سوهان بینی چیست؟

سوهان ابزاری از جنس فلز است که مانند سوهان ناخن دندانه‌های بسیار ریز دارد. از این ابزار برای صاف کردن استخوان بینی استفاده می‌شود تا برآمدگی‌های جزئی آن برطرف شود.

سوهان بینی انواع مختلفی دارد که هر کدام از آن‌ها برای صاف کردن برآمدگی بینی با اندازه خاصی مورد استفاده قرار می‌گیرد. ممکن است این ابزار به جای فلز از تنگستن ساخته شود که قدرت بیشتری دارد.

این ابزار بر استخوان بینی کشیده شده و بالا و پایین می‌شود تا برآمدگی‌های استخوان صاف شود. علاوه بر آن از سوهان بینی برای کاهش ارتفاع پل بینی نیز استفاده می‌شود. این ابزار می‌تواند از نوع دستی یا اتوماتیک باشد که نوع اتوماتیک آن سرعت‌های مختلفی دارد.

سوهان کشیدن بینی و روش های آن

سوهان کشیدن بینی بعد از عمل بینی یک روش رایج برای فرم دهی نهایی به بینی است. با استفاده از رسپینگ بینی با سوهان، پزشک جراح بینی با سوهان کشیدن بینی سعی در حذف قسمت های قوز دار بینی می‌کند.

به این عمل رسپینگ بینی نیز می‌گویند. برا عمل کشیدن سوهان بینی مانند سوهان ناخن دارای برجستگی هایی برای رفع عیوب موجود است با این تفاوت که جنس رسپینگ بینی از به طور معمول از فولاد ضد زنگ است.

لازم به ذکر است که سوهان کشیدن بینی هم به روش باز و هم به روش بسته انجام شود.

 

به طور کلی سوهان ها سه مدل دارند :

• سوهان نرم که در آخر کار برای صاف کردن نهایی مورد استفاده قرار می گیرد.
• سوهان سوزنی که به منظور صاف کردن قوز های بزرگ استفاده می شود.
• و سوهان عاج درشت که برای صاف کردن قوز های متوسط کاربردیست.

بیشتر بخوانید  جراحی بینی ثانویه چیست و چگونه انجام میشود ؟

سوهان در جراحی بینی برای رفع نامنظمی ها

در واقع سوهان یکی از بهترین راه حل ها است سوهان کشیدن یکی از عملکردهای متخصص جراح در زیبایی جراحی بینی می باشد.

معمولاً هنگامی که بعد از جراحی قوز همچنان باقی مانده باشد با استفاده از سوهان و استفاده بیشتر از روش های بسته قوز مقداری که مانده را برطرف می کنند زیرا این روش بسته مانع آسیب رساندن به لایه های زیرین پوست می شود و در جراحی زیبایی بینی بسیار حساس و ملتهب می شود.

به طور کل سوهان کشیدن یک راه استاندارد در برطرف کردن قوز می باشد.

آنچه که موجب بالا رفتن موفقیت جراحی بینی می شود ادغام کردن تخصص و مهارت جراح و زیبا شناسی می باشد، زیرا یک جراح علاوه بر مهارت و تجربه و تخصصی که دارد از نظر طراحی و زیبایی باید مطلوب و رضایت بخش باشد البته این نکنه را باید در نظر بگیرید که بیمار نباید انتظار غیر معقولانه داشته باشد زیرا با توجه به گوشتی و استخوانی بودن بینی نوع بافت، میزان غضروف ،شکل و اندازه در شکل گیری بینی نقش به سزایی دارد.

در نتیجه برای اینکه از جراحی بینی خود رضایت کامل را داشته باشید بهتر است دیدگاه منطقی راجع به بینی خود داشته باشید و جراح راجع به اقدامات خود متعهد باشد.

تفاوت روش استئوتومی با سوهان کشی بینی

همانطور که توضیح داده شد سوهان کشی بینی برای فرم دهی پل بینی و از بین بردن قوز بینی استفاده می‌شود.

