضای خانواده.
• ابتلا به دیابت، فشار خون بالا، درد قفسه سینه، یا حمله قبلی در گذشته.
• تشخیص لخته خون در پا (ترومبوز عمقی وریدی) یا شش ها (آمبولی شش ها) در گذشته.
• فهرستی از جراحی هایی که در گذشته داشته اید، از جمله: برداشت آپاندیسیت، کیسه صفرا، یا هر عضو دیگری از بدن؛ اصلاح هر قسمتی از بدن با جراحی؛ از جمله: درمان فتق، یا ترمیم سوراخ دیواره روده، و غیره

طی فرنکتومی چه اتفاقی می افتد؟

فرنکتومی ها معمولاً جراحی های کوچکی هستند که در کلینیک های دندانپزشکی و تحت بی حسی موضعی یا بیهوشی کامل انجام می شوند.

بهبودی آنها خیلی سریع اتفاق می افتد و اغلب چند روز طول می کشد. این فرایند، بسته به وسعت جراحی و هدف آن، می تواند با استفاده از تیغ، الکتروسرجری، یا لیزر انجام شود.

جراح دهان یا منطقه جراحی را بی حس می کند، یا اگر فرنکتومی خیلی گسترده باشد، یا بیمار خیلی کم سن باشد، آن را تحت بیهوشی عمومی انجام می دهد.

در طول بیهوشی عمومی، فرد هیچ چیز احساس نخواهد کرد. سپس جراح دهان بخش کوچکی از فرنوم را برخواهد داشت و در صورت لزوم زخم را خواهد بست. در پایان ممکن است بخیه زده شود.

 

 

فرنکتومی با لیزر

عمل فرنکتومی را با لیزر انجام داده و فرنکتوم (بند) را با پالس‌های لیزر بدون حتی لمس کردن آن به آرامی از اتصال جدا می‌کنند.

چند قطره داروی بی‌حسی محل مورد نظر را آن‌قدر بی‌حس می‌کند که حتی یک کودک 6 ساله نیز می‌تواند عمل را به خوبی تحمل کند.جراحی فرنوم در کودکان به کمک لیزر برای آنها کاملا قابل تحمل است.

از آنجایی که دستگاه واتر لیز برخلاف لیزرهای قدیمی به بافت آسیب نمی‌زند یا آن را نمی‌سوزاند، دوران التیام کوتاه‌تر می‌شود. مدت زمان خود عمل 3 تا 5 دقیقه است و زخم با تشکیل پوست جدید ظرف 10 روز التیام می‌یابد.

اتصال فنوم جدید حداقل 5 میلی‌متر بالاتر برده می‌شود، لثه‌ها تمیز می‌شود و زبان یا لب نیز آزاد می‌شود. ناراحتی پس از عمل نیز بسیار کمتر از آن چیزی است که به نظر می‌رسد. ناحیه عمل شده 2 تا 3 روز حساس است، اما مشکلی برای غذا خوردن و صحبت کردن وجود ندارد.

 

درمان فرنوم لب در درمان های ارتودنسی

در برخی موارد، متخصصین ارتودنسی در اواخر درمان توصیه می کنند که به منظور ثابت ماندن مرتبی دندان ها، جراحی فرنوم لب و زبان برای بیمار انجام شود.

در این شرایط، برداشتن فرنوم و جراحی آن تنها روش است که مانع از برگشت شرایط دندان ها به وضعیت اولیه آن ها می شود و از فاصله دار شدن دندان ها نیز جلوگیری می کند.

در این مواقع، معمولا متخصصین ارتودنسی بسته به موقعیت دندان ها و شرایط درمانی بیمار، بهترین زمان انجام عمل فرنوم را قبل از ارتودنسی، حین درمان ارتودنسی و یا بعد از آن مشخص می کنند.

زمانی که یک فرنوم کوتاه منجر به جابجایی دندان ها و یا حتی جابجایی فک افراد شود، انجام عمل فرنکتومی بخش مهمی از درمان ارتودنسی به شمار می رود.

در صورتی که فرنوم زبانی کوتاه در دهان فرد وجود داشته باشد، بیمار فک پایین خود را به جلو حرکت می دهد تا در نتیجه آن، غذا خوردن و صحبت کردن برایش ساده تر شود. این عمل در نهایت منجر به درد فک و یا ایجاد ناهنجاری آندربایت می شود.

در این شرایط، انجام عمل فرنکتومی زبان برای کمک به درمان ارتودنسی و اثبات موفقیت آن انجام می شود.

علاوه بر آن، در صورتی که فرنوم لب منجر به ایجاد فاصله بین دندان های جلویی فرد شود، متخصص ارتودنسی پس از انجام درمان ارتودنسی با استفاده از براکت ها، انجام عمل فرنکتومی را به فرد پیشنهاد می دهد تا در نتیجه آن، فاصله بین دندان ها مجدد ایجاد نشود و در واقع، درمان ارتودنسی بی اثر نباشد.

فرایند فرنکتومی لبی چقدر طول می کشد؟

زمان مورد نیاز برای انجام این جراحی به تکنیک مورد استفاده در انجام آن بستگی دارد؛ با این حال، کل این فرایند بیشتر از ۳۰ تا ۶۰ دقیقه طول نخواهد کشید. فرایند جراحی اصلی (برش) ممکن است تنها چند دقیقه طول بکشد.

 

مراقبت پس از عمل

ناحیه پس از عمل شبیه به یک زخم بزرگ است و خونریزی اندکی دارد که البته موردی برای نگرانی نیست. در صورت خونریزی داشتن کافی است یک تکه گاز پانسمان را روی زخم بگذارید و آن را فشار دهید تا خون را به خود جذب کند.

ناحیه عمل شده را تمیز نگه دارید و آن را با یک تکه گاز و پراکسید پاک کنید. متخصصین کلینیک دندانپزشکی تهران استفاده موضعی از روغن ویتامین E را توصیه می‌کنند.

بیماران باید ناحیه عمل شده را مدت یک هفته به دقت تحت نظر داشته باشند و در صورت بروز هر گونه عوارض به متخصص مراجعه کنند.

سرطان ، تومور و کیست های دهانی

کیست‌های فک مانند کیسه هستند که با مایعات پر می شوند و در بافت های فک تشکیل می شوند. رشد آن ها فقط به فک محدود نمی شود، زیرا در هر جایی از بدن یا روی بدن می توانند تشکیل شوند.

توده فک عموما از نظر طبیعت و رشد خوش خیم هستند اما ممکن است با دژنراسیون بد خیم بسیار کمیاب ظاهر شوند. ضایعه توده فک تمایل به رشد آهسته دارد و در بسیاری از بیماران بدون علائم است( یعنی آن ها هیچ علائم قابل توجهی را متوجه نمی شوند). با توجه به این طبیعت، آن ها به صورت اتفاقی، زمانی که تصویربرداری رادیوگرافی را برای درد غیر مرتبط سر و گردن انجام می دهند، متوجه آن می شوند.

با این حال، اگر کیست ها عفونی شوند، ممکن است برای افراد دردناک باشد.
بسیاری از تومورها، چه خوش‌خیم و چه بدخیم، در فک شکل می‌گیرند. علائم تومور استخوانی فک عبارتند از ورم، درد، حساسیت و جابه‌جایی غیرمنتظره دندان‌ها.

برخی از تومورها ممکن است پس از تصویربرداری از دندان‌ شناسایی شوند و برخی در معاینات روتین دهان و دندان. نحوه درمان به محل و نوع تومور بستگی دارد.

احتمال دارد بعضی از تومورهای خوش‌خیم تنها نیاز داشته باشند تا تحت نظارت باشند با این حال در اکثر موارد لازم است تا تومور برداشته شود و سپس بافت استخوانی با گزینه‌های ممکن بازسازی شود.

تومورهای خوش‌خیم و بدخیم در ناحیه فک و صورت

تومورهای خوش‌خیم یا بدخیم از جمله ضایعات پاتولوژیک فک و صورت هستند که اگر به موقع درمان نشوند، می‌توانند مشکلات بیشتری را برای فرد بیمار ایجاد کنند.

تومورهای خوش‌خیم (مانند آملوبلاستوما) رشد نسبتاً سریعی در ناحیه فک و صورت دارند و می‌توانند باعث تخریب بافت‌های مجاور شوند؛ اما تومورهای بدخیم علاوه بر تخریب بافت‌های مجاور، می‌توانند به بافت‌های دوردست مانند غدد لنفاوی و ریه و حتی مغز نیز رسیده و منتشر شوند.

اگر فرد بیمار با مشاهده علائم به سرعت به پزشک متخصص مراجعه کند، می‌توان با درمان سریع مشکل را برطرف کرد؛ اما اگر بیمار به موقع به پزشک مراجعه نکند، ممکن است در انتها شیمی درمانی نیز برای معالجه لازم باشد.

 

ضایعات پاتولوژیک فک ؛ کیست‌های ناحیه فک و صورت و دهان

کیست‌های ناحیه دهان و صورت از دیگر ضایعات پاتولوژیک فک هستند که نیازمند درمان سریع می‌باشند. کیست‌های دهانی در صورتِ مراجعه دیر هنگام به متخصص پاتولوژیست می‌توانند باعث شکستگی استخوان‌های فک شوند که علاوه بر ضعف در عملکرد، نقص در زیبایی فرد را نیز به دنبال خواهد داشت.

نکته مهم دیگر این است که اگر درمان کیست‌های دهانی به موقع انجام نشود، در انتها ممکن است فرد دچار کیست‌های سرطانی شود. در ادامه به توضیح علائم و درمان کیست‌ فکی خواهیم پرداخت.

بیشتر بخوانید جراحی مفصل گیجگاهی (TMJ) فکی چیست ؟

انواع مختلف کیست فکی

با توجه به فاکتورهای مختلفی دسته‌بندی می‌شوند. سازمان بهداشت جهانی این ضایعات را در دو دسته ادنتوژنیک و غیر ادنتوژنیک طبقه بندی کرده است.

کیست‌های ادنتوژنیک شایعتر هستند.

شایعترین آنها که از دهه دوم به بعد بروز مینمایند. کیستهای پری اپیکالی میباشند. این نوع توده ها شایع‌ترین ضایعات فکی محسوب می‌شوند. قطر این کیست‌ها ی دهانی ازچند میلیمترتاحتی چند سانتیمتر متغیر است.

• کیست‌های فولیکولار

از دیگر انواع تومورهای ادنتوژنیک هستند. آن‌ها نیز جزو کیست‌های شایع فکی هستند. شایعترین آنها همراه با دندان‌های نهفته ملاحظه میشوند

• کیست‌های لثه

از دیگر انواع کیست دهان _کام است که بیشتر در نوزادان ایجاد می‌شوند. کیست‌های لثه معمولا در فک پایینی نوزاد به وجود می‌آیند. البته این ضایعات خوش خیم پس از مدتی خود به خود پاره می‌شوند و بهبود پیدا می‌کنند.

البته احتمال به وجود آمدن این نوع کیست فکی در میانسالی نیز وجود دارد. در این دوران کیست‌های لثه از بقایای مینای دندان‌ها به وجود می‌آیند.

 

تنوع کیست‌های غیر ادنتوژنیک بسیار زیاد است. این نوع ضایعات فکی به علت‌های مختلفی ایجاد می‌شود. این کیست‌ها بر خلاف نمونه‌های ادنتوژنیک از ضایعات دندانی یا عفونت‌های موجود در مینای دندان ایجاد نمی‌شوند.

در موارد نادر کیست‌های غیر ادنتوژنیک به تومورهای بدخیم تبدیل می‌شوند و منجر به سرطان دهان خواهند شد.

علائم تومور فک

تومور به رشد غیر طبیعی سلول ها گفته می شود که به صورت یک توده در می آید. ولی کیست به توده هایی گفته می شود که حاوی مایعات و مواد نیمه جامد است. از جمله تومورهای فک می توان به موارد زیر اشاره کرد:

– آملوبلاستوما –

این توده های فک شایع تر هستند و رشد بسیار آهسته ای دارند و معمولاً خوش خیم و غیر سرطانی اند. این نوع از تومور معمولاً در فک بروز می کند و به استخوان ها و بافت های ناحیه فک حمله می کند.

– گرانولوم یاخته عظیم –

این نوع از تومور فک خوش خیم است و معمولاً در فک پایینی بروز می کند. برخی از این تومورها می توانند به سرعت رشد کنند و درد زیادی را موجب می شوند و موجب تخریب استخوان می شوند.

– کیست دنتیگروس –

این نوع کیست در بافت های اطراف دندان ها رشد می کند و دهان را تخریب می نماید. این کیست شایع ترین نوع کیست است که فک را تحت تاثیر قرار می دهد.

علاوه بر موارد مذکور انواع دیگر تومور و کیست های فک هم وجود دارند.

سرطان کارسینوما متاستاتیک

سرطان کارسینوما متاستاتیک شایع ترین سرطانی است که استخوان ها را مبتلا میکند. شایع ترین مکان های اولیه که کارسینوم آنها متاستاز به استخوان میدهند شامل پستان ، ریه ، تیروئید، پروستات و کلیه می باشد.

استخوان هایی که به طور شایع متاستاز در آنها اتفاق می افتد شامل مهره ، دنده ها ، لگن و جمجمه می باشند. متاستاز به فک ها نادر است اما ممکن است از آنچه به طور عمومی مورد پذیرش است بیشتر اتفاق بیافتد.

در یک مطالعه اتوپسی بر روی مندیبل بیماران مبتلا به کارسینوم های اولیه خارج دهانی متفاوت، ارزیابی میکروسکوپی متاستاز را در ۱۶‎٪ موارد نشان داد که اکثر آنها از نظر کلینیکی ، رادیگرافی و بررسی های روتین غیر قابل شناسایی بودند.

گسترش متاستاتیک یک کارسینوما به فک ها معمولا از مسیر خونی  اتفاق می افتد. سارکوم های بافت نرم یا استخوان های دیگر بندرت به فک ها متاستاز می دهند.

علایم سرطان دهان

مهم‌ترین علایم و نشانه‌های سرطان دهان عبارتند از:

• زخمی که بهبود نمی‌یابد
  یکی از شایع‌ترین نشانه‌های سرطان دهان زخم در ناحیه دهان شامل لب‌ها، لثه‌ها، زبان، گلو یا حتی لوزه‌هاست. زخم ممکن است عمیق با لبه‌های سخت یا یک برآمدگی سفید یا قرمز باشد.

اگر این زخم ظرف مدت 2 هفته بهبود یابد احتمالاً جای نگرانی نیست در غیر این‌صورت حتما لازم است به یک متخصص دهان مراجعه کنید.

• وجود لکه‌های سفید یا متمایل به قرمز داخل دهان
• دندان لق
• خونریزی از دهان
  با این‌که شایع‌ترین علت خونریزی دهان التهاب و عفونت‌های لثه است اما سرطان دهان نیز می‌تواند باعث خونریزی دهان شود. همچنین بیماری‌های لثه خود یک عامل خطر برای ابتلا به سرطان دهان است.
• وجود توده داخل دهان
  توده‌های زگیل‌مانند در دهان یا گلو و در صورت رشد سرطان در گردن (گره‌های لنفاوی) می‌تواند حاکی از سرطان باشد.
• درد در ناحیه دهان
• گوش درد
• احساس درد در گلو به‌ویژه هنگام قورت دادن غذا
• تغییرات در حس لامسه دهان
  ممکن است تومور سرطانی بر اعصاب دهان اثر بگذارد و منجر به بی‌حسی در دهان، لب، زبان یا چانه شود.
• تغییر صدا
  علائم سرطان حفره دهان می‌تواند بسیار شبیه علایم سایر تومورهای خوش‌خیم یا ضایعات التهابی باشد. بنابراین بهتر است درصورت مشاهده هرگونه علامت مشکوک به متخصص مراجعه کنید.

علائم کیست‌های فک و صورت

کیست‌های دهانی به طور کلی می‌توانند بدون هیچ‌گونه علامت خاصی در دهان ظاهر شوند و معمولاً در معاینات دندانپزشکی تشخیص داده می‌شوند. کیست ممکن است به صورت یک ضایعه یا تاول در دهان قابل مشاهده باشد.

اگر کیست آلوده باشد، نشانه‌هایی مانند قرمزی و التهاب یا درد را به همراه خواهد داشت. در هر صورت برای تشخیص قطعی وجود کیست در دهان، باید به متخصص مربوطه مراجعه شود.

کیست‌های کوچک که نوعی ضایعات پاتولوژیک فک هستند، ممکن است علائم مشخصی نداشته و به درمان فوری نیز نیاز نداشته باشند. در هر صورت با توجه به انتشار و رشد کیست در دهان به مرور زمان، حذف به موقع آن پیشنهاد می‌شود تا از بروز مشکلاتِ بیشتر در آینده جلوگیری شود.

برای درمان عفونت کیست معمولاً از آنتی‌بیوتیک استفاده می‌شود؛ اما در موارد جدی‌تر بهتر است بافت چرکی تخلیه یا حذف شود. حذف یا تخلیه‌ی کیست‌های دهانی توسط جراحی انجام می‌شود.

البته در بعضی موارد برخی از کیست‌ها بدون مداخله نیز قابل درمان هستند. با این وجود تخلیه یا حذف کیست موجب تسریع در روند درمان خواهد شد

 

تشخیص سرطان

تشخیص خوش‌خیم یا بدخیم بودن زخم‌ها و تومورهای دهانی عموماً در آزمایشگاه‌های پزشکی توسط پاتولوژیست انجام می‌گیرد. آشکارسازی و تشخیص سلول‌های خوش‌خیم، پیش سرطانی و سرطانی بدخیم در بافت‌های دهانی با برش نواحی مشکوک از بافت جدا شده و بررسی تصویر ظاهری آنها به عنوان یک روش استاندارد انجام می‌پذیرد.

برای تشخیص پزشکی، مطالعات هیستوپاتولوژی نمونه‌های بیوپسی شده ضروری هستند. برای تشخیص صحیح روش درمانی، روش بیوپسی یک فرایند تعریف شده و استاندارد برای بررسی میکروسکوپی بافت محسوب می‌شود.

تقریباً ده درصد از موارد مشکوک بیوپسی شده سرطانی بوده‌اند و بقیه رنج و اضطراب ناشی از فرایند نمونه‌گیری را تحمل می‌کنند.

هم‌اکنون محققان علوم پایه و پزشکی به دنبال روش‌های تشخیصی سریع تری برای تشخیص هستند. روش‌های نوری مبتنی بر لیزر و مشخصه یابی نوری بافت می‌تواند در تشخیص و درمان سرطان ما را به نتایج بهتری برساند.

وقتی یک تومور در بافتی شکل می‌گیرد دچار تغییرات ظاهری و بیو شیمیائی می‌شود که می‌تواند منجر به تغییرات در مشخصات نوری بافت گردد.

ویژگی‌های نوری غیرخطی بافت خوش‌خیم و بدخیم دهانی نیز می‌تواند به تشخیص دقیق تر سرطان دهان کمک نماید و درآینده منجر به ساخت وسیله تشخیصی مبتنی بر تفاوت رفتار نوری غیرخطی بافت خوش‌خیم و بدخیم گردد.

درمان سرطان دهان

رایج‌‌ترین و موثرترین درمان سرطان دهان جراحی است. جراحی سرطان دهان شامل برداشتن تومور بدخیم و تا حد امکان قسمتی از بافت سالم اطراف آن است.

درصورتی که تومور دهان کوچک باشد میزان جراحی با تخریب کمتری همراه است اما هرچه تومور بزرگ‌تر باشد جراح مجبور است بافت بیشتری را خارج کند.

این ممکن است باعث از بین رفتن برخی از عملکرد‌های داخل دهان شود و درنتیجه نیاز به بازسازی بافت‌های آسیب‌دیده پس از عمل وجود داشته باشد.

روش‌های دیگر درمان سرطان دهان پرتودرمانی و شیمی‌درمانی است. پرتودرمانی در بعضی از موارد برای از بین بردن سلول‌های سرطانی داخل دهان یا غدد لنفاوی استفاده می‌شود.

اما شیمی‌درمانی برای از بین بردن سلول‌های سرطانی دهان به کار نمی‌رود بلکه معمولاً برای پیش‌گیری از بازگشت سرطان یا محدود کردن گسترش سرطان پس از جراحی یا پرتودرمانی استفاده می‌شود.

درمان تومورهای فکی و دهانی

پس از تشخیص تومور در دهان توسط متخصص مربوطه، محتمل‌ترین روش برای درمان جراحی است. به دلیل ماهیت تهاجمی تومورها، در جراحی بخشی از بافت‌های سالم اطراف تومور نیز برداشته می‌شود.

در برخی از جراحی‌ها نیز با توجه به نوع تومور و پیشروی آن، ممکن است لزوم به برداشتن بخشی از فک نیز احساس شود.

تومورهای در دسترسی که در نسج نرم دهان وجود دارد عمل جراحی فک و صورت را آسان‌تر می‌کند ولی تومورهای داخل استخوانی مقادیر زیادی از نسج نرم دهانی را از بین می‌برد و بازسازی را سخت‌تر می‌کند.

ثابت شده است که تومورهای بد خیم می‌تواند هم جنبه ارثی داشته باشد و هم جنبه اکتسابی که تومورهای اکتسابی معمولا بر اثر تحریک دندان‌های مصنوعی بوجود می‌آید و سلامتی دندان‌ها را در سنین بالا تهدید می‌کند.

همزمان با عمل جراحی فک و صورت، پیوند نسج نرم و عروق هم انجام می‌شود که برای از بین بردن تومورها از رادیوتراپی، پرتودرمانی و شیمی درمانی استفاده می‌شود.

جراحی تومورهای فک و صورت باید قبل از رسیدن به اندام های حیاتی انجام شود و مجاورت این ناحیه با ارگان های حیاتی مثل مغز، فک، دهان و حلق موجب می شود که به محض مشاهده تومورها درمان صورت بگیرد.

فرد به محض مشاهده هرگونه زخمی که بیش از سه هفته طول بکشد و همچنین هرگونه تغییر رنگ در ناحیه فک و صورت باید سریعا به پزشک مراجعه کند.

 

اگر این کیست در ناحیه فک درمان نشود چه عوارضی دارد؟

در پاسخ باید بگویم که مسلما این کیست‌ها عواقب خود را دارند. اگر از نوع بدخیم باشند و درمان نشوند در‌نهایت منجر به پایان زندگی فرد می‌شوند.

همچنین اگر از نوع خوش‌خیم باشند اما درمان به تعویق بیفتد یا درمان نشوند احتمال تخریب این عضو بالاست. در این شرایط نیاز است که جراحی صورت گیرد که این جراحی سنگین خواهد بود، چرا که مقداری از بافت تخریب شده است.

همچنین باید استخوان آن بخش را برداریم که این کار باعث برهم زدن پیوستگی فک می‌شود که همه این موارد مشکلات زیادی از‌جمله از نظر ظاهری و عملکردی به‌همراه دارد.

 

سرطان زبان

سرطان زبان، نوعی سرطان دهانی محسوب می شود که معمولاً در سلول‌های پوششی سطح زبان گسترش می‌یابد.
این بیماری می‌تواند سبب ایجاد تومور‌ها یا ضایعاتی شود و مهم‌ترین علائم آن درد زبانی است که التیام نمی‌یابد و زبان دردناک می شود.
این نوع سرطان بیشتر در بین آقایان رواج دارد.
امروزه یکی از مهم ترین سرطان ها که افراد به آن مبتلا می شوند سرطان زبان و حفره دهان می باشد، این سرطان در صورت تشخیص در مراحل ابتدایی قابل کنترل و درمان می باشد.

90% سرطان های حفره دهانی از سرطان زبان ، لب ، مخاط بوکال و لثه تشکیل شده است که رایج ترین آن ها سرطان زبان می باشد، از Hن جا که زبان قابل دید و در دسترس می باشد خود بیمار می تواند آن را تشخیص دهد .

بروز هر گونه زخم طول کشیده در زبان باید فرد را مشکوک به این بیماری کند ولی به این نکته توجه کنید که هر تغییری به معنای مبتلا شدن به سرطان نمی باشد.

معمولاً سرطانهای زبان در ابتدا به صورت زخم بزرگ شونده تظاهرمیکند که بیمار مدتها آن را به عنوان افت درمان کرده است .

اما توجه داشته باشید که افت بیشتر از دوهفته طول نمیکشد پس هرگونه زخم طول کشنده در زبان باید توسط پزشک متخصص گوش و حلق و بینی ویزیت شود.

سرطان زبان بیشتر کدام قسمت‌های آن را درگیر می‌کند؟

سرطان زبان می‌تواند در دو ناحیه مختلف زبان گسترش یابد که شامل:
سرطان زبان در جلوی زبان و پشت آن است.

در یک تقسیم‌بندی ساده می‌توان زبان را به بخش متحرک جلویی و قسمت انتهایی یا قاعده زبان تقسیم کرد که در ۸۵ درصد موارد، بخش متحرک زبان دچار سرطان می‌شود که قابل‌ مشاهده است و ساده‌تر تشخیص داده می‌شود.

 

انواع سرطان زبان از نظر بافت

• سرطان زبان نافذ:در این شکل قرحه ای که روی زبان موجود است از طرف عمق بزرگ می شود و تمام عضلات زبان بیمار مبتلا به این نوع سرطان زبان را فرا می گیرد.
• سرطان زبان جوانه :در این شکل جوانه هایی بر روی زخم پدید می آید که مانند قارچ است و از کناره های زخم تجاوز می کند.
• سرطان زبان ارتشاحی :این ارتشاحات که در قاعده سرطان پیدا می شود قبل از زخمی شدن سرطان به وجود می آید.
• سرطان زبان غانقرایایی :در این شکل زبان ، فساد انساج و بوی بد و خونریزی جلب توجه می کند.

بیشتر بخوانید سرطان ، تومور و کیست های دهانی چیست و درمان آن

چه عواملی سبب ابتلا به این نوع سرطان می‌شود؟

عوامل متعددی در ابتلا به سرطان زبان دخالت دارد؛ از جمله مصرف دخانیات و الکل، رعایت نکردن بهداشت دهان و دندان یا عوامل تحریک‌کننده مانند دندان مصنوعی‌های نامناسب، مصرف همزمان الکل و سیگار خطر ابتلا به سرطان زبان را ۸۰ تا ۹۰ درصد افزایش می‌دهد.

در بین غیرسیگاری‌ها عوامل دیگری مانند عفونت ناشی از یک دسته از ویروس‌ها به نام پاپیــــلوما – ویروسی که انواعی از آن‌ها عامل ایجاد زگیل‌های پوستی هستند، ممکن است باعث ابتلا به این سرطان، به خصوص سرطان انتهای زبان، شود.

 

علائم و نشانه های سرطان زبان

در برخی موارد، سرطان زبان منجر به بروز هیچ گونه علامت و نشانه ای نمی شود.

این سرطان معمولا در معاینات دندانپزشکی و یا زمان انجام تست های روتین، تشخیص داده می شود. از جمله علائم و نشانه های سرطان زبان می توان به موارد زیر اشاره کرد:- وجود توده و یا زخم روی زبان.
– خونریزی از زبان
– مشکلات بلع، صحبت کردن و یا حرکت دادن زبان
– گلو درد و زبان درد
_ احساس درد هنگام جویدن غذا
علاوه بر زخم‌های روی زبان، احساس درد در زمان جویدن غذا یا در حین ادای برخی از کلمات ممکن است از علائم دیگر سرطان زبان باشد. این درد ناشی از وجود توموری است که در حال رشد و برهم‌زدن عملکرد زبان است.

اگر درد زبان طولانی شود و بخصوص در زمان مصرف برخی نوشیدنی‌ها یا غذاهای تند بروز کند، حتما باید توسط پزشک متخصص بررسی شود.

– وجود توده در گردن
_ بزرگ‌شدن غده‌های لنفاوی در ناحیه گردن
غده‌های لنفاوی تحت فکی در ناحیه چانه یا غده‌های لنفاوی گردنی در سمتی که تومور رشد کرده است، بزرگ می‌شوند. این بزرگی پیش‌رونده است و ممکن است غده‌های لنفاوی سفت و دردناک شوند.

یک حالت دیگر بزرگی واکنشی غده‌های لنفاوی گردن است، زیرا ممکن است به دنبال سوارشدن عفونت روی زخم‌های ناشی از تومور این غده‌ها بزرگ شوند.

البته بزرگی این غده‌های لنفاوی در هر حال ممکن است نشان‌دهنده این مساله باشند که تومور شروع به انتشار در بدن کرده. اگر هر نوع بزرگی غده‌های لنفاوی در ناحیه گردن بعد از سه هفته از بین نرود، لازم است که به پزشک متخصص مراجعه کنید.
_ درد در ناحیه گوش
یکی دیگر از علائم سرطان زبان درد در ناحیه گوش است که در ابتدا به‌صورت متناوب بروز می‌کند و بتدریج شدید و مداوم می‌شود. در واقع تومور، عصب تامین‌کننده حس زبان را احاطه و ایجاد درد می‌کند.

این درد که اصطلاحا درد ارجاعی نامیده می‌شود، در ناحیه گوش در طرفی که تومور قرار دارد بروز می‌کند و نشان‌دهنده این است که تومور بزرگ شده و پیشرفت کرده است. در این صورت نیز فرد باید حتما به پزشک متخصص مراجعه کند تا علت اصلی درد مشخص شود.
_ احساس سوزش ناشی از مصرف مواد غذایی ترش و تند
همان‌طور که گفته شد افراد مبتلا به سرطان زبان در حین مصرف مواد غذایی تند یا ترش و الکل در زبان خود احساس سوزش یا درد می‌کنند؛ چون زخمی در زبان آنها وجود دارد.

بنابراین هر ماده غذایی تحریک‌کننده در ابتدا سوزش و سپس دردهای بتدریج شدید ایجاد می‌کند. اگر احساس هر نوع سوزش و دردی در ناحیه زبان بیش از سه هفته به طول بینجامد، لازم است توسط پزشک متخصص بررسی شود.

البته ناگفته نماند که ظاهر شدن علائم گفته شده می تواند ناشی از اختلالات دیگر نیز باشد. به همین خاطر توصیه می شود در صورت مشاهده علائم بالا به پزشک مراجعه شود.

 

مراحل بیماری سرطان زبان چه هستند؟

پزشکان با توجه به میزان سرطان و این که آیا به سایر قسمت های بدن منتشر شده است یا نه، سرطان را به مراحل متفاوتی تقسیم می کنند. برای این سیستم تقسیم بندی از حروف و اعداد استفاده می کنند.

حرف T نشان دهنده تومور و حرف N نشان دهنده غدد لنفاوی گردن است. این حروف هر کدام سیستم عدد گذاری ای دارند.

که برای T این سیستم از ۱-۴ است و برای N از ۰-۳ است. افرادی با تومور T1 پایین ترین درجه تومور را دارند، در حالی که افرادی با T4 بالاترین درجه تومور را دارند.

تقسیم بندی ای به نام دسته بندی N0 وجود دارد که نشان می دهد سرطان به غدد لنفاوی گردن منتشر نشده است. سرطان زبانی که به غدد لنفاوی منتشر شده باشد با N3 نشان داده می شود.

به علاوه می توان سرطان زبان را از طریق روش زیر تقسیم بندی کرد:

درجه پایین
متوسط
درجه بالا
این درجات نشان می دهند که سرطان تا چه حدی پیشرفت کرده و احتمال انتشار آن به سایر قسمت های بدن تا چه میزان است.

آیا سرطان زبان قابل درمان است؟

همان‌طور که پیش‌تر به آن اشاره کردیم، مهم‌ترین نشانه سرطان زبان درد در ناحیه زبان است.

البته هر دردی در زبان را نمی‌توان مستقیماً به وجود سرطان ربط داد اما درد‌های مداومی که التیام نمی‌یابند می‌توانند از نشانه‌های وجود سرطان زبان باشند.

این سرطان از شایع‌ترین انواع سرطان‌ها بوده که در میان مردم کمتر شنیده شده است و در دو ناحیه جلو و پشت زبان می‌تواند گسترش یابد. اگر این بیماری در مراحل اولیه تشخیص داده شود درمان آن امکان‌پذیر خواهد بود.

افرادی که بیش از حد سیگار می‌کشند یا الکل می‌نوشند، باید نسبت به ابتلا به سرطان دهان محتاطانه‌تر عمل کنند. آن‌ها همچنین باید به طور منظم به پزشک یا دندان‌پزشک مراجعه کنند.

با ابتلا به این بیماری لکه‌های قرمز یا سفیدی در آستر دهان یا زبان ظاهر می‌شوند و زخم‌های این ناحیه التیام نخواهند یافت.

سرطان زبان در صورت تشخیص زودهنگام قابل درمان است، اما در صورت عدم تشخیص و درمان زود هنگام می‌تواند تهدید کننده جان فرد باشد. با گذشت زمان ممکن است سرطالن در نقاط دیگر دهان، نواحی سر و گردن یا سایر قسمت‌های بدن هم گسترش یابد؛

بنابراین در صورت مشاهده‌ی هر یک از علائم بالا و نشانه‌های مشکوک به سرطان زبان حتماً به پزشک مراجعه کرده و مشکلاتتان را با او در میان بگذارید.

 

 

تشخیص بیماری سرطان زبان

برای تشخیص، پزشک از سابقه پزشکی بیمار استفاده می‌کند و سؤالات خاصی راجع به علائم از او می‌پرسد.

برای معاینه، از یک آینه کوچک و بلند که برای نگاه کردن به زبان گلو استفاده می‌شود. همچنین، آزمایش‌های متعددی برای کمک به تشخیص بیماری انجام می‌شود. این آزمایش‌ها شامل موارد زیر هستند:

اشعه ایکس از دهان و گلو: شامل اسکن CT و اسکن MRI است.
اسکن PET (توموگرافی انتشار پوزیترون): در این روش از مواد رادیواکتیو برای شناسایی فعالیت بیش از اندازه سرطان در یک اندام استفاده می‌شود. این آزمایش نشان‌دهنده رشد تومور است.

بیوپسی: سرطان زبان معمولاً نیاز به بیوپسی دارد، به این صورت که یک نمونه کوچک از بافت که برای تشخیص سرطان از تومور دریافت می‌شود.

بعد از اینکه جراح بافت را جدا کرد، یک آسیب‌شناس سلول‌های زیرمیکروسکوپ را معاینه می‌کند. روش‌های مختلفی برای به دست آوردن بیوپسی وجود دارند که به شرح زیر هستند:

• بیوپسی آسپیراسیون ریز سوزن: یک سوزن نازک درون توده مشکوک وارد شده و نمونه از طریق مکش به داخل سرنگ کشیده می‌شود.
• بیوپسی برشی: یک نمونه با چاقوی کالبدشکافی برداشته می‌شود.
• بیوپسی پانچ: با استفاده از تیغه دایره‌ای کوچک، یک قسمت از بافت برداشته می‌شود.