اما اگر قوز بینی بیمار زیاد باشد با روش سوهان کشی جراح قادر نیست تا آن حجم از قوز را بردارد و باید از روش استئوتومی که با شکستن استخوان بینی انجام می‌شود به برداشتن قوز بینی اقدام نماید. اما امکان دارد با وجود استفاده از روش استئوتومی پس از آن جراح برای فرم دهی نهایی از سوهان بر روی تیغه بینی استفاده نماید.

 

کاربردهای سوهان بینی

در جراحی‌هایی که قوز بینی بیمار بسیار بزرگ است، از روش برش استخوان برای برداشتن قوز بینی استفاده می‌شود. اما برای فرم دهی به استخوان بینی و ایجاد ظرافت نهایی در نتایج عمل، پس از مرحله‌ی اول، از سوهان بینی استفاده می‌شود.

در مواردی که قوز بینی بیمار بسیار خفیف است و نیاز به اصلاح کمی دارد، از ابتدا برای برداشتن قوز بینی از سوهان بینی استفاده می‌شود.
در جراحی بینی ترمیمی که حداقل شش ماه پس از جراحی اولیه انجام می‌شود، برای اصلاح نتایج جراحی اولیه بینی و تغییرات ظریف در شکل بینی از سوهان بینی استفاده می‌شود.

عوارض رسپینگ بینی

عمل رسپینگ نیز همانند سایر عمل های بینی نیاز به برش بافت بینی و به اصطلاح جراحی دارد تنها تفاوت این عمل در این است که در روش‌های دیگر جراح زیبایی ،بافت اضافی را برش می‌دهد یا در برخی موارد مجبور به شکستن بافت می‌شود اما در رسپینگ بینی تنها با کشیدن سوهان عمل انجام می‌شود.

عمل سوهان کشیدن بینی معمولا به عنوان یک روش مستقل و گاهی نیز به عنوان مکمل عمل بینی انجام می‌شود. بدین معنا که ممکن است پس از انجام یک جراحی نیاز باشد تا جراحی با سوهان کشیدن عمل را به پایان برساند.

همانطور که گفته شد رسپینگ بینی نیز نوعی جراحی بینی استخوانی است بنابراین پس از جراحی شاهد کبودی و تورم بافت بینی خواهیم بود. مدت زمانی که تورم بافت ممکن است به طول بینجامد حدود 9 ماه الی یکسال می باشد.

 

نحوه استفاده از سوهان در جراحی بینی

جراح بینی در زمان جراحی، بعد از بلند کردن پوست به منظور دست رسی به تمام ساختمان بینی، با سوهان ظریفی شروع به سوهان کشیدن غضروف یا استخوان اضافی بینی می کند.

زمانی که سوهان کشیدن تمام شد، محل مورد نظر را با سرم های مخصوص شستشو می دهد و به ادامه جراحی بینی رسیدگی می کند.

در افرادی که جراحی ترمیم بینی دارند و نیاز به جراحی باز بینی نیست، می توان از این سوهان برای رفع ایرادات خیلی کم و کوچک در غضروف از آن استفاده کرد.
در برخی از جراحی های بینی برای پوشش دهی نامنظمی های بینی از گرافت های ظریف استفاده می شود.
زمانی که فردی، نیاز به جراحی ترمیم بینی باشد، باید از جراحی اولیه بینی حدود 6 ماه گذشته باشد تا بتوان مجددا اقدام به جراحی بینی کرد. دو نوع جراحی ترمیم بینی وجود دارد. جراحی ترمیم بینی باز، جراحی ترمیم بینی بسته.

در روش جراحی ترمیم بینی بسته، از سوهان برای برداشتن قوز کم بینی که در حین جراحی برداشته نشده است استفاده می شود.

از جمله مزایای این نوع از جراحی، عدم آسیب دهی به بافت های زیر پوستی در اطراف بینی است. زیرا در جراحی اولیه بینی، بافت ها حساس شده است.

روش های برداشتن قوز بینی

بعضی اوقات نیز از گرافت های ظریف پوشاننده برای پوشاندن نامنظمی در جراحی بینی استفاده می شود. سوهان کشیدن در رویکرد باز که بهترین روش است. بعضی اوقات سوهان از جنس تنگستن است که محکمتر از فولاد است.