 

پیش گیری از سرطان زبان :

جلوگیری از ابتلا به سرطان زبان ممکن نیست. با این حال، اگر افراد به هر کدام از علایم یا نشانه های سرطان زبان را دیدند، باید هر چه زودتر با پزشک خود قرار ملاقات داشته باشند.

بعد از آنکه پزشک بتواند بیماری را تشخیص دهد، درمان زود شروع می شود و دیدگاه مطلوب تری دارد.همچنین عواملی در سبک زندگی وجود دارند که افراد می توانند کنترل خطر ابتلا به سرطان زبان را به حداقل برسانند. این موارد عبارتند از:

1. ترک سیگار کشیدن: ترک سیگار می تواند خطر ابتلا به سرطان زبان را کاهش دهد.
2. محدود کردن مصرف الکل و یا جلوگیری از آن به طور کامل
3. مصرف غذاهاب مقوی و سالم که شامل میوه ها و سبزیجات زیادی می شود.
4. بهداشت دندان خوب با مسواک زدن و نخ دندان به طور منظم و در جلسات منظم دندان پزشکی.
5. دریافت یک دوره کامل از واکسن HPV
6. رابطه جنسی ایمن و استفاده از یک سد دهانی برای رابطه جنسی دهانی

درمان سرطان زبان

معمولا پزشکان برای درمان سرطان زبان و دهان و برای این که تومور را از دهان فرد بیرون بیاورند عمل جراحی را تجویز می کند. اگر تومور در بدن فرد زیاد باشد و بیماری بسیار گسترش پیدا کرده باشد باید از چند روش متعدد استفاده کرد.

در این شرایط پزشک ممکن است قسمتی از زبان را بردارد. معمولاً پزشکان در جراحی زبان و دهان تلاش می‌کنند تا عوارض جانبی را برای بیمار به وجود می آورد اما با این حال ممکن است فرد بیمار بعد از عمل جراحی عوارضی مانند مشکلاتی در حرف زدن، خوردن، تنفس و بلعیدن احساس کند.

در این سرطان هم مانند سرطان های دیگر در کنار عمل جراحی از پرتودرمانی و شیمی درمانی نیز استفاده می شود.
هدف از پرتو درمانی و شیمی درمانی این است که سلول های سرطانی به طور کامل از بدن فرد خارج شود.

• پرتو درمانی:
  این روش با استفاده از تشعشع بر روی ناحیه مورد نظر که توده سرطانی در آن وجود دارد اشعه وارد می‌کند تا توده را از بین ببرد. زمان این روش بسیار کم است و می‌تواند به سالم ماندن بافت‌های دیگر کمک کند.
• شیمی درمانی:
  در این روش با استفاده از داروهای تزریقی تمام سلول‌های سرطانی موجود در بدن از بین می رود. معمولاً زمانی که سلول های سرطانی به قدرت های لنفاوی نزدیک باشد از این روش استفاده می شود.

درمان هدفمند دارویی:
این روش با دخالت در رشد سلول سرطانی می تواند به درمان سرطان کمک کند. معمولا از این روش با پرتودرمانی و شیمی درمانی ترکیب می شود. سرطان زبان و لثه سرطان بسیار نادری است.

این سرطان سلول های پوششی روی سطح دهان و یا زبان را دچار اختلال می کند. این بیماری می تواند زبان و دیگر قسمت های دهان را درگیر کند. معمولا در قسمت های جلویی و یا پشتی زبان اتفاق می افتد. زبان درد و غیر تسکین زبان می تواند از علائم شایع این بیماری باشد.

 

یکی از نشانه های سرطان دهان و زبان، وجود لکه و یا ضایعات سفید رنگ بر روی زبان می باشد. ضخامت این ضایعات از 2 تا 3 سانتی متر بیشتر نمی شود.

این ضایعات به صورت تورم دیده نمی شوند و مسطح هستند. این ضایعات ممکن به رنگ سفید یا رنگی و خونی دیده شوند. این ضایعات بدون علامت هستند و در هنگام لمس کردن سفت هستند.

در معرض نور افتاب قرار گرفتن می تواند یکی از دلیل مهم و اساسی در ابتلا به سرطان زبان و دهان باشد. نور آفتاب باعث سوختگی لب و پوست می شود و می تواند در اخر فرد را به سرطان زبان و دهان مبتلا کند.

نور آفتاب می تواند رنگدانه های موجود در پوست و یا لب را از بین ببرد. پوست غشای بسیار نازکی دارد و گرما یا سرما می تواند تاثیرات منفی را بر روی آن بگذارد.

به طور کلی پزشکان توصیه می کنند که شش ماه در میان دندان های خود را معاینه کنید. این کار می تواند به شما کمک کند که اگر علائم نامشخص سرطان زبان و دهان در شما بروز داده است، مشخص شود.

هر چه دیرتر این بیماری را تشخیص دهید، درمان آن سخت تر می شود.به طور کلی پزشکان برای درمان بسیاری از سرطان ها، عمل جراحی را تجویز می کنند.

رایج ترین درمان برای این بیماری نیز عمل جراحی می باشد. در عمل جراحی پزشکان تلاش می کنند که توده و سلول های سرطانی را از بین ببرند.

گاهی ممکن است توده در جایی باشد که با عمل جراحی نتوان آن را برداشت، در این صورت پزشک از دیگر روش های درمانی استفاده می کند.گاهی توده ی به وجود امده در این سرطان به قدری بزرگ شده و پیش رفته است که دیگر عمل جراحی آن را از بین نمی برد.

در این صورت از پرتو درمانی و یا شیمی درمانی استفاده می شود. این روش ها تنها بر روی ناحیه ی موردنظر تاثیر می گذارد و بافت های دیگر را سالم نگه می دارد.

مواد سرطان زایی که از دود وارد دهان می شود، می تواند بافت ها و سلول های پوششی سطح دهان را تحت تاثیر قرار دهد. باید بدانید که یکی از مهم ترین عامل ابتلا به این سرطان، سیگار کشیدن و مصرف بیش از حد الکل است.

درصد افرادی که از سیگار و الکل استفاده می کنند، بسیار بالاست، به همین نسبت درصد افرادی که به این سرطان مبتلا می شوند، بالا می باشد.

معمولا پزشکان برای هر بیماری راه تشخیصی را درنظر می گیرند. این بیماری نیز راه های تشخیصی دارد. در ابتدا پزشک فرد را معاینه می کند و اگر شکی به ابتلا شدن داشته باشد، از سی تی اسکن و یا ام ار ای استفاده می کند. این روش پیشرفته ترین روش برای تشخیص بیماری می باشد.

این سرطان انواع مختلفی دارد. تنها پزشک می تواند نوع این سرطان را تشخیص دهد. با مراجعه به پزشک می توانید نوع سرطان دهان و زبان خود را متوجه شوید.

علائم این بیماری ممکن است که بروز نکند اما همانطور که در عکس بالا می بینید، ظاهر زبان و یا دهان شما ممکن است تغییر کند.شما نباید فقط به تغییر شکل ظاهری زبان توجه کنید.

تومور سرطانی در این بیماری می تواند در هر جایی از دهان را درگیر کند و فقط نباید بر روی زبان متمرکز شد. گاهی می تواند لوزه ها و گلو را تحت تاثیر قرار دهد و گاهی هم می تواند بر روی غشای داخلی دهان و لثه ها تاثیر بگذارد.

گاهی ضایعاتی بر روی زبان ایجاد می شود، که به حالت فرورفته می باشد. در اصطلاح پزشکی به آن اندوفیتیک می گویند.

در صورتی که این ضایعه بر روی زبان شما باقی بماند و یا بزرگتر شود، می تواند خطر جدی محسوب شود ولی اگر گوچک باشد به درمان نیازی دارد.

بیمار باید قبل و بعد از درمان نیز نکاتی را رعایت کند. قبل از درمان باید به دندانپزشک مراجعه کند تا سلامت دهان، دندان، لثه و دندان های پر شده بررسی شود.

اگر این نواحی مشکلی داشته باشد می تواند روند درمان را مورد تاثیر قرار دهد.در این سرطان ممکن است زخم هایی بر روی زبان شکل بگیرد.

با دیدن این زخم ها باید نگران شوید و به پزشک مراجعه کنید. گاهی این زخم ها باعث می شود که حساسیت در دهان شما به وجود بیاید و یا دهانتان مزه ی خون بدهد. به این زخم ها توجه کنید.

پیوند استخوان فک صورت

پیوند استخوان فک عملی است که برای بازسازی استخوان همزمان ایمپلنت در مواقعی که دندان‌ها از دست رفته‌اند و به علت‌های مختلفی از جمله بیماری لثه و یا از روی ژنتیک افراد استخوان دندان بیمار تحلیل شده است و برای کار گذاشتن ایمپلنت دندان استخوان لازم و کافی نداریم، به کار برده می‌شود.

برای جایگزین کردن دندان از دست رفته، ایمپلنت و یا ترمیم‌های دندانی در افرادی که استخوان فکشان دچار تحلیل شده الزامی است که پیوند استخون انجام دهند.

در این روش، نقایص استخوان پر می‌شود همچنین ارتفاع و عرض استخوان افزایش می‌یابد. در این جراحی از مواد شبه استخوان و یا استخوان برای بازسازی و جایگزین کردن قسمتی از استخوان که تحلیل رفته استفاده می‌شود.

افرادی که دندان خود را از دست داده اند و قصد کاشت ایمپلنت را دارند به دلیل این که مدتی بدون دندان بودند، ممکن است استخوان فکشان تحلیل رفته باشد، که در این صورت استخوان تحلیل رفته توانایی حمایت از ایمپلنت را نخواهد داشت.

برای کاشت ایمپلنت مقدار مشخصی بافت استخوانی جهت نگه داشتن ایمپلنت لازم است چرا که همین بافت‌های اطراف ایمپلنت بعد از مدتی با آن یک پارچه می‌شوند.

همین جوش خوردن با بافت‌های استخوانی یکی از مهم‌ترین مراحل کاشت ایمپلنت دندان است و زمانی ایمپلنت می‌تواند فشار و نیروی دندان را تحمل کند که به خوبی با استخوان فک جوش خورده و ثابت و محکم شده باشد.

 

 

 

در واقع ایمپلنت پس از کاشت، باعث حمایت و بازسازی بافت‌های استخوان نیز می‌شود زیرا پس از جوش خوردن ایمپلنت به استخوان نیرویی که از سوی دندان به ایمپلنت وارد می‌شود باعث تحریک بافت‌های استخوانی و بازسازی آنها شده و باعث جلوگیری از تحلیل رفتن استخوان می‌شود.

ولی پیش از این باید میزان بافت استخوان لازم را برای انجام ایمپلنت بررسی کنیم. افرادی که قصد انجام ایمپلنت را دارند می‌توانند از دو طریق پیوند استخوان فک انجام دهند:

بیشتر بخوانید جراحی مفصل گیجگاهی (TMJ) فکی چیست ؟

• همزمان با کاشت ایمپلنت

برای کاشت ایمپلنت و جوش خوردن آن با استخوان فک نیازمند استخوان کافی در فک می‌باشیم به این منظور درصورت تحلیل استخوان پیوند استخوان انجام می‌گیرد.

پیوند استخوان فک را می توان همزمان با کاشت ایمپلنت انجام داد در این روش کمبود استخوان به طور کامل انجام نمی‌شود فقط شرایط را برای کاشت ایمپلنت مهیا می‌سازد و این کمبود خفیف‌تر می‌شود.

• قبل از کاشت ایمپلنت

برای دستیابی به مقدار کافی استخوان می توان قبل عمل کاشت ایمپلنت، این پیوند را انجام داد، این جراحی 2 ماه قبل از کاشت ایمپلنت انجام می شود و در این روش می توانیم به میزان مورد نظر استخوان داشته باشیم.

در این جراحی می توان از استخوان خود فرد یا منابع خارجی استفاده کرد که در صورت استفاده از منابع خارجی هزینه درمان افزایش خواهد یافت.

پیوند استخوان تنها در مواقع لزوم انجام داده می شود در ابتدا دندان پزشک پس از دیدن و بررسی عکس‌های CBCT تشخیص می‌دهد که آیا پیوند استخوان برای فک بالا و پایین الزامی هست یا خیر سپس طبق نظر پزشک جراحی را انجام می‌شود.

علاوه بر بیماری و عوامل مختلف هنگام کشیدن دندان، نیز ممکن است به استخوان های اطراف دندان آسیب برسد البته بعضی دندان پزشکان از روش آتروماتیک برای کشیدن استفاده می‌کنند که حداقل آسیب را به بافت های اطراف دندان وارد می کند و باعث حفظ استخوان می‌شود.

استخوان پیوند شده چگونه بدست می آید؟

به چند روش می‌توان مواد لازم برای پیوند استخوان را بدست آورد:

• استخوان فرد بیمار

در معمول‌ترین روش استخوان مورد نیاز ازجاهای مختلف بدن خود بیمار گرفته می شود. قسمتی که استخوان مورد نیاز از آن گرفته می‌شود معمولا چانه یا قسمت عقب‌تر فک پایین است، در مواردی نیز از مفصل ران بیمار استخوان گرفته می‌شود.

بسته به اینکه استخوان از کدام قسمت بدن بیمار برداشته شود ممکن است نیاز به جراحی و بیهوشی و یا تنها بی‌حسی موضعی داشته باشد. به این روش پیوند استخوان “اتوگرافت” گفته می‌شود.

مزیت پیوند استخوان به روش اتوگرافت، پیشگیری از انتقال بیماری است زیرا استخوان از بدن فرد بیمار تهیه می‌شود. این نوع پیوند بهترین نتیجه را حاصل می کند.

• استخوان افراد دیگر

در صورتیکه که نتوان از استخوان بدن خود بیمار برای پیوند استخوان استفاده کرد، گزینه دیگری وجود دارد و آن دریافت استخوان از بدن افراد دیگر می باشد.

این روش پیوند اسخوان به “الوگرافت” معروف است. در این روش استخوان گرفته شده باید پیش از انجام ایمپلنت مورد آزمایش قرار گیرد تا اطمینان حاصل شود که خطر انتقال بیماری وجود ندارد.

در روش الوگرافت ممکن است بدن بیمار به استخوان فرد اهدا کننده واکنش نشان دهد و آنرا پس بزند. در بازسازی استخوان، روش آلوگرافت عملکرد ضعیف‌تری نسبت به روش اتوگرافت در بدن بیمار دارد.

• استخوان بدن حیوانات

به دلیل اینکه ساختار مولکولی استخوان در بدن همه ی جانداران همانند هم می باشد، می توان از استخوان بدن حیوانات نیز برای پیوند استخوان استفاده کرد.

در برخی موارد ممکن است ناچار به دریافت استخوان از بدن حیوانات خانگی مانند گاو شود و نتایج قابل قبولی نیز به دست آورد. این نوع پیوند استخوان “زنوگرافت” نامیده می‌شود.

• مواد سنتزی

در مواردی نیز از روش “آلوپلاست” برای پیوند استخوان استفاده می شود. در این روش از مواد جایگزینی که در آزمایشگاه ساخته می شود برای پیوند استخوان استفاده می شود.

احتمال عفونت در روش آلوپلاست کمتر می باشد اما همچنان نسبت به روش اتوگرافت کارکرد کمتری در بازسازی استخوان دارد. در روش آلوپلاست از مواد سنتزی برای پیوند استخوان استفاده می شود. این مواد قادر تحریک بدن بیمار برای استخوان سازی طبیعی هستند.

 

 

چه دلایلی برای پیوند استخوان فک وجود دارد؟

قرار داشتن دندان‌ها در جایگاه صحیح و درست نشان دهنده ی سالم بودن استخوان فک می باشد. به دلایل متعددی ممکن است استخوان فک تحلیل رود که در این صورت دندان لق می‌شود، زیرا پشتیبان خود را از دست می‌دهد.

این شرایط منجر به از دست رفتن دندان خواهد شد که برای جلوگیری از چنین اتفاقی، پیوند استخوان فک می‌تواند سلامتی را به دهان و دندان بازگرداند. برای آگاهی بیشتر شما با تحلیل استخوان، برخی از دلایل آن را قید کرده‌ایم که عبارتند از:

• از دست دادن یک و یا چند دندان
• عفونت و تحلیل لثه
• عفونت‌های دندان و پیشرفت پوسیدگی‌ها
• پوکی استخوان
• استفاده از دندان مصنوعی یا بریج دندانی
• تراز نبودن دندان‌ها
• تومور

انواع پیوند استخوان فک

• اتوگرافت‌

اتوگرافت استخوان قسمتی از بدن خود بیمار است که برداشته شده و به جای دیگری پیوند زده می‌شود. این نوع از پیوند استخوان مستلزم انجام دو جراحی است.

یکی برای برداشتن استخوان از ناحیه‌ی مناسب و دیگری برای قرار دادن استخوان در ناحیه‌ی تحت درمان.
نواحی مناسب برای برداشت استخوان شامل:

• چانه یا راموس در فک پایین (قسمت عقب فک پایین)
• لگن یا استخوان ساق (درشت‌نی)

اگر چه پیوند استخوان فک در این روش مستلزم بستری‌شدن و بیهوشی برای جراحی است اما باید در نظر داشت که برداشت استخوان از بدن خود بیمار یک مزیت محسوب شده و شانس موفقیت را بالا می‌برد. همچنین امکان انتقال بیماری در این روش برابر با صفر است.

 

• محاسن اتوگرفت

داخل پیوند علاوه بر اسکلن استخوانی سلول های استخوان ساز نیز وجود دارند که به روند بازسازی استخوان بسیار کمک می کنند.

چون از خود فرد گرفته می شوند نزدیکترین کاملا همسان با خود فرد بوده و امکان رد پیوند بسیار کاهش می یابد.
سخت بوده و فرم آن در تمام مدت ثابت می ماند.

• معایب اتوگرفت

برای پیوند استخوان فک نیاز به یک جراحی دوم اضافی است.
در مرحله برداشت پیوند از زاویه فک اگر دقت صورت نگیرد باعث صدمه به عصب infradental nerve شده و حتی فلج دائمی این عصب را به دنبال دارد.

برای برداشت پیوند استخوان فک اتوگرفت نیاز به تجهیزات و مهارت خاصی است.
چون سخت بوده و نقاطی از آن فاقد خون و سلول است احتمال رد و شکست پیوند و باز شدن لثه و بخیه در محل پیوند زده شده زیاد است.

• آلوگرافت‌

در پیوند استخوان فک با روش آلوگرافت استخوان مورد نیاز برای پیوند، از بدن یک متوفی تامین می‌شود که در آزمایشگاه، فرآوری شده ( انجماد و استریلیزاسیون) و در بانک بافت نگهداری می‌شود.

در صورتی که بیمار تمایل به برداشت استخوان از بدن خودش را نداشته باشد، می توان از این گزینه برای وی استفاده کرد.
مزیت استفاده از این روش این است که به راحتی در دسترس بوده و نیازی به جراحی دوم ندارد.

طی آزمایشات بالینی برای استخوان آلوگرافت، شواهد مثبت و قطعی به دست آمده و دارای نتایج ایمنی عالی می‌باشد. منتهی در مواردی امکان انتقال بیماری، عفونت و یا عدم پذیرش فرد گیرنده وجود‌دارد.

• محاسن آلوگرفت

چون از بدن انسان گرفته شده است بسیار همگون با بدن بوده و سازگاری و قبول پیوند بالا است.

معمولا بصورت پودر و در اندازه ذرات مختلف فروخته می شود که دست جراح و متخصص ایمپلنت را برای کاربرد آن در نقاط مختلف باز می کند .
در زمان مناسب همزمان با ساخت استخوان جدید حذف و جایگزین می شود.

• معایب آلوگرفت

تقریبا عیبی برای آن یافت نشده است.

• زنوگرافت

در روش زنوگرافت برای پیوند استخوان فک، از مواد معدنی استخوان طبیعی که استریلیزه شده و تمام مواد آلی آن حذف شده، استفاده می‌شود.

امروزه استفاده از استخوان گاو به عنوان ماده پیوندی در اکثر جراحی‌های دهان به امری عادی تبدیل شده است و سالهاست که به عنوان یک تکنیک اثبات شده و مطمئن شناخته شده است.

از عیوب این روش می‌توان به عدم استخوان‌سازی و عدم امکان استفاده در ضایعات وسیع، اشاره کرد. این در حالی است که سهولت پیوند استخوان با این روش، نیاز نداشتن به جراحی ثانویه جهت برداشت استخوان و همچنین عدم انتقال بیماری، همگی از مزایای زنوگرافت محسوب می‌شوند.

• محاسن زنوگرفت

چون مدت طولانی باقی می ماند و جذب نمی شود در جراحی سینوس لیفت بدون گذاشتن ایمپلنت کاربرد دارد.
کسانیکه به علت عقاید دوست ندارند از بدن انسان دیگری جسمی وارد بدنشان شود مناسب‌ترین نوع مواد است.
ثبات حجم داشته و دیر حذف می‌شود.

• معایب زنوگرفت

بسیار دیر جذب شده و گاها اصلا از محل حذف نمی شود و در نهایت در استخوان باقی می‌ماند. در نتیجه استخوان ساخته شده کاملا شبیه استخوان معمولی انسان نیست.
بعضی افراد دوست ندارند که از بدن حیوانات به آنها پیوند زده شود.
گرانقیمت است.

 

• آلوپلاست

در روش آلوپلاست، از مواد سنتزی برای تشکیل استخوان استفاده می‌شود. این مواد برخی سلول‌های بدن را تحریک می‌کند تا بدون پیوند به استخوان تبدیل شوند.

کارآمدی پیوند استخوانی آلوپلاست کمتر از پیوند آلوگرافت و‌یا زنوگرافت می‌باشد، اما در عوض احتمال عفونت کردن آن نیز بسیار کمتر‌است.

• پیوند سینوس

ناحیه عقب فک بالا بسیار نزدیک به سینوسهای ماگزیلاری قرار دارد. سینوس‌های ماگزیلاری فضاهای خالی بزرگی در بالای فک بالا هستند. دندانپزشک معمولا برای بررسی این نواحی عکس پانورامیک پرتوی ایکس میگیرد.

 

اگر ارتفاع استخوان بین حد بیرونی استخوان و سینوس به اندازه کافی باشد، میتوان در این ناحیه با روش‌های استاندارد ایمپلنت جایگذاری کرد.

• آتروفی سینوس پس از کشیدن دندان

اگر از کشیدن یا افتادن دندان مدت طولانی گذشته باشد، ممکن است حفره های سینوسی بزرگتر شده و استخوان این ناحیه تخریب شده باشد. این وضعیت باعث می‌شود کاشت ایمپلنت دندان مشکل شود.

هنگامی که دندانی از ناحیه فک بالا کشیده میشود، ستیغ استخوان فک شروع به جذب شدن و کوچک شدن می‌کند. به علاوه سینوس‌ها بزرگ‌تر شده و ممکن است بخش بیشتری از استخوان را از بین ببرند.

• عمل لیفت سینوس

روش‌های مختلفی برای پیوند سینوس و آماده سازی این ناحیه برای دریافت ایمپلنت وجود دارد. یکی از متداول‌ترین تکنیک‌های افزایش استخوان در این ناحیه تکنیک پنجره جانبی است.

در این روش بافت لثه برش خورده و بلند می‌شود تا فضای پنجره مانندی در سمت حفره سینوسی ایجاد شود. سپس از استخوان خود بیمار و یا مواد جایگزین به این ناحیه پیوند میخورد. این عمل ۷ ماه تا یک سال پیش از کاشت ایمپلنت باید انجام شود.

در عمل لیفت سینوس یک پنجره در سمت ستیغ ایجاد می‌شود. این ناحیه آماده سازی شده و استخوان به مقدار مورد نظر در سینوس‌ها قرار داده می‌شود. سپس این منفذ بسته می‌شود و بافت‌های نرم به موقعیت اولیه خود باز می‌گردند.

• پیوند داخلی سینوس با استفاده از بالن

در این روش سوراخ کوچکی در استخوان ایجاد می‌شود و یک بالن پر شده با مایع برای بلند کردن غشا استفاده می‌شود تا فضایی ایجاد شود. سپس این فضا با استخوان خود بیمار یا مواد جایگزین پر می‌شود.

مدتی باید این مواد بمانند تا جوش بخورند تا در مرحله بعد کاشت ایمپلنت انجام شود.

پیوند استخوان فک چگونه انجام می‌شود؟

در مورد اغلب بیماران اولین مرحله شامل آماده سازی استخوان فک است. به طور معمول فک بیماران با استفاده از پرتونگاری اشعه ایکس مورد بازرسی قرار می‌گیرد و توسط دندانپزشک وضعیت فک آنها سنجیده می‌شود.

در برخی موارد هم استفاده از روش سیتی اسکن برای مشخص کردن جزئیات به صورت سه بعدی نیاز است.

در مرحله بعدی در مورد مواد و روش پیوند استخوان فک که به بهترین شکل با بیمار همخوانی داشته باشد تصمیم گیری می‌شود. در این مرحله فرایندهایی شامل پیوند سوکت، پیوند سینوس یا لیفت سینوس و همچنین روش پیوند استخوان به صورت بلوکی انجام می‌شود.

در این موارد هم ممکن است دندانپزشک بیش از یک روش را برای پیوند استخوان فک در نظر بگیرد که بیشتر به وضعیت بیمار بستگی دارد.

پس از تصمیم‌گیری در مورد منبع پیوند استخوان، مرحله بعدی برنامه ریزی و آماده سازی برای انجام جراحی است.

با شروع عمل جراحی، متخصص جراح فک و دهان قسمت مورد نظر را با مواد پیوندی پر می‌کند و پس از انجام این کار محل جراحی را بخیه می‌زند. بعد از گذشت مدت زمانی، استخوان فک شروع به بهبودی می‌کند و بازسازی دوباره شروع می‌شود.

نکته عجیب و شگفت آور این است که با گذشت زمان بدن مواد استخوانی را تبدیل به استخوان طبیعی می‌کند. در حقیقت پیوند استخوان فک شرایط را برای پشتیبانی از ایمپلنت دندان فراهم کرده و دندانپزشک می‌تواند دندان جدید را در داخل سوکت نصب کند.

 

دوره ریکاوری بعد از پیوند استخوان فک چقدر طول می‌کشد؟

بهبود اولیه تقریبا مانند کشیدن دندان است و یک دوره دو یا سه روزه دارد. بهبودی کامل از جراحی پیوند استخوان فک قبل از مرحله نصب ایمپلنت دندان ممکن است متغیر باشد و زمان بهبودی در هر بیمار متفاوت است.

البته تجربه نشان داده که بیماران بعد از ۴ تا ۶ ماه می‌توانند روند جراحی کاشت ایمپلنت دندان را شروع کنند.

در ضمن باید به این نکته اشاره کنیم که دوره ریکاوری بعد از جراحی به رعایت تمام دستورالعمل‌های بعد از عمل بستگی دارد و عدم مراقبت صحیح از عمل جراحی می‌تواند منجر به عفونت شود.

مزایا پیوند استخوان

از جمله مزایایی که می‌توانید برای بازسازی استخوان دندان بیان نماییم، پایدار ساخت فک و دیگری حفظ استخوان‌ها می‌باشد. تصور نمایید با پیوند می‌توانید به میزان قابل توجهی مقاومت فک را افزایش داده و آن را در برابر ترمیم و کاشت ایمپلنت دندان مقاوم نمایید.

از طرف دیگر پیوند استخوان منجر می شود تا استخوان فک بیش از پیش تحلیل نرفته و از هر گونه ابتلا به بیماری‌های لثه‌ای جلوگیری شود. البته این روش به همان میزان که دارای مزایا می‌باشد، معایبی را نیز در خود جای داده است.

مثلا ممکن است با استفاده از پیوند استخوان فرد بیمار دچار تورم در ناحیه جراحی شده گردد. یا درد و خونریزی در محل مورد نظر به وجود آید. علاوه بر این موارد، می‌توانیم به عدم رشد استخوان پیوند شده و عفونت نیز اشاره نماییم که درصد احتمال وقوع آن کم است.

البته لازم به ذکر است که تمامی این مشکلات را می‌توان به راحتی با استفاده از آنتی بیوتیک‌ها و مسکن‌ها، برطرف نمود. پس باز هم مزایای بازسازی استخوان بیشتر از معایب آن است.

عوارض پیوند استخوان دندان

این روش درمانی همانطور که مزایا و معایبی با خود به همراه دارد، عوارضی نیز می تواند داشته باشد که به آنها اشاره خواهیم نمود. بیشتر بیمارانی که اقدام به بازسازی استخوان می‌نمایند، بعد از عمل دچار عوارضی می‌شوند.

مثلا برخی از بیماران ممکن است پس از پیوند استخوان دندانشان در برابر سرما و گرما حساس شود. از طرف دیگر این عمل ممکن است باعث خونریزی و درد در ناحیه فک و دندان شده و با تورم همراه گردد.

از این رو باید پس از جراحی و مراقبت‌های خاصی را در نظر داشته باشید. تا از پیوند استخوان‌هایی که در دندان شما صورت گرفته است، محافظت کنید.

 

نکات درمان پیوند استخوان برای ایمپلنت

جهت جلوگیری از آلودگی استخوان گرافت معمولا از پیوند بافت نرم نیز استفاده می‌شود زیرا بافت نرم مانع از آلودگی استخوان گرافت شده و سطح استخوان گرافت را می‌پوشاند.

استخوان پیوند خورده در پیوند استخوان بایستی ثابت مانده و هیچ گونه حرکتی نداشته باشد چرا که پیوند خوردن با استخوان مادر نیازمند گذر زمان می‌باشد برای حل این مشکل از membrane در گرافت استخوانی استفاده می‌شود.

موضع ترمیم شده با پیوند استخوان بایستی خون رسانی شود چرا که جهت ترمیم و پیوند با استخوان مادر خون رسانی به موضع بسیار مهم است. جهت این امر با سوراخ کردن موضع و قرار دادن فرز امکان خونرسانی به موضع را فراهم می‌کند.

یکی از مواردی که منجر به شکست درمان پیوند می شود وجود عفونت در موضع ترمیم شده است که بایستی امکان ایجاد عفونت در موضع مورد نظر را کاهش داد. یکی از روش‌های کاهش احتمال عفونت استفاده دهان‌شویه است.

موضع ترمیم شده نبایستی به آلودگی دچار شود. یکی از منابع آلودگی موضع تماس بزاق با موضع است که برای جلوگیری از این تماس بایستی بخیه کامل و صحیح موضع ترمیم صورت گیرد. جهت جلوگیری از آلودگی از آنتی بیوتیک نیز استفاده شود.

عامل اساسی در پیوند استخوان داربست استخوانی است که در استخوان پیوندی وجود دارد با جذب سلول‌های استخوانی این داربست رشد کرده و به مرور زمان پس از گذشت زمان پیوند صورت می‌گیرد.

جایگزین‌های پیوند استخوان که مواد مصنوعی هستند نیز جهت پیوند استفاده می‌کنند. نوعی خاص از پیوند روش پیوند با عروق است که به همراه استخوان شریان و ورید در موضع پیوند قرار می‌گیرد.

 

لیفت صورت

لیفت صورت یا بالا کشیدن صورت که به آن ریتیدکتومی  می‌گویند، عمل جراحی جوان‌سازی صورت است. نشانه‌های افزایش سن به صورت افتادگی‌هایی در پوست صورت و ایجاد چین و چروک در گوشه‌های لب، زیر پلک، فاصله بین گونه تا گردن و … خود را نشان می‌دهد.

همچنین ایجاد بافت چربی اضافی در زیر پوست و سنگین شدن گونه‌ها، افتادگی صورت را تشدید می‌کند و نتیجه آن، ایجاد غبغب است. در کنار بالارفتن سن، عوامل دیگری نیز در چین و چروک و پیر شدن پوست صورت موثر هستند از جمله:

• قرار گیری مداوم در زیر نور خورشید، به ویژه استفاده نکردن از کرم‌های ضد آفتاب
• عوامل محیطی مانند آلودگی‌های صنعتی
• استرس و فشار عصبی زیاد
• و البته گرانش زمین! هرچه سن شما بیشتر شود، اثر جاذبه و پایین کشیدن پوست صورت، بیشتر خودش را نشان می‌دهد.

برای رفع چین و افتادگی پوست صورت و در نتیجه ایجاد چهره‌ای جوان‌تر، باید پوست به سمت بالا و گوشه‌های صورت کشیده شود و بخش‌های اضافی آن برش بخورد.

در لیفت صورت نخست برش‌هایی در زیر مو، از بخش‌های شقیقه تا بالای گوش، جلوی لاله گوش و همچنین زیر گوش تا نزدیک پشت سر ایجاد می‌شود. سپس پوست صورت، عضلات و بافت‌های زیر آن از استخوان صورت جدا می‌شود.

در ادامه پوست به اندازه‌ای کشیده می‌شود که چین‌های روی صورت و گونه از بین برود. همچنین بافت‌های چربی اضافه زیر پوست نیز برداشته می‌شود. پس از بریدن و جدا کردن قسمت‌های اضافی پوست، شکاف ایجاد شده با کمک بخیه بسته می‌شود.

پس از گذراندن دوران نقاهت و بهبودی، پوست و بافت‌های زیر آن دوباره به استخوان صورت می‌چسبد و سفت و محکم می‌شود.

با رفع چین و چروک و افتادگی، حالت گرفته و ناراحت چهره از بین می‌رود و پوست، تازه و جوان می‌شود. از همین روی، لیفت صورت یکی از پرطرفدارترین و موثرترین روش‌های جوان‌سازی صورت است.

پس از ۴۰ سالگی، سالخوردگی پوست وارد مراحل متوسط خود می‌شود. به همین دلیل کشیدن پوست صورت معمولا برای افراد ۴۰ تا ۶۰ یا ۷۰ ساله انجام می‌شود اما برای افراد بین ۷۰ تا ۹۰ سال نیز نتایج مناسبی در پی خواهد داشت.

ماندگاری این روش بسیار زیاد است. در صورت رعایت نکات اصولی در نگهداری از پوست، بیش از ۱۰ سال نتایج لیفت صورت برای شما باقی خواهد ماند.

بیشتر بخوانید لیفت گردن یا کشیدن پوست گردن و روش های انجام آن

عوامل موثر بر تسریع روند پیری

هم عوامل ژنتیکی و هم عوامل محیطی در بوجود آمدن علائم پیری در صورت نقش دارند.

• تاثیر عوامل محیطی

افرادی که به طور مداوم تحت فشارهای روحی و استرس های فراوان هستند، در سنین پایین تری دچار علائم پیری می شوند.