در جراحی بینی ثانویه که حتماً باید بعد از شش ماه از عمل اول انجام شود. در این موارد نیز در صورت باقی ماندن قوز کم، جراح بینی از سوهان و بیشتر با استفاده از روش بسته قوز خفیف باقیمانده را بر می دارد.

علت استفاده از روش بسته در این موارد عدم آسیب به بافت زیر جلدی است که در اثر عمل اول حساس و ملتهب شده است. به طور خلاصه سوهان کشیدن یا رسپینگ روش استانداردی در برداشت قوز خفیف یا قوز باقیمانده در جراحی بینی است.

سوهان کشیدن بینی یا رسپینگ می‌تواند هم به صورت باز و هم به روش بسته توسط جراح انجام شود.

1-روش باز

در این روش یک برش ظریف بین سوراخ‌های بینی ایجاد می‌شود و پوست بینی از روی بافت بلند می‌شود. در این روش دید جراح بهتر است و می‌تواند تغییرات پیچیده‌تری روی بینی ایجاد کند.

2-روش بسته

این روش بیشتر در جراحی بینی ثانویه کاربرد دارد. این جراحی که در صورت باقی ماندن قوز کم روی بینی پس از جراحی بینی انجام می‌شود، باید حتما 6 ماه بعد از عمل اول انجام شود.

به دلیل اینکه بافت زیر جلدی بینی در اثر عمل اولیه حساس و ملتهب شده است جراح برای جلوگیری از آسیب به بافت زیرجلدی از روش بسته استفاده می‌کند.

رسپینگ بینی بعد از عمل

افرادی که بینی خود را عمل زیبایی می کنند و از نتیجه آن راضی نمی باشند به انجام رسپینگ بینی روی می آورند که به اصلاح شکل و فرم بینی می پردازد.

جراح اگر صلاح بداند برای اصلاح فرم بینی یا قوز را برطرف می کند و یا قوس مناسبی به آن می دهد. این روش بدون شکستگی انجام خواهد گرفت و بعد از استئوتومی بینی پزشک از روش سوهان کشیدن استفاده خواهد کرد.

شاید شما نیز افراد زیادی را دیده باشید که از فرم بینی خود نا راضی بوده اند و دست به عمل بینی زده اند اما پس از مدتی که ورم ان از بین رفت و دوران نقاهت را سپری کردند، متوجه شدند که آن فرم شکل دلخواه آنان نبوده و دوباره در پی آن هستند که شکل بینی خود را اصلاح کنند.

در این گونه موارد وقتی فرد به پزشک متخصص خود رجوع می کنند با اصطلاحی به نام رسپینگ بینی مواجه خواهد شد که هدف این کار اصلاح نواقص بعد از عمل بینی می باشد.

 

رسپینگ بینی با بی حسی

در اتاق عمل برای تراشیدن قوز بینی همان طور که در بالا توضیح داده شد از بی حسی موضعی یا عمومی استفاده می شود برای این که بیمار دردی را حس نکند اما ممکن است بعد از جراحی کمی در ناحیه بینی درد داشته باشد که کاملا طبیعی است چون اثر بی هوشی از بین رفته است.

دردی که به وجود می آید کاملا طبیعی است و به مرور زمان بهتر خواهد شد. نوع بی حسی بستگی به تشخیص پزشک شما دارد.

در بی حسی موضعی فقط بینی و ناحیه اطراف آن بی حس می شود و فرد همه ی اتفاقات و حتی لرزش و فشار روی بین خود را حس می کند و همه چیز را می بیند.

ولی در بی حسی کامل فرد چیزی از اتاق عمل را به یاد نمی آورد. این روش برای سلامت شخص خطر ناک می باشد و بهتر است به دلیل کوتاه بودن زمان انجام جراحی از بی حسی موضعی استفاده شود.

 

روش های روتوش بینی

• سوهان کشیدن: در مورد سوهان کشیدن مختصر گاه نمی توان در مطب بینی را خوب بیحس نمود و ممکن است بیمار درد ناشی از آن را درک کند که برای وی ناخوشایند است.
• کورتون: گاهی ممکن‌است با تزریق کورتون بعضی بدشکلیها را اصلاح نمود.
• تزریق ژل: گاهی می توان با تزریق ژلهای مخصوص یا تزریق غضروف مایع شده یا به کارگیری غضروف در مطب یا کلینیک ایرادات جزئی را برطرف نمود.
  اکثر این اقدامات در مطب قابل انجام‌است اما اگر احتمال دردناک بودن اقدام وجود داشت ویا استریل بودن بسیار حیاتی بود مثل تعبیه غضروف بهتر است در اتاق عمل انجام‌ شود و یا اقدامات استریلیته را به‌ خوبی رعایت‌ نمود.

استئوتومی چیست ؟

استئوتومی  نوعی عملکرد می باشد که در آن استخوان مورد نظر به وسیله بهترین جراح بینی و با هدف خاصی برش داده و شکسته می شود. این برش ها بصورت کنترل شده ای و با وسایل خاصی انجام می گیرد.

استئوتومی به منظور تصحیح طول استخوان و یا اصلاح کردن امتداد استخوان بکار گرفته می شود.

استئوتومی درعمل جراحی بینی

استئوتومی در جراحی بینی نوعی عملکرد است که جراح بینی، استخوان را با هدف خاص برش داده و می شکند. برش ها با تکنیک مخصوص و کنترل شده ایجاد می شوند.
به طور کلی استئوتومی به منظور برطرف کردن نواقص و ایرادات ظاهری بینی ایجاد می شود و طول و امتداد استخوان با از بین بردن قوز بینی و ایجاد قوس روی پل بینی اصلاح می گردد.

در جراحی زیبایی بینی، برداشت قوز در نمای روبرو منجر به پهن شدن بینی می شود، لذا باید پهنای بینی باریک شود تا شکل نرمال بدست بیاید. بدین منظور باید دیواره کناری استخوان بینی و زائده بالا رونده استخوان ماگزیلاری در کنار، توسط وسیله ای بشکند و متحرک شود تا شکل نرمال بدست آید.

استئوتومی یک عمل تروماتیک و ضربه ای است که پس از جراحی بینی بخشی از کبودی ، ورم و التهاب بینی ناشی از آن می باشد . البته لازم است بدانیم در صورتی که جراح بینی دارای مهارت وتجربه کافی باشد ، میزان این کبودی بسیار کمتر خواهد بود .

در برخی از جراحی های بینی مانند جراحی بینی ترمیمی ممکن است که استئوتومی نیاز نباشد ، لذا میزان کبودی دور چشم کاهش می یابد .
لازم به ذکر است دلیل آن که پس از عمل جراحی بینی ، کمپرس سرد توصیه می شود ، همین استئوتومی است .

به طور کلی می توان گفت به روش صحیح شکستن استخوان بینی استئوتومی گفته می شود که اگر توسط جراحی ماهر و با تجربه انجام شود نتایج مطلوب و بی خطری به دست خواهد آمد لذا افراد از تورم و قرمزی حاصل از جراحی نبایند بترسند.

لازم به ذکر می باشد روشی ایمن که اثری بر روی پوست به جای نمی گذارد روش استئوتومی از داخل بینی است.

 

 

بیشتر بخوانید : جراحی زیبایی بینی یا رینوپلاستی چیست و چگونه انجام می شود؟

تذکر :

در بعضی از عمل های جراحی بینی ، نظیر جراحی بینی ترمیمی ، امکان این که استئوتومی نیاز نباشد ، و جود دارد .

در حالت کلی می توان گفت ، استئوتومی با توجه به ضربه ای و تروماتیک بودن ، از عوامل مهم بروز کبودی ، ورم و التهاب بینی و اطراف چشم است ، به همین علت است که اسفاده از کمپرس سرد ، پس از اتمام جراحی بینی تا 24 ساعت اولیه پس از جراحی بینی توصیه می شود .

جراحی استئوتومی مناسب چه بینی هایی است؟

جراحی استئوتومی مناسب بینی های گوشتی نیست. همانطور که گفته شد، جراحی استئوتومی بینی مخصوص برش، حذف و اصلاح استخوان است و در نتیجه، بر روی بینی های گوشتی انجام نمی شود.

اما بینی های استخوانی دارای مشکلات زیر را می توان ازطریق عمل استئوتومی بینی اصلاح کرد.