یا افرادی که سبک زندگی ناسالمی دارند مثلا دخانیات مصرف می کنند، ورزش نمی کنند و تغذیه مناسبی ندارند و آب کافی نمی نوشند و یا به طور مداوم در معرض نور آفتاب هستند، زودتر دچار پیری صورت می شوند.

برای درک بهتر این مطلب به مثال زیر توجه کنید؛

دو قلوی همسانی را در نظر بگیرید که یکی از آنها نسبت به دیگری در رفاه بیشتری باشد. سبک زندگی سالم تری دارد و از لحاظ روحی و روانی در یک محیط آرام و پایدار قرار گرفته باشد و در مقابل فرد دیگر در شرایط سختی بوده و سبک زندگی ناسالم داشته باشد.

این دو فرد با وجود اینکه از لحاظ ژنتیکی کاملا باهم یکسان هستند با گذشت زمان، تغییرات چهره در این افراد کاملا متفاوت خواهد بود.

• تاثیر عوامل ژنتیکی

برخی افراد نشانه های افزایش سن در چهره ی خود را در سنین پایین تری تجربه می کنند.

برای مثال درافرادی که به طور ژنتیکی فاصله چشم و ابرو در آنها کم است، عضلات بالابرنده ابرو به طور ژنتیکی ضعیف بوده و در مقابل عضلات پایین آورنده بسیار قوی هستند. همین امر باعث می شود هنگام خندیدن و یا اخم کردن، ابرو پایین تر کشیده شود.

لذا این موارد می تواند با افزایش سن منجر به افتادگی ابرو شده که کاملا جنبه ی ژنتیکی دارند.

همانطور که میدانیم تزریق بوتاکس در نواحی خاصی از پیشانی، باعث میشود تا عضلات پایین آورنده ی ابرو ضعیف تر شده و قدرت کمتری برای پایین کشیدن ابرو داشته باشند لذا اگر کسی پیش از دوره میانسالی نسبت به تزریق بوتاکس (با مشورت پزشک) در دوره های منظم اقدام نماید، می تواند انتظار داشته باشد که روند افتادگی ابروهای خود را به تعویق بیاندازد.

در این میان افرادی که مراقبت های پوستی را جدی می گیرند و مرتب به پوست خود رسیدگی می کنند، می توانند امیدوار باشند که سرعت افزایش علائم پیری را کاهش داده اند.

برای مثال استفاده ی مداوم از کرم های ضد افتاب و یا آبرسان های پوستی، باعث کاهش اثر عوامل محیطی بر روی پوست میشود. به این صورت هم روی عوامل ژنتیکی و هم روی عوامل محیطی می توانیم اثرگذار باشیم و سرعت بروز علائم افزایش سن را کاهش دهیم.

با افزایش سن علاوه بر اینکه بافت ها تحلیل می روند، بافت ها به سمت پایین نیزکشیده می شوند و به مرور در بافت ها افتادگی مشهود می گردد.

مثلا چربی هایی که در ناحیه گونه قرار داشته است با گذشت زمان به سمت پایین تر آمده و ما دیگر برجستگی گونه را همچون گذشته شاهد نیستیم زیرا بافت چربی پایین آمده و در اطراف دهان قرار می‌گیرد و باعث برجستگی این ناحیه خواهد شد و در نهایت به صورت چین های خط خنده خود را نشان می دهد و در مثالی دیگر، افزایش سن موجب می شود، بافت هایی از صورت که پایین تر می آیند و در مرز سر و گردن قرار می گیرند، باعث محو شدن مرز جداکننده ی گردن و صورت می شوند که این امر باعث کاهش زیبایی در صورت خواهد شد.

 

تکنیک های لیفتینگ صورت

برای بالا کشیدن و سفت کردن پوست صورت افراد از 2 روش تهاجمی و غیر تهاجمی استفاده می شود. جراح، به صورت دقیق بررسی می کند که برای پوست هر فرد باید از چه روشی استفاده کند و چه روشی برای چه نوع پوستی مناسب است.

• لیفتینگ صورت به روش غیر تهاجمی

روش غیر تهاجمی به این معنا است که به عمل جراحی نیازی ندارد. اگر جراح شما تشخیص دهد که پوست شما به عمل جراحی نیازی ندارد، با استفاده از تزریق یا فیلرها، مشکلات پوستی شما را از بین می برد.

در روش غیر تهاجمی، پوست شما به خوبی پاکسازی و تحریک می شود و جوان تر به نظر می رسید. اگر پوست شما فقط چین و چروک داشته باشد، از این روش استفاده می شود.

انواع روشهای لیفت صورت

1. لیفت صورت با هایفوتراپی
2. لیفت صورت با آر اف (RF)
3. لیفتینگ صورت با تزریق بوتاکس
4. لیفت صورت با تزریق ژل
5. لیفت صورت با تزریق چربی

• لیفتینگ صورت با روش تهاجمی

اگر پوست شما شل باشد، چربی اضافی زیادی داشته باشید یا چین و چروکهای عمیقی داشته باشید، از روش لیفتینگ تهاجمی برای جوانسازی پوست شما استفاده می شود.

در روش تهاجمی، قسمتهایی از پوست شما برش می خورد تا عمل انجام شود.
در این روش، برش ها در نقاطی مانند قسمت بالایی پیشانی، زیر فک، پشت گوش، پایین چانه ایجاد می شود. اکثر برش ها در داخل خط مو قرار می گیرد.

جراح متخصص، بعد از برش زدن، پوست شما را پاکسازی می کند. به این صورت که قسمت‌ های اضافی و چروکیده پوست را از محل رویش سست می کنند و آن را از محل گوش عقب می کشد. به همین دلیل است که برش ها معمولا در محدوده گوش ایجاد می شود.

1. لیفت صورت با نخ
2. لیفتینگ حجمی
3. لیفتینگ به روش سیم‌گذاری
4. لیفتینگ عمیق
5. لیفتینگ زیرپوستی
6. مینی‌ لیفتینگ

 

مزایا لیفت صورت با جراحی

اولین و مهم ترین موردی که فرد بعد از زیبایی این عمل را انجام می دهد بالا رفتن اعتماد به نفس است.

با انجام این جراحی صورت از حالت شلی و دارای چین و چروک خارج شده و بسیار جوان می شود و سن فرد را بسیار کمتر نشان می دهد.

ممکن است برای برخی از افراد این عمل نیاز به تمدید و تکرار داشته باشد اما بعد از انجام اولین عمل شما به راحتی می توانید تغییرات را مشاهده نمایید.

افرادی که می خواهند در سنین بالا گردنی بلند، خوش فرم و زیبا داشته باشند با انجام لیفت به خواسته خود رسیده و از این مزیت بسیار خشنود می شوند.

زمان باقی ماندن این جراحی تا ۱۰ سال نیز می رسد که این در مقایسه با موارد دیگر بیار خوب بوده و انجام دوباره آن برای ترمیم دارای کمترین مشکل و عوارض است.

روش‌های انجام لیفت صورت

آثار سالخوردگی بر روی هر فرد متفاوت بوده و درنتیجه نمی‌توان از یک نوع عمل جوان‌سازی بر روی تمامی افراد استفاده کرد.

• لیفت عمقی صورت

این نوع از لیفت نه‌ تنها می‌تواند غبغب را از بین برده و ظاهر گردن را بهبود بخشد، بلکه پوست بخش‌های میانی صورت را نیز کشیده و باعث می‌شود تا فرد گونه‌های برجسته‌تری داشته باشد.

این نوع از لیفت صورت، ظاهر گردن و گونه‌ها را بهبود داده و برای انجام آن، بریدگی‌هایی در پشت گوش‌ها و زیر موهای فرد ایجاد می‌شوند. سپس عضلات و بافت‌های فیبروز از لایه‌های زیرین خود جدا شده و همراه با پوست کشیده می‌شوند.

افتادگی و سنگینی گونه‌ها با کشیدن بافت آن به طرف گوش‌ها درمان می‌شود. این روش توسط تعداد زیادی از متخصصین توسعه داده شده و می‌تواند طبیعی‌ترین و ماندگارترین اثر را بر روی پوست فرد ایجاد کند.

• لیفت میانی صورت

درروی لیفت میانی صورت، گونه‌های فرد به‌طرف بالا کشیده شده و این روش برای افرادی که به افتادگی گونه مبتلا هستند مناسب است. در طول این عمل، جراح برش‌هایی را در زیر موها در محل شقیقه و در درون دهان ایجاد می‌کند.

این کار به جراح اجازه می‌دهد تا چربی‌های موجود در محل گونه که بر روی استخوان گونه قرارگرفته‌اند را جابجا کرده و همچنین پوست این ناحیه را بکشد.

بافت گونه نیز بالا کشیده شده و بدین ترتیب افتادگی گونه از بین می‌رود. این عمل می‌تواند خطوطی چون خطوط خنده یا نازولبیال را از بین برده و همچنین باعث بهبود ظاهر پلک‌های فرد شود. این روش برای افرادی مناسب است که در ناحیه‌ی گردن و زیر چانه‌ی خود افتادگی شدیدی ندارند.

• لیفت خفیف صورت

در این روش بریدگی‌های کوچک‌تری ایجادشده و درنتیجه این روش نسبت به لیفت معمولی صورت روشی کم تهاجمی است. در طول این عمل، بریدگی‌های کوچکی در زیر موها ایجاد می‌شوند.

این بریدگی‌ها از بالای گوش شروع‌ شده، از جلوی گوش عبور کرده و در زیر لاله‌ی آن خاتمه پیدا می‌کنند. جراح با کمک این برش‌ها می‌تواند پوست را کشیده و بافت‌های اضافی را بردارد. این کار باعث بهبود ظاهر گردن و فک خواهد شد.

• لیفت پوستی صورت

این روش می‌تواند مشکلات ایجادشده در گردن و بخش تحتانی صورت را درمان کند. برای انجام این عمل، برش‌هایی در اطراف گوش و در زیر موها ایجاد می‌شوند که به جراح اجازه می‌دهند پوست را از روی عضلات زیر آن جدا کند.

سپس جراح پوست اضافی را جدا کرده و پوست باقی‌مانده را تا محل بریدگی‌ها می‌کشد و آن را بخیه می‌زند.

• لیفت گردن

هدف جراح از بین بردن افتادگی و بافت‌های اضافی است. در این روش یک برش در پشت لاله‌ی گوش و در زیر چانه ایجاد می‌شود. سپس جراح پوست شل شده را به طرف بالا و عقب کشیده و آن را محکم می‌کند.

به‌علاوه جراح می‌تواند در حین انجام عمل لیفت گردن، عضلات زیر چانه را نیز بکشد. ممکن است برای برداشتن چربی‌های اضافه از دور گردن و چانه لازم باشد تا عمل لیپوساکشن گردن انجام شود.

 

نکات مهمی که قبل از عمل لیفتینگ پوست باید بدانید

دانستن این قوانین ساده، باعث می شود که عمل جراحی لیفتینگ برای شما موثرتر باشد و سریع تر ریکاوری شوید:

1. بعد از عمل ، لباس های راحت و یقه باز بپوشید؛ با این کار، احتمال کشیده شدن پارچه روی پوست شما بسیار کمتر می شود.
2. سیگار کشیدن و مصرف الکل را کنار بگذارید.
3. هم چنین داروهایی که مانع از بهبودی شما می شوند را متوقف کنید. قرص آسپرین، داروهای ضد التهاب و مکمل های گیاهی را هم مصرف نکنید.
4. فضایی در خانه داشته باشید تا پمادها، گاز مایع، دستمال، لباس های کم حجم، بالش، یخ کیسه ای (برای کاهش تورم) و دماسنج را در آن فضا نگهداری کنید و از همه این وسایل استفاده کنید.
5. با شخصی هماهنگ کنید تا بعد از عمل، شما را از کلینیک به خانه برساند.

چه سنی برای فیس لیفت مناسب است؟

هیچ سن بخصوصی برای انجام این عمل وجود ندارد، نتیجه این عمل می‌تواند خیلی ظریف (تغییر مختصر) و خیلی شگفت‌انگیز باشد و این نتیجه به ظاهر بیمار قبل از جراحی بستگی دارد.
آیا آثار برشهای عمل جراحی فیس لیفت بعد از عمل قابل رؤیت است؟
خیر، این برشها دقیقاً در حاشیه چینهای طبیعی صورت انجام می‌گیرد و در خط رویش موهها پنهان می شود.

نتیجه جراحی چه مدت دوام دارد؟

جراحی پلاستیک صورت و گردن پروسه (روند) تغییرات مربوط به افزایش سن را کند و در حقیقت آهسته می کند. گذر زمان را کند می کند اما متوقف نمی کند.

زودترین زمانی که شما نیاز به عمل بعدی خواهید داشت بستگی به فرد دارد.

می توان فقط تقریبی گفت. معمولا لیفت صورت و گردن که برای اصلاح شلی و افتادگی ناحیه فک و صورت و شلی پوست گردن انجام می شود. ممکن است 5 تا 8 سال بعد نیاز به عمل مجدد داشته باشد.

در تعداد کمی از بیماران سرعت تغییرات سنی بیشتر است لذا ممکن است در زمان کوتاهتر از 5 سال نیاز به عمل مجدد داشته باشید. البته بعضی بیماران هرگز به عمل مجدد نیاز نخواهند داشت..

 

جراحی زیبایی صورت می تواند عارضه داشته باشد؟

هر عمل جراحی می تواند عارضه داشته باشد. در جراحی زیبایی صورت نمی توان انتظار عارضه نداشت اما عارضه های بسیار ناچیزی هستند.

شایع ترین عارضه بعد از لیفت صورت هماتوم (تجمع خونی زیر پوست) است. در حدود 2 درصد تمام عمل های لیفت صورت این تجمع خون در عرض چند ساعت پس از عمل ایجاد می شود.

هماتوم های کوچک را به سادگی چند روز پس از جراحی در مطب می توان درمان نمود. عوارضی مثل فلج عصب-عفونت-زخم پوست-جای عمل برجسته (کلوئید) ضایعات رنگی نامنظم-ریزش مو می تواند اتفاق افتد. اما بسیار کم است.

جزئیات این عوارض و سایر عوارض نا آشکار دیگر در صورت درخواست شما می توان توضیح داد. وظیفه ماست که این موارد را به اطلاع شما برسانیم البته نه برای ترساندن بلکه جهت اطلاع شما.

بعد از عمل لیفتینگ صورت

بعد از عمل لیفت صورت، بیمار ممکن است موارد زیر را تجربه کند:

• درد خفیف تا متوسط
• خروج ترشحات از محل برش ها
• تورم
• کبودی

در صورت وجود موارد زیر باید فوراً پزشک را در جریان قرار داد:

• درد شدید در یک طرف صورت یا گردن در 24 ساعت از عمل
• تنگی نفس
• درد قفسه سینه
• ضربان نامنظم قلب

بهبودی بعد از عمل جراحی لیفت صورت

کبودی و تورم بعد از عمل جراحی صورت، طبیعی است و حدود 2 روز بعد از عمل در اوج خود قرار دارد.

پس از آن، به تدریج بهتر می شود و پس از حدود 10 تا 14 روز آثار کمی از آن باقی می ماند. با این وجود، بسیاری از بیماران حدود یک هفته بعد از عمل می توانند در بیرون از خانه احساس راحتی کنند.

مدت زمان بهبودی به طور کلی 2 تا 4 هفته است. برای از سر گرفتن فعالیت های عادی، حدود دو هفته زمان لازم است ولی برای فعالیت های شدیدتر، مانند ورزش، باید حدود چهار هفته منتظر ماند. 2 تا 3 ماه طول می کشد تا پوست صورت از نظر بافت، حساسیت و سفتی، به حالت عادی برگردد.

با این حال، افراد در این زمینه متفاوت هستند. نتیجه نهایی لیفت صورت بعد از رفع ورم و کبودی ایجاد می شود و 2 تا 3 ماه طول می کشد.

پولیپ بینی

پولیپ بینی توموری غیر سرطانی است که از غشاء مخاطی بینی و سینوس‌ها به‌طور غیرعادی رشد کرده و با ایجاد حجم در مجرای بینی باعث مشکلات تنفسی می‌شود. از علل بروز پولیپ می‌توان به عوامل آلرژی، عفونت‌ها، و بیماری نادر فیبروز کیستیک اشاره نمود.

پولیپ بینی توده‌ی خاکستری و گاهی بی‌رنگی است که معمولاً از مخاط سینوس‌ها و گاهی از خود بینی منشأ می‌گیرد. در غالب موارد پولیپ‌های بینی پایه‌دار و متعدد بوده و در داخل هر دو بینی ظاهر می‌شوند هر چند که ممکن است فقط در یک بینی و به‌طور منفرد نیز دیده شود.

ظاهر پولیپ‌های بینی شبیه دانه‌های انگور است. اگر پزشک با وسیله‌ای این پولیپ‌ها را لمس کند، متحرک هستند یعنی با لمس می‌توان آن‌ها را جابجا کرد و لمس آن‌ها دردناک نیست.

در مواردی که پولیپ خیلی بزرگ شود از سوراخ بینی نیز قابل رویت است و گاهی می‌تواند از پشت بینی وارد حلق شود و اگر بیمار دهانش را باز کند در داخل حلقش قابل رویت باشد.بزرگ شدن پولیپ و به دنبال آن عدم تنفس صحیح از راه بینی باعث رنجش خاطر شخص هنگام خوردن و آشامیدن و حتی صحبت کردن می‌شود.

علائم و نشانه‌های پولیپ بینی

پولیپ بینی معمولا به عنوان پولیپ آنترواوآنال یا پولیپ اتیومئید شناخته می‌شود. پولیپ‌های آنترویی شانه‌ای در سینوس‌های نوع ماگزیلاری ایجاد می‌شود که البته خیلی شایع نیستند.
پولیپ‌های اتیوموئیدال معمولا از سینوس‌های اتموئیدی ایجاد می‌شوند.وقتی پولیپ بینی دارید، ممکن است در قسمت ناحیه سر خود احساس سرما کنید. اما خود پولیپ‌ها هیچ احساسی را ایجاد نمی‌کنند، بنابراین شما حتی نمی‌توانید متوجه شوید که آنها را دارید یا نه؟

علائم و نشانه‌های پولیپ بینی ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• مسدود شدن بینی
• عطسه کردن
• ابریزش بینی
• درد صورت
• مشکل در بویایی
• از دست دادن حس طعم و مزه
• خارش در اطراف چشم
• عفونت‌ها
• درد در دندان‌های بالایی شما
• تغییرات آوایی
• احساس فشار روی پیشانی و صورت
• خرناس

 

بیشتر بخوانید انواع جراحی بینی

سینوزیت مزمن و پولیپ بینی دارای علائم مشابه و یکسانی می‌باشند که عبارتند از :

• آبریزش از پشت بینی
• افت یا عدم حس بویایی
• خرو پف کردن در خواب
• انسداد و گرفتگی مداوم بینی
• درد در ناحیه سر و صورت
• خارش در نواحی اطراف چشم
• درد در قسمت دندان های فک بالا
• احساس فشار بر روی صورت و پیشانی

چه افرادی بیشتر در معرض ابتلا به پولیپ قرار دارند؟

کودکان: کودکان مبتلا به بیماری‌هایی اعم از سینوزیت مزمن، آسم، اختلالات تنفسی و زکام؛ بیش از دیگر کودکان در معرض ابتلا به پولیپ بینی قرار دارند.
میانسالان: پولیپ بینی غالبا در افراد بالای 40 سال شیوع زیادی دارد.
زنان: آمار ابتلا به پولیپ بینی در زنان بیشتر از مردان است.

علت پولیپ بینی

پولیپ بینی در داخل بافت ملتهب مخاط بینی رشد پیدا می‌کند. مخاط بینی همان لایه مرطوب بینی است که از بخش‌های داخل بینی و سینوس حفاظت کرده و هوای داخل بینی را مرطوب می‌سازد.

در طول دوره عفونت یا حساسیت فصلی، مخاط بینی متورم و قرمز شده و ممکن است به قدری مایع تولید کند که از بینی خارج شود. در صورتی که این عارضه طولانی مدت شود، ممکن است باعث تشکیل پولیپ در داخل بینی شود.

پولیپ یک بافت رشد کرده داخل بینی (شبیه کیست کوچک) است که می‌تواند مسیر هوایی بینی فرد را مسدود سازد. همچنین گاهی اوقات رشد پولیپ در داخل بینی فرد بدون هیچ مشکل قبلی و بدون دلیل اتفاق می‌افتد، اما معمولاً مواردی هستند که باعث تحریک و رشد پولیپ می‌شوند.

 

عوامل ایجاد کننده این بیماری شامل موارد زیر می‌شوند:

1. عفونت سینوسی مزمن یا بازگشت‌پذیر
2. آسم
3. رینتیت آلرژیک (تب یونجه)
4. فیبروز کیستیک
5. سندرم چورگ – اشتراوس
6. حساسیت به داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی مثل ایبوپروفن یا آسپرین
7. گاهی اوقات ایجاد پولیپ بینی در افراد به دلیل سابقه خانوادگی و یا به علت عکس العمل متفاوت ژن‌هایشان در برابر التهاب ایجاد خواهد شد.

عوامل خطر پولیپ بینی

هر‌گونه شرایطی که باعث بدتر شدن التهاب مزمن در راه هوایی و یا سینوس‌ها گردد از قبیل عفونت‌ها و یا آلرژی‌ها، باعث پیشرفت پولیپ بینی می‌گردد.
عوامل تشدید کننده پولیپ بینی عبارتند از:

– آسم که موجب التهاب و انقباض راه‌های هوایی می‌شود.
– آلرژی به آسپیرین و یا ضددردها نظیر: ایبوپروفن و ناپروکسن
– آلرژی نسبت به قارچ‌های موجود در هوا
– فیبروز سیستیک: تولید و ترشح مخاط ضخیم و چسبنده از غشاهای بینی و سینوس‌ها.
– سندروم چرگ اشتراوس  باعث التهاب عروق خونی می‌شود.
– سابقه خانوادگی ابتلا به پولیپ بینی
– تغییرات ژنتیکی خاص در ارتباط با عملکرد سیستم ایمنی

 

عوارض و مشکلات پولیپ بینی

مشکلات بالقوه‌ای را ایجاد می‌کنند، که عبارتند از:

• گرفتگی آپنه خواب :

در این شرایط به طور بالقوه جدی، کم نفس می‌کشید.

• آسم:

رینوسینوزیت مزمن می‌توانند آسم را بدتر کنند.

• عفونت سینوزیت:

پلیپ‌های بینی می توانند بیشتر مستعد ابتلا به سینوزیت باشند.

پیشگیری از بروز پولیپ بینی

• شناسایی موارد حساسیت زا و دوری از آن‌ها
• داشتن رژیم غذایی مناسب
• مرطوب نگه داشتن خانه و محیط کار
• استفاده از اسپری‌های بینی

چه زمانی باید به دکتر مراجعه کنیم؟

اگر علائم پولیپ بینی بیش از ۱۰ روز ادامه پیدا کرد به دکتر مراجعه کنید. علائم سینوزیت مزمن و پولیپ بینی مشابه خیلی از بیماری‌های دیگر از جمله یک سرماخوردگی ساده است.

اگر شرایط زیر را تجربه کردید بلافاصله باید به پزشک مراجعه کنید:

• مشکل جدی در تنفس
• علائم بیماری شما به طور ناگهانی بدتر شدند
• دو بینی، کاهش بینایی یا کاهش توانایی برای حرکت چشم‌ها
• التهاب شدید اطراف چشم
• افزایش سردرد به همراه تب بالا یا ناتوانی در نگه داشتن سر به جلو

 

تشخیص پولیپ بینی

پزشک شما معمولاً می‌تواند بر اساس پاسخ‌های شما به سؤالات مربوط به علائم، معاینه عمومی بدن و معاینه بینی شما, تشخیص را انجام دهد. پولیپ‌ها با کمک یک دستگاه روشنایی ساده قابل مشاهده هستند.

سایر آزمایشات تشخیصی عبارتند از:

• آندوسکوپی بینی

یک لوله باریک با یک لنز بزرگنمایی یا دوربین کوچک (آندوسکوپ بینی) پزشک را قادر می‌سازد که یک معاینه دقیق را در داخل بینی و سینوس‌های شما انجام دهد.

• مطالعات تصویربرداری

تصاویر به دست آمده با توموگرافی کامپیوتری (CT) می‌توانند به پزشک شما کمک کنند تا اندازه و محل پولیپ‌ها را در نواحی عمیق تر سینوس‌های شما مشخص کند و میزان تورم و تحریک (التهاب) را ارزیابی کند.
این مطالعات همچنین ممکن است به پزشک شما کمک کند که سایر انسدادهای احتمالی در حفره بینی شما، مانند ناهنجاری های ساختاری یا نوع دیگری از رشد سرطانی یا غیر سرطانی را نیز رد کند.

• تست‌های آلرژی

پزشک شما ممکن است آزمایشات پوستی را برای تعیین اینکه آلرژی به التهاب مزمن کمک می‌کند، پیشنهاد کند. با یک تست خراش پوست، قطره‌های کمی از مواد ایجاد کننده آلرژی (آلرژن) به پوست ساعد یا قسمت تحتانی کمر شما وارد می‌شوند. سپس پزشک یا پرستار شما پوستتان را از نظر علائم واکنش آلرژیک مشاهده می‌کند.
اگر آزمایش پوستی انجام نشود‌، پزشک ممکن است آزمایش خون را انجام دهد که آنتی بادی‌های خاص به آلرژن‌های مختلف را نشان می‌دهد.

• آزمایش فیبروز کیستیک

اگر کودکی دارید که به پولیپ بینی مبتلا شده است، پزشک ممکن است آزمایش فیبروز کیستیک را آزمایش کند، یک بیماری ارثی که بر روی غدد تولیدکننده مخاط، اشک، عرق، بزاق و گوارش اثر می‌گذارد.
تست تشخیصی استاندارد برای فیبروز کیستیک، یک تست عرق غیر تهاجمی است، که تعیین می‌کند که آیا عرق فرزند شما شورتر از عرق بیشتر افراد است یا نه.

• آزمایش خون

پزشک ممکن است خون شما را برای کمبود ویتامین D که می‌تواند همراه با پولیپ بینی باشد آزمایش کند.

 

درمان پولیپ بینی

پولیپ بینی با مصرف داروهای استروئیدی درمان می‌شود. پولیپ‌های بزرگ نیز که با دارو برطرف نشدند باید جراحی شوند. البته درمان پولیپ بینی بیشتر در هدف کوچک کردن سایز پولیب بینی می‌باشد.

• اسپری یا قطره استروئید

برای درمان، پزشک ابتدا قطره یا اسپری بینی (حاوی داروی استروئیدی کورتیکواستروئید) را توصیه می‌کند. این دارو التهاب بینی را کاهش می‌دهد و پولیپ را کوچک می‌کند. مومتازون یکی از این اسپری‌ها است که عوارض کمتری نسبت به بقیه اسپری‌های استروئیدی دارد.

دو بار اسپری در هر سمت بینی در روز برای درمان کافی است. این دارو اغلب عوارض خاصی را در بیمار ایجاد نمی‌کند؛ گاهی سردرد، گلودرد، سرفه و خونریزی بینی ایجاد می‌شود.
مصرف این دارو را پنج هفته ادامه دهید، اگر نتیجه‌ای حاصل نشد با پزشک مشورت کنید. شاید به مصرف داروی دیگری به‌طور همزمان نیاز داشته باشید.
در مواردی که پولیپ پیشرفته باشد برای بهبود علائم باید دوره طولانی‌تری دارو مصرف کرد.

• قرص‌های استروئیدی

اگر پولیپ بزرگ و مشکلات ناشی از آن باعث ناراحتی فرد شده باشد، پزشک برای مدت کوتاهی قرص استروئید تجویز می‌کند (کورتیکواستروئید خوراکی).
پردنیزولون  یکی از انواع این قرص‌ها است. البته برای جلوگیری از عوارض، مصرف بیش از ۷ الی ۱۰ روز آن توصیه نمی‌شود. مشکلاتی مانند پوکی استخوان، بالا رفتن فشار خون، دیابت و افزایش وزن از جمله عوارض این دارو هستند.
اگر با گذشت ۳ هفته از مصرف این دارو علائم بهبود پیدا نکنند، جراحی تنها راه درمان است.

• جراحی آندوسکوپی

اگر دارو نتیجه ندهد پزشک با جراحی آندوسکوپی پولیپ را درمان می‌کند. در این عمل بینی پزشک لوله باریکی که مجهز به لنز یا دوربین است از طریق بینی به داخل حفره‌های سینوسی می‌فرستد.

از ابزارهای باریکی نیز برای برداشتن پولیپ و موانع دیگری که مسیر سینوس‌ها را مسدود کرده‌اند استفاده می‌کند. جراحی آندوسکوپی اغلب به‌صورت سرپایی انجام می‌شود.
ممکن است بعد از جراحی برای جلوگیری از بازگشت پولیپ، نیاز به استفاده از اسپری کورتیکواستروئید باشد. شستشوی بینی با سالین (آب‌نمک) نیز بهبودی بعد از جراحی را سرعت می‌بخشد.

• درمان طبیعی و خانگی پولیپ بینی :

موارد زیادی هست که شما میتوانید با رعایت کردن آنها از پولیپ بینی پیشگیری کرده و یا در صورت ابتلا علائم آن را بهبود ببخشید. این موارد میتواند مانند تغییر سبک زندگی ، تغذیه سالم و ورزش کردن باشد.

• به اندازه کافی آب بنوشید : کم آبی بدن میتواند باعث غلظت خون و ترشحات بدن گردد.
• ورزش را در برنامه روزانه خود قرار دهید : با این کار میتوانید سوخت و ساز بدن خود را بالا نگه دارید و به تقویت سیستم ایمنی خود بپردازید.
• مصرف پوسته ی گیاه مگنولیا : این گیاه اثر خلط آوری دارد و باعث محدود کردن غشای مخاطی بینی شده و پولیپ را کوچک کند.
• مصرف روغن کرچک : این روغن با تقویت سیستم ایمنی میتواند درمان خوبی برای مقابله با حساسیت ها و عفونت ها باشد.
• مصرف موضعی روغن درخت چای : این روغن میتواند تورم ناشی از پولیپ بینی را کاهش دهد.
• از مصرف مواد غذایی حساسیت زا خودداری کنید : مواد آلرژی زای غذایی مانند غذاهای پرنمک و پرادویه و تند مثل مواد غذایی فرآوری شده میتواند ابتلا به واکنش های آلرژیک را افزایش دهد.
• ویتامین A ، روی و امگا۳ مصرف کنید : این مکمل های غذایی با تقویت سیستم ایمنی میتوانند در درمان عفونت ، قارچ و واکنش های آلرژیک موثر باشند.
• سیر و پیاز خواص آنتی اکسیدانی داشته و در کنترل و پیشگیری از بیماری های عفونی بسیار موثرند. جایگیری این مواد در رژیم غذایی خانواده میتواند موثر باشد.
• رعایت بهداشت فردی نکته‌ی مهمی برای پیشگیری از تمام بیماری های عفونی و قارچی می باشد.
• زردچوبه نیز یکی از آنتی اکسیدان های قوی بوده که در درمان پولیپ بیی شناخته شده است.

مراقبت‌های بعد از جراحی پولیپ بینی

رعایت توصیه‌های پزشک بعد از عمل جراحی پولیپ بینی ، به بهبودی هر چه سریع تر بیماران کمک می کند ؛ به همین علت ، همواره به آن ها توصیه می شود ، نکات و توصیه های پزشک معالج خود را در این دوران فراموش نکنند ؛

در ذیل ، به برخی از مهم ترین نکات بعد از عمل پولیپ بینی ، اشاره شده است ؛ با ما همراه باشید.

• استراحت بعد از جراحی پولیپ بینی

استراحت در دوران نقاهت عمل جراحی پولیپ بینی ، از اهمیت به سزایی برخوردار است ؛ بیماران در این مدت زمان ، باید از انجام فعالیت های سنگین ؛ از جمله بلند یا جا به جا کردن اجسام بیش از دو کیلو خودداری نمایند.

• استعمال دخانیات و مصرف الکل

مصرف نوشیدنی های حاوی الکل ، منجر به نازک شدن رگ ها و رقیق شدن خون می گردد که این مسئله ، با خونریزی همراه خواهد بود ؛ بنابراین به بیماران توصیه می شود ، به منظور جلوگیری از بروز خونریزی در دوران نقاهت عمل پولیپ بینی ، از مصرف الکل خودداری نمایند.
استعمال دخانیات نیز موجب بروز تاخیر در بهبودی می گردد ؛ بنابراین بهتر است در این دوران ، از مصرف سیگار و قلیان نیز خودداری شود.

درد بعد از جراحی پولیپ بینی

در صورتی که پس از عمل پولیپ بینی ، احساس درد داشتید ؛ به غیر از استفاده از مسکن های تجویز شده توسط پزشک مجاز به مصرف داروهای دیگر نیستید ؛ بنابراین در صورت تمایل به مصرف سایر داروها در ابتدا با پزشک معالج خود مشورت نمایید.

سوهان بینی چیست؟

سوهان ابزاری از جنس فلز است که مانند سوهان ناخن دندانه‌های بسیار ریز دارد. از این ابزار برای صاف کردن استخوان بینی استفاده می‌شود تا برآمدگی‌های جزئی آن برطرف شود.

سوهان بینی انواع مختلفی دارد که هر کدام از آن‌ها برای صاف کردن برآمدگی بینی با اندازه خاصی مورد استفاده قرار می‌گیرد. ممکن است این ابزار به جای فلز از تنگستن ساخته شود که قدرت بیشتری دارد.

این ابزار بر استخوان بینی کشیده شده و بالا و پایین می‌شود تا برآمدگی‌های استخوان صاف شود. علاوه بر آن از سوهان بینی برای کاهش ارتفاع پل بینی نیز استفاده می‌شود. این ابزار می‌تواند از نوع دستی یا اتوماتیک باشد که نوع اتوماتیک آن سرعت‌های مختلفی دارد.

سوهان کشیدن بینی و روش های آن

سوهان کشیدن بینی بعد از عمل بینی یک روش رایج برای فرم دهی نهایی به بینی است. با استفاده از رسپینگ بینی با سوهان، پزشک جراح بینی با سوهان کشیدن بینی سعی در حذف قسمت های قوز دار بینی می‌کند.

به این عمل رسپینگ بینی نیز می‌گویند. برا عمل کشیدن سوهان بینی مانند سوهان ناخن دارای برجستگی هایی برای رفع عیوب موجود است با این تفاوت که جنس رسپینگ بینی از به طور معمول از فولاد ضد زنگ است.

لازم به ذکر است که سوهان کشیدن بینی هم به روش باز و هم به روش بسته انجام شود.

 

به طور کلی سوهان ها سه مدل دارند :

• سوهان نرم که در آخر کار برای صاف کردن نهایی مورد استفاده قرار می گیرد.
• سوهان سوزنی که به منظور صاف کردن قوز های بزرگ استفاده می شود.
• و سوهان عاج درشت که برای صاف کردن قوز های متوسط کاربردیست.

بیشتر بخوانید  جراحی بینی ثانویه چیست و چگونه انجام میشود ؟

سوهان در جراحی بینی برای رفع نامنظمی ها

در واقع سوهان یکی از بهترین راه حل ها است سوهان کشیدن یکی از عملکردهای متخصص جراح در زیبایی جراحی بینی می باشد.

معمولاً هنگامی که بعد از جراحی قوز همچنان باقی مانده باشد با استفاده از سوهان و استفاده بیشتر از روش های بسته قوز مقداری که مانده را برطرف می کنند زیرا این روش بسته مانع آسیب رساندن به لایه های زیرین پوست می شود و در جراحی زیبایی بینی بسیار حساس و ملتهب می شود.

به طور کل سوهان کشیدن یک راه استاندارد در برطرف کردن قوز می باشد.

آنچه که موجب بالا رفتن موفقیت جراحی بینی می شود ادغام کردن تخصص و مهارت جراح و زیبا شناسی می باشد، زیرا یک جراح علاوه بر مهارت و تجربه و تخصصی که دارد از نظر طراحی و زیبایی باید مطلوب و رضایت بخش باشد البته این نکنه را باید در نظر بگیرید که بیمار نباید انتظار غیر معقولانه داشته باشد زیرا با توجه به گوشتی و استخوانی بودن بینی نوع بافت، میزان غضروف ،شکل و اندازه در شکل گیری بینی نقش به سزایی دارد.

در نتیجه برای اینکه از جراحی بینی خود رضایت کامل را داشته باشید بهتر است دیدگاه منطقی راجع به بینی خود داشته باشید و جراح راجع به اقدامات خود متعهد باشد.

تفاوت روش استئوتومی با سوهان کشی بینی

همانطور که توضیح داده شد سوهان کشی بینی برای فرم دهی پل بینی و از بین بردن قوز بینی استفاده می‌شود.

اما اگر قوز بینی بیمار زیاد باشد با روش سوهان کشی جراح قادر نیست تا آن حجم از قوز را بردارد و باید از روش استئوتومی که با شکستن استخوان بینی انجام می‌شود به برداشتن قوز بینی اقدام نماید. اما امکان دارد با وجود استفاده از روش استئوتومی پس از آن جراح برای فرم دهی نهایی از سوهان بر روی تیغه بینی استفاده نماید.

 

کاربردهای سوهان بینی

در جراحی‌هایی که قوز بینی بیمار بسیار بزرگ است، از روش برش استخوان برای برداشتن قوز بینی استفاده می‌شود. اما برای فرم دهی به استخوان بینی و ایجاد ظرافت نهایی در نتایج عمل، پس از مرحله‌ی اول، از سوهان بینی استفاده می‌شود.

در مواردی که قوز بینی بیمار بسیار خفیف است و نیاز به اصلاح کمی دارد، از ابتدا برای برداشتن قوز بینی از سوهان بینی استفاده می‌شود.
در جراحی بینی ترمیمی که حداقل شش ماه پس از جراحی اولیه انجام می‌شود، برای اصلاح نتایج جراحی اولیه بینی و تغییرات ظریف در شکل بینی از سوهان بینی استفاده می‌شود.

عوارض رسپینگ بینی

عمل رسپینگ نیز همانند سایر عمل های بینی نیاز به برش بافت بینی و به اصطلاح جراحی دارد تنها تفاوت این عمل در این است که در روش‌های دیگر جراح زیبایی ،بافت اضافی را برش می‌دهد یا در برخی موارد مجبور به شکستن بافت می‌شود اما در رسپینگ بینی تنها با کشیدن سوهان عمل انجام می‌شود.

عمل سوهان کشیدن بینی معمولا به عنوان یک روش مستقل و گاهی نیز به عنوان مکمل عمل بینی انجام می‌شود. بدین معنا که ممکن است پس از انجام یک جراحی نیاز باشد تا جراحی با سوهان کشیدن عمل را به پایان برساند.

همانطور که گفته شد رسپینگ بینی نیز نوعی جراحی بینی استخوانی است بنابراین پس از جراحی شاهد کبودی و تورم بافت بینی خواهیم بود. مدت زمانی که تورم بافت ممکن است به طول بینجامد حدود 9 ماه الی یکسال می باشد.

 

نحوه استفاده از سوهان در جراحی بینی

جراح بینی در زمان جراحی، بعد از بلند کردن پوست به منظور دست رسی به تمام ساختمان بینی، با سوهان ظریفی شروع به سوهان کشیدن غضروف یا استخوان اضافی بینی می کند.

زمانی که سوهان کشیدن تمام شد، محل مورد نظر را با سرم های مخصوص شستشو می دهد و به ادامه جراحی بینی رسیدگی می کند.

در افرادی که جراحی ترمیم بینی دارند و نیاز به جراحی باز بینی نیست، می توان از این سوهان برای رفع ایرادات خیلی کم و کوچک در غضروف از آن استفاده کرد.
در برخی از جراحی های بینی برای پوشش دهی نامنظمی های بینی از گرافت های ظریف استفاده می شود.
زمانی که فردی، نیاز به جراحی ترمیم بینی باشد، باید از جراحی اولیه بینی حدود 6 ماه گذشته باشد تا بتوان مجددا اقدام به جراحی بینی کرد. دو نوع جراحی ترمیم بینی وجود دارد. جراحی ترمیم بینی باز، جراحی ترمیم بینی بسته.

در روش جراحی ترمیم بینی بسته، از سوهان برای برداشتن قوز کم بینی که در حین جراحی برداشته نشده است استفاده می شود.

از جمله مزایای این نوع از جراحی، عدم آسیب دهی به بافت های زیر پوستی در اطراف بینی است. زیرا در جراحی اولیه بینی، بافت ها حساس شده است.

روش های برداشتن قوز بینی

بعضی اوقات نیز از گرافت های ظریف پوشاننده برای پوشاندن نامنظمی در جراحی بینی استفاده می شود. سوهان کشیدن در رویکرد باز که بهترین روش است. بعضی اوقات سوهان از جنس تنگستن است که محکمتر از فولاد است.

در جراحی بینی ثانویه که حتماً باید بعد از شش ماه از عمل اول انجام شود. در این موارد نیز در صورت باقی ماندن قوز کم، جراح بینی از سوهان و بیشتر با استفاده از روش بسته قوز خفیف باقیمانده را بر می دارد.

علت استفاده از روش بسته در این موارد عدم آسیب به بافت زیر جلدی است که در اثر عمل اول حساس و ملتهب شده است. به طور خلاصه سوهان کشیدن یا رسپینگ روش استانداردی در برداشت قوز خفیف یا قوز باقیمانده در جراحی بینی است.

سوهان کشیدن بینی یا رسپینگ می‌تواند هم به صورت باز و هم به روش بسته توسط جراح انجام شود.

1-روش باز

در این روش یک برش ظریف بین سوراخ‌های بینی ایجاد می‌شود و پوست بینی از روی بافت بلند می‌شود. در این روش دید جراح بهتر است و می‌تواند تغییرات پیچیده‌تری روی بینی ایجاد کند.

2-روش بسته

این روش بیشتر در جراحی بینی ثانویه کاربرد دارد. این جراحی که در صورت باقی ماندن قوز کم روی بینی پس از جراحی بینی انجام می‌شود، باید حتما 6 ماه بعد از عمل اول انجام شود.

به دلیل اینکه بافت زیر جلدی بینی در اثر عمل اولیه حساس و ملتهب شده است جراح برای جلوگیری از آسیب به بافت زیرجلدی از روش بسته استفاده می‌کند.

رسپینگ بینی بعد از عمل

افرادی که بینی خود را عمل زیبایی می کنند و از نتیجه آن راضی نمی باشند به انجام رسپینگ بینی روی می آورند که به اصلاح شکل و فرم بینی می پردازد.

جراح اگر صلاح بداند برای اصلاح فرم بینی یا قوز را برطرف می کند و یا قوس مناسبی به آن می دهد. این روش بدون شکستگی انجام خواهد گرفت و بعد از استئوتومی بینی پزشک از روش سوهان کشیدن استفاده خواهد کرد.

شاید شما نیز افراد زیادی را دیده باشید که از فرم بینی خود نا راضی بوده اند و دست به عمل بینی زده اند اما پس از مدتی که ورم ان از بین رفت و دوران نقاهت را سپری کردند، متوجه شدند که آن فرم شکل دلخواه آنان نبوده و دوباره در پی آن هستند که شکل بینی خود را اصلاح کنند.

در این گونه موارد وقتی فرد به پزشک متخصص خود رجوع می کنند با اصطلاحی به نام رسپینگ بینی مواجه خواهد شد که هدف این کار اصلاح نواقص بعد از عمل بینی می باشد.

 

رسپینگ بینی با بی حسی

در اتاق عمل برای تراشیدن قوز بینی همان طور که در بالا توضیح داده شد از بی حسی موضعی یا عمومی استفاده می شود برای این که بیمار دردی را حس نکند اما ممکن است بعد از جراحی کمی در ناحیه بینی درد داشته باشد که کاملا طبیعی است چون اثر بی هوشی از بین رفته است.

دردی که به وجود می آید کاملا طبیعی است و به مرور زمان بهتر خواهد شد. نوع بی حسی بستگی به تشخیص پزشک شما دارد.

در بی حسی موضعی فقط بینی و ناحیه اطراف آن بی حس می شود و فرد همه ی اتفاقات و حتی لرزش و فشار روی بین خود را حس می کند و همه چیز را می بیند.

ولی در بی حسی کامل فرد چیزی از اتاق عمل را به یاد نمی آورد. این روش برای سلامت شخص خطر ناک می باشد و بهتر است به دلیل کوتاه بودن زمان انجام جراحی از بی حسی موضعی استفاده شود.

 

روش های روتوش بینی

• سوهان کشیدن: در مورد سوهان کشیدن مختصر گاه نمی توان در مطب بینی را خوب بیحس نمود و ممکن است بیمار درد ناشی از آن را درک کند که برای وی ناخوشایند است.
• کورتون: گاهی ممکن‌است با تزریق کورتون بعضی بدشکلیها را اصلاح نمود.
• تزریق ژل: گاهی می توان با تزریق ژلهای مخصوص یا تزریق غضروف مایع شده یا به کارگیری غضروف در مطب یا کلینیک ایرادات جزئی را برطرف نمود.
  اکثر این اقدامات در مطب قابل انجام‌است اما اگر احتمال دردناک بودن اقدام وجود داشت ویا استریل بودن بسیار حیاتی بود مثل تعبیه غضروف بهتر است در اتاق عمل انجام‌ شود و یا اقدامات استریلیته را به‌ خوبی رعایت‌ نمود.

استئوتومی چیست ؟

استئوتومی  نوعی عملکرد می باشد که در آن استخوان مورد نظر به وسیله بهترین جراح بینی و با هدف خاصی برش داده و شکسته می شود. این برش ها بصورت کنترل شده ای و با وسایل خاصی انجام می گیرد.

استئوتومی به منظور تصحیح طول استخوان و یا اصلاح کردن امتداد استخوان بکار گرفته می شود.

استئوتومی درعمل جراحی بینی

استئوتومی در جراحی بینی نوعی عملکرد است که جراح بینی، استخوان را با هدف خاص برش داده و می شکند. برش ها با تکنیک مخصوص و کنترل شده ایجاد می شوند.
به طور کلی استئوتومی به منظور برطرف کردن نواقص و ایرادات ظاهری بینی ایجاد می شود و طول و امتداد استخوان با از بین بردن قوز بینی و ایجاد قوس روی پل بینی اصلاح می گردد.

در جراحی زیبایی بینی، برداشت قوز در نمای روبرو منجر به پهن شدن بینی می شود، لذا باید پهنای بینی باریک شود تا شکل نرمال بدست بیاید. بدین منظور باید دیواره کناری استخوان بینی و زائده بالا رونده استخوان ماگزیلاری در کنار، توسط وسیله ای بشکند و متحرک شود تا شکل نرمال بدست آید.

استئوتومی یک عمل تروماتیک و ضربه ای است که پس از جراحی بینی بخشی از کبودی ، ورم و التهاب بینی ناشی از آن می باشد . البته لازم است بدانیم در صورتی که جراح بینی دارای مهارت وتجربه کافی باشد ، میزان این کبودی بسیار کمتر خواهد بود .

در برخی از جراحی های بینی مانند جراحی بینی ترمیمی ممکن است که استئوتومی نیاز نباشد ، لذا میزان کبودی دور چشم کاهش می یابد .
لازم به ذکر است دلیل آن که پس از عمل جراحی بینی ، کمپرس سرد توصیه می شود ، همین استئوتومی است .

به طور کلی می توان گفت به روش صحیح شکستن استخوان بینی استئوتومی گفته می شود که اگر توسط جراحی ماهر و با تجربه انجام شود نتایج مطلوب و بی خطری به دست خواهد آمد لذا افراد از تورم و قرمزی حاصل از جراحی نبایند بترسند.

لازم به ذکر می باشد روشی ایمن که اثری بر روی پوست به جای نمی گذارد روش استئوتومی از داخل بینی است.

 

 

بیشتر بخوانید : جراحی زیبایی بینی یا رینوپلاستی چیست و چگونه انجام می شود؟

تذکر :

در بعضی از عمل های جراحی بینی ، نظیر جراحی بینی ترمیمی ، امکان این که استئوتومی نیاز نباشد ، و جود دارد .

در حالت کلی می توان گفت ، استئوتومی با توجه به ضربه ای و تروماتیک بودن ، از عوامل مهم بروز کبودی ، ورم و التهاب بینی و اطراف چشم است ، به همین علت است که اسفاده از کمپرس سرد ، پس از اتمام جراحی بینی تا 24 ساعت اولیه پس از جراحی بینی توصیه می شود .

جراحی استئوتومی مناسب چه بینی هایی است؟

جراحی استئوتومی مناسب بینی های گوشتی نیست. همانطور که گفته شد، جراحی استئوتومی بینی مخصوص برش، حذف و اصلاح استخوان است و در نتیجه، بر روی بینی های گوشتی انجام نمی شود.

اما بینی های استخوانی دارای مشکلات زیر را می توان ازطریق عمل استئوتومی بینی اصلاح کرد.

• بینی هایی که انحراف دارند

زمانی که انحرافی در استخوان سمت چپ یا راست بینی به وجود بیاید، برای اصلاح آن استخوان بینی باید شکسته شود.

در طول جراحی استئوتومی بینی، استخوان به گونه ای بریده و جهت داده می شود که در یک مسیر صاف قرار بگیرد. بینی های شکسته شده یا بینی هایی که ضربه دیده اند، جراحی استئوتومی را تجربه خواهند کرد.

 

• بینی های بیش از حد عریض

اگر پل بینی خیلی عریض باشد، این دفورمیتی و بدشکلی از روبرو بیشتر به چشم می آید. زمانی که استخوان بینی ضخیم باشد، این مشکل رخ می دهد که با استفاده از روش استئوتومی می توان آن را اصلاح کرد.

در این صورت، استخوان بینی شکسته شده و طوری قرار می گیرد که طرف راست و چپ بینی به هم نزدیک تر و بینی باریک تر شود.

• بینی هایی که قوز دارند

یکی دیگر از کاربردهای جراحی استئوتومی بینی، حذف و برداشتن قوز بینی است. زمانی که قوز بینی در طول جراحی های معمولی برداشته می شود، پل بینی تخت شده و از روبرو فرورفته دیده می شود.

یعنی همان مشکل پل عریض بینی به وجود می آید. اما با جراحی استئوتومی بینی، ابتدا قوز برداشته شده و سپس، استخوان های دو طرف به یکدیگر نزدیک می شوند تا بینی بعد از جراحی شکل طبیعی خود را از دست ندهد.

برخی از بیمارانی که قوز بزرگی بر روی بینی خود دارند، بعد از عمل با عارضه ی فرورفتگی پل بینی مواجه می شوند. اما عمل استئوتومی بینی یک جراحی ایمن و معمولا موفق برای این نوع بینی ها محسوب می شود.

 

• بینی های شکسته شده

شکستگی بینی علاوه بر ایجاد اختلال در تنفس، معمولا بر ظاهر آن نیز اثر می گذارد. روی بینی های شکسته شده اغلب یک برآمدگی یا فرورفتگی دیده می شود و یا ممکن است بینی به دو طرف مایل و خم شود.

ترمیم بینی شکسته در بیشتر موارد نیازمند روش استئوتومی است. یعنی استخوان بینی به شکل کنترل شده ای شکسته شده و دوباره در جهت مستقیم و مناسب خود قرار داده می شود.

برای پر کردن فرورفتگی های بینی ممکن است جراح عمل گرافت غضروف را انجام دهد. پس از اتمام جراحی، بینی گچ گرفته می شود تا استخوان و غضروف ها در جای مورد نظر محکم شوند.

انواع استئونومی

با برداشتن قوز بینی ، بینی از نمای روبرو پهن می شود ، اما می توان به منظور برقراری یک ظاهر ایده آل برای بینی به کمک استئونومی پهنای بینی را باریک کرد.
استئونومی به دو صورت قابل انجام می باشد :

لترال :

در این روش ، زائده استخوان ماگزیلاری ( بالا رونده ) موجود در جداره جنبی استخوان بینی توسط ابزار مخصوصی شکسته شده و دارای حالتی متحرک می گردد.
غضروف های لترال فوقانی متصل به استخوان بینی می باشند که بعد از فرآیند فوق ، به درون خواهند آمد. استئوتومی لترال از داخل و خارج قابل اعمال می باشد.
از آنجا که استئونومی به روش لترال ، حالت ضربه زننده دارد منجر به بروز التهاب و تورم می شود ، بنابراین می بایست در مر حله پایانی جراحی بینی صورت پذیرد.

 

مدیال:

در این روش ، بعد از برداشتن قوز بینی ، ابزاری تحت عنوان استئوتوم مدیال که قطری حدود 2 الی 3 میلی متر دارد در طرفین بینی قرار می گیرد و منجر به متحرک شدن استخوان بینی از درون می شود.

لازم به ذکر است قبل از انجام استئوتومی در جراحی بینی ، ناحیه مورد نظر از طریق تزریق لیدوکایین خالی از خونریزی شده و بی حس می گردد.

روش انجام استئوتومی

روش انجام استئوتومی خارجی هم از بیرون و هم از داخل است. هر دو روش مرسوم است ولی از داخل بینی بدست دکتر کاظمی بهترین نتیجه را دارد. بلافاصله بعد از استئوتومی با انگشت روی محل فشار می آوریم تا خونریزی قطع شود و تورم کم شود.

علت اصلی تورم پس از عمل جراحی بینی، همان استئوتومی لترال است یعنی اگر در عمل بینی به دلیلی (مانند عدم نیاز در جراحی بینی ترمیمی) استئوتومی انجام نشود، ورم زیر چشم نداریم.

بعد از انجام استئوتومی، پشت بینی برای اینکه ناهمواری دارد یا نه، نگاه می شود اگر ناهمواری بود زیر دید مستقیم اصلاح می شود. باید از استئوتومی از پایینترین محل باشد که بعد عمل، لبه ای در محل لمس نشود و زیبا باشد.

به خاطر همین استئوتومی است که گذاشتن یخ در چهار روز اول بعد عمل بینی خیلی مهم است تا تورم به حداقل ممکن برسد. در روش خارجی از برش ظریف روی پوست به قطر دو تا سه میل متر استفاده می شود.

برش کوچک روی پوست به طول دو الی سه میلی متر در محل کانتوس داخلی چشم داده میشود (منظور روی لترال بینی است).

وقتی استخوان بینی پیچ خورده و غیر قرینه است یا کاملاً نامنظم است ممکن است استئوتومی در سطوح بالاتر لازم باشد. استئتومی در سطوح وسط یا همان اینترمدیت، شکل استخوان بینی را تغییر می دهد و تحدب را به تقعر تغییر می دهد یا تقعر را به دو قسمتی که کنار هم مطلوب بایستند تغییر می دهد.

 

نحوه انجام استئوتومی در عمل بینی

در کل میتوان گفت به شیوه درست شکستن استخوان بینی، استئوتومی می گویند که اگر توسط جراح بینی با تجربه و مجرب صورت گیرد نتیجه خوب و مطلوبی حاصل خواهد شد؛ بنابراین متقاضیان نباید نگران قرمزی و ورم ناشی از جراحی باشند.

شایان توجه است که روش استئوتومی از داخل بینی، تکنیکی ایمن است که هیچ گونه اثری بر روی پوست بر جای نخواهد گذاشت.

 

علت تورم پس از جراحی بینی چیست؟

آیا تا به حال به این موضوع فکر کرده اید که چرا پس از جراحی زیبایی بینی ، در اطراف بینی کبودی و تورم ایجاد می شود و این امر تنها در برخی از افراد اتفاق می افتد؟

استفاده از استئوتومی در جراحی زیبایی بینی جهت برداشتن قوز بینی که عموما در بینی های استخوانی اتفاق می افتد، از پهن شدن بینی جلوگیری می کند، زیرا پس از برداشتن قوز بینی، بینی از نمای روبه رو پهن می شود و جراح بینی برای این که نتیجه جراحی زیبایی را به نتیجه ایده آل بیمار تغییر دهد از استئوتومی استفاده می کند.

توجه داشته باشید که استفاده از استوتومی در جراحی بینی از موارد ضروری جراحی زیبایی بینی می باشد. این امر موجب می شود تا بیماران از نتیجه مطلوبی برخوردار شوند.

دندان نهفته چیست ؟

دندان نهفته طبق تعریف در ارتودنسی، دندان خارج نشده ای است که به واسطه یک مانع یا سد فیزیکی در مسیر رویش آن، از رویش باز مانده و درون لثه مانده است.
شایع ترین دندان های نهفته، دندان های مولر سوم فک بالا و پایین، کناین های فک بالا و پره مولر های فک پایین هستند.

در یک تحقیق در بیماران بالاتر از 10 سال، 17 درصد از بیماران یک دندان عقل نهفته داشتند که 40 درصد آن ها مربوط به دندان مولر سوم بود.

تجمع دندانی، موقعیت نامناسب جوانه دندانی، دندان های اضافه، فقدان فضا در قوس دندانی، کیست ها، ریشه های دندانی تحلیل نرفته و عادت های دهانی مثل مکیدن انگشت، از عوامل ایجاد دندان نهفته می باشند.

در این مواقع درمان ارتودنسی کمک شایانی به اصلاح ناهنجاری موجود می نماید.
با وجود اختلاف های نژادی در توالی رویش، دندان های مولر سوم در بیشتر نژاد ها آخرین دندان هایی هستند که می رویند و این نیز علتی برای شیوع نهفتگی دندان عقل به شمار می آید.
دندان عقل نهفته یا به طور کلی دندان نهفته، ممکن است باعث ایجاد عوارض مختلفی شوند. به همین دلیل خارج کردن آنها ضروری است.

بیشتر بخوانید :جراحی فک و دهان چیست و چگونه انجام میشد ؟

نهفتگی دندان نیش چیست؟

 

در حالت عادی همه افراد بزرگسال دو دندان نیش در هر فک دارند. دندانهای نیش که لبه تیزتری نسبت به دندانهای دیگر دارند، در مجاورت دندان آسیاب کوچک قرار گرفته و در ناحیه لبخند واقع هستند.

کودکان نیز چهار دندان نیش دارند اما معمولا دندانهای نیش شیری با دندانهای نیش دائمی جایگزین میشود. دندانهای نیش برای عملکرد درست دهان و همچنین ظاهر چهره اهمیت زیادی دارند.

به همین علت در صورت نهفته ماندن دندان نیش در زیر لثه، در صورت امکان درمان ارتودنسی و جراحی صورت میگیرد.

دندان‌های نیش دائمی فک بالا بین 11 تا 13 سالگی بیرون میزنند و درست پیش از این زمان آنها را به صورت برجستگی در لثه میتوانید لمس کنید.

گاهی اوقات به علت شیوه رشد دندان‌ها در فک و لثه، یک یا هر دو دندان نیش (معمولا فک بالا) در جایگاه نامناسبی رشد میکنند یا اصلا بیرون نمیزنند. معمولا در حدود 10 تا 14 سالگی این مشکل شناسایی میشود.

علت نهفتگی دندان ها چیست؟

نهفته شدن دندان ها علل متنوعی دارد : کمبود فضا در قوس دندانی، مسیر رویشی نامناسب دندان و سفت بودن بافت های مسیر رویش دندان.

از دست رفتن زودهنگام دندان های شیری در کودکان به علت برهم زدن نظم و ترتیب رویش دندان های دایمی می تواند منجر به کمبود فضا در قوس دندانی شود و زمینه ساز نهفتگی دندان گردد.

دندان های نیش بالا معمولا مسیر رویشی طولانی را طی می کنند تا در دهان نمایان گردند بنابراین شانس بیشتری برای نهفتگی دارند.

در صورتیکه دندان های نیش بالا در سمت بیرون (گونه) نهفته شوند علت عمده آن کمبود فضا در قوس دندانی است، ولی نهفتگی در سمت داخل (کام) به علت مسیر رویشی غلط دندان نیش است.

تشخیص دندان نهفته

با شمردن دندان های بیمار می توان حدس زد کدام دندان نهفته است اما تشخیص دقیق و قطعی آن با تهیه تصویر رادیوگرافی از فک بیمار انجام می شود.

 

انواع نهفتگی دندان

۱) نهفتگی با بافت نرم- حالتی است که در آن دندان تنها با یک لایه از بافت لثه پوشیده شده است.

۲) نهفتگی جزئی با استخوان- شامل دندان‌هایی است که بخش بالایی آن‌ها نه تنها توسط بافت لثه پوشیده شده بلکه بخشی از استخوان نیز دندان را احاطه کرده است.

۳) نهفتگی کامل با استخوان- در این حالت دندان نهفته به طور کامل توسط استخوان فک احاطه شده است (برداشتن دندان‌های عقل در این حالت سخت‌تر از حالت‌های قبلی است).

مشکلات ناشی از دندان عقل نهفته

• پوسیدگی دندان

پلاک و ذرات غذا اطراف بخش از لثه بیرون زده دندان عقل جمع می‌شود و به پوسیدگی دندان عقل و یا دندان‌های کناری منجر می‌شود.

• ورم و درد لثه

دندان عقل کج یا کامل درنیامده زیستگاه باکتری‌ها است و عفونت لثه‌های روی دندان را در پی دارد. این عفونت با درد، نفس بدبو، حرکت محدود فک و ورم همراه است.

 

• به هم فشردگی دندان‌ها

دندان عقل هنگام درآمدن دندان کناری را فشار می‌دهد و باعث کج شدن آن می‌شود. به این ترتیب مشکل به هم فشردگی و نامرتبی دندان‌ها به وجود می‌آید که از آن با اصطلاح مال اکلوژن نیز یاد می‌کنند.

• دندان عقل نهفته و تشکیل کیست

تشکیل کیست یا تومور در اطراف دندان عقل نهفته مشکل شایعی است که به تخریب استخوان فک پیرامونی و دندان‌های مجاور می‌انجامد. درمان این عارضه‌ها عموماً پیچیده و گسترده است.

آیا دندان نهفته تنها در دندان های عقل ایجاد می شود؟

این باور غلط وجود دارد که افراد می پندارند دندان نهفته در واقع همان دندان عقل می باشد که جای مناسب برای رشد نداشته است.

اما باید بیان کنیم که این طور نیست! گرچه نهفته ماندن دندان های عقل شایع تر است، اما سایر دندان ها نیز می توانند به این عارضه مبتلا شوند.
بنابراین می توان به ترتیب احتمال بروز دندان نهفته در ردیف های دندانی را این طور دانست: دندان های عقل، آسیاب بزرگ و آسیاب کوچک.

تاثیر سن در درمان دندان نهفته

جراح فک و صورت همچنین باید دندان یا رشد اضافی استخوانی را که مانع رشد دندان های دائمی شده است، حذف کند.

اگر راه رویش دندان باز باشد و فضای کافی تا سن ۱۱ یا ۱۲ سالگی ایجاد شده باشد، احتمال بالایی وجود دارد که دندان نیش با کمک فشار طبیعی بیرون بیاید.

اگر رویش این دندان تا ۱۳ یا ۱۴ سالگی طول بکشد، دندان نیش نهفته حتی با وجود جای خالی ایجاد شده برای رویش، بیرون نخواهد آمد. اگر بیمار سن زیادی داشته باشد (بیش از چهل سال)، احتمال بسیار بالایی وجود دارد که دندان در همان موقعیتی که هست گیر کند.

در این موارد با وجود همه تلاش های متخصص ارتودنسی و جراح فک و صورت دندان بیرون نخواهد آمد.

متاسفانه تنها انتخاب در این موقعیت خارج کردن دندان نهفته از دهان و در نظر گرفتن درمانی آلترناتیو برای جایگزینی آن در قوس دندان است.

 

دندان های نهفته چگونه درمان می شوند؟

اگر فکر می کنید دندان نهفته دارید، هر چه سریع تر به ارتودنتیست یا دندانپزشک مراجعه کنید.

دندانپزشک ها می توانند دندان ها را معاینه کنند و از دهان تصویر رادیوگرافی با اشعه ایکس بگیرند ا مشخص کنند آیا دندان نهفته موجب بروز علائمی شده است یا خیر.

در اینصورت، می توانند راجع به مزایا و خطرات درمان با شما صحبت کنند.

گزینه های درمان عبارتند از:

• انتظار و نظارت

اگر دندان نهفته شما هیچ علامت و نشانه ای بوجود نیاورده است، ممکن است دندانپزشک شما توصیه کند راهکار انتظار را در پیش بگیرید و ببینید چه پیش می آید.

با این رویکرد، به جای آنکه دندان با کمک جراحی کشیده شود، دندانپزشک به طور منظم وضعیت دندان های شما را تحت نظر خواهد گرفت تا ببیند آیا مشکلی بوجود می آید.

مراجعه منظم برای چکاپ های دندانی بهترین کاری است که می توانید انجام دهید.

• جراحی

اگر به خاطر نهفتگی دندان درد و دیگر عوارض جانبی ناخوشایند را تجربه می کنید دندانپزشک می تواند کشیدن دندان با کمک جراحی را برای شما توصیه کند، مخصوصاً در مورد نهفتگی دندان های عقل. علاوه بر این، در صورتی که دندان نهفته روی دندان های دیگر نیز تأثیر منفی داشته باشد، می توانند کشیدن دندان را توصیه کنند.

 

جراحی کشیدن دندان معمولاً به عنوان فرایندی سرپایی و داخل مطب دندانپزشک یا در اتاق جراحی انجام می شود، به این معنا که می توانید همان روز به منزل بروید. این فرایند معمولاً ۴۵ تا ۶۰ دقیقه طول می کشد، و تحت بی حسی موضعی انجام می شود. بهبود می تواند ۷ تا ۱۰ روز طول بکشد، اما ظرف چند روز پس از انجام فرایند می توانید به به محل کار و تحصیل خود بازگردید.

• ابزارهای کمکی برای درمان نهفتگی

وقتی دندان های نیش نهفته هستند، می توان از ابزارهای خاصی برای درست بیرون آمدن آنها کمک گرفت.

این ابزارها می توانند شامل بریس ها، براکت ها، یا کشیدن دندان شیری یا دائمی که مسیر رشد دندان نیش را مسدود کرده است. این روش ها زمانی مؤثر هستند که در سنین پایین انجام شوند.

اگر نتوان آن را بیرون آورد، لازم است دندان نهفته کشیده شود و یک ایمپلنت یا بریج به جای آن قرار بگیرد.

عوارض دندان نهفته

-در صورت وجود دندان نهفته ، استخوان فک دندانهای اطراف آن تحلیل می رود و مقاومت آن کاهش پیدا می کند.
-ایجاد بیماریهای لثه.
-باعث ایجاد پوسیدگی دندانهای اطراف آن می شود.
-در اثر فشاری که تاج دندان نهفته به ریشه ی دندانهای اطراف خود وارد می کند موجب تحلیل ریشه می شود.
-ایجاد مشکل در انجام روکش یا بریج برای دندان‌ها.
-یکی از مهترین مشکلات دندان نهفته باعث بروز توموریا کیست در استخوان فک می شود.
-ایجاد درد در ناحیه ی صورت.
-به دلیل کاهش مقاومت فک باعث ایجاد شکستگی در قسمت دندان نهفته می شود.
-باعث بروز نامنظمی در دندان‌ها شده.
-مانع از پر کردن دندان‌های اطراف آن می شود.

 

مراقبت های لازم در ۲۴ ساعت اول پس از جراحی دندان عقل نهفته یا دندان عقل غیرنهفته

• گاز استریل روی زخم را تا یک ساعت به کمک دندانهای مقابل با فشار نگه دارید.
• از باز و بسته کردن و یا تعویض گاز خودداری نمایید.
• آب دهان خود را به طور معمول فرو ببرید.
• حتی الامکان سه تا چهار ساعت از صحبت کردن پرهیز کنید.
• بلافاصله پس از جراحی، ناحیه عمل شده را از روی صورت با کیسه یخ به طور متناوب(ده دقیقه به ده دقیقه) تا چند ساعت کمپرس کنید.
• خونریزی خفیف تا ۶ ساعت پس از جراحی طبیعی است .
• گاهی تا ۲۴ ساعت نیز ممکن است بزاق آغشته به خون باشد.
• در صورت بروز خونریزی شدید: گاز استریل را روی هم تا کرده و در محل عمل شده به مدت یک ساعت به کمک دندانهای مقابل فشار دهید.
• غالبا” پس از عمل جراحی درد وجود دارد. بهتر است قبل از بروز دردو از بین رفتن اثر داروی بی حسی از داروهای مسکن استفاده نمایید.
• در صورت ادامه درد طبق دستور پزشک از مسکن تجویز شده میل نمایید. بروز تب تا یک درجه پس از عمل جراحی نشانه عفونت نمی باشد.
• از آنجا که بدن برای ترمیم و بهبودی زخم نیاز به مواد غذایی کافی و پر انرژی دارد هیچ یک از وعده های غذایی را حذف نکنید.
• در دوازده ساعت اول پس از جراحی غذاهای سرد و مایع استفاده شود و از روز بعد، رژیم غذایی معمول را شروع نموده و تا یک هفته از جویدن غذا روی ناحیه جراحی شده خودداری کنید.