• بینی هایی که انحراف دارند

زمانی که انحرافی در استخوان سمت چپ یا راست بینی به وجود بیاید، برای اصلاح آن استخوان بینی باید شکسته شود.

در طول جراحی استئوتومی بینی، استخوان به گونه ای بریده و جهت داده می شود که در یک مسیر صاف قرار بگیرد. بینی های شکسته شده یا بینی هایی که ضربه دیده اند، جراحی استئوتومی را تجربه خواهند کرد.

 

• بینی های بیش از حد عریض

اگر پل بینی خیلی عریض باشد، این دفورمیتی و بدشکلی از روبرو بیشتر به چشم می آید. زمانی که استخوان بینی ضخیم باشد، این مشکل رخ می دهد که با استفاده از روش استئوتومی می توان آن را اصلاح کرد.

در این صورت، استخوان بینی شکسته شده و طوری قرار می گیرد که طرف راست و چپ بینی به هم نزدیک تر و بینی باریک تر شود.

• بینی هایی که قوز دارند

یکی دیگر از کاربردهای جراحی استئوتومی بینی، حذف و برداشتن قوز بینی است. زمانی که قوز بینی در طول جراحی های معمولی برداشته می شود، پل بینی تخت شده و از روبرو فرورفته دیده می شود.

یعنی همان مشکل پل عریض بینی به وجود می آید. اما با جراحی استئوتومی بینی، ابتدا قوز برداشته شده و سپس، استخوان های دو طرف به یکدیگر نزدیک می شوند تا بینی بعد از جراحی شکل طبیعی خود را از دست ندهد.

برخی از بیمارانی که قوز بزرگی بر روی بینی خود دارند، بعد از عمل با عارضه ی فرورفتگی پل بینی مواجه می شوند. اما عمل استئوتومی بینی یک جراحی ایمن و معمولا موفق برای این نوع بینی ها محسوب می شود.

 

• بینی های شکسته شده

شکستگی بینی علاوه بر ایجاد اختلال در تنفس، معمولا بر ظاهر آن نیز اثر می گذارد. روی بینی های شکسته شده اغلب یک برآمدگی یا فرورفتگی دیده می شود و یا ممکن است بینی به دو طرف مایل و خم شود.

ترمیم بینی شکسته در بیشتر موارد نیازمند روش استئوتومی است. یعنی استخوان بینی به شکل کنترل شده ای شکسته شده و دوباره در جهت مستقیم و مناسب خود قرار داده می شود.

برای پر کردن فرورفتگی های بینی ممکن است جراح عمل گرافت غضروف را انجام دهد. پس از اتمام جراحی، بینی گچ گرفته می شود تا استخوان و غضروف ها در جای مورد نظر محکم شوند.

انواع استئونومی

با برداشتن قوز بینی ، بینی از نمای روبرو پهن می شود ، اما می توان به منظور برقراری یک ظاهر ایده آل برای بینی به کمک استئونومی پهنای بینی را باریک کرد.
استئونومی به دو صورت قابل انجام می باشد :

لترال :

در این روش ، زائده استخوان ماگزیلاری ( بالا رونده ) موجود در جداره جنبی استخوان بینی توسط ابزار مخصوصی شکسته شده و دارای حالتی متحرک می گردد.
غضروف های لترال فوقانی متصل به استخوان بینی می باشند که بعد از فرآیند فوق ، به درون خواهند آمد. استئوتومی لترال از داخل و خارج قابل اعمال می باشد.
از آنجا که استئونومی به روش لترال ، حالت ضربه زننده دارد منجر به بروز التهاب و تورم می شود ، بنابراین می بایست در مر حله پایانی جراحی بینی صورت پذیرد.

 

مدیال:

در این روش ، بعد از برداشتن قوز بینی ، ابزاری تحت عنوان استئوتوم مدیال که قطری حدود 2 الی 3 میلی متر دارد در طرفین بینی قرار می گیرد و منجر به متحرک شدن استخوان بینی از درون می شود.

لازم به ذکر است قبل از انجام استئوتومی در جراحی بینی ، ناحیه مورد نظر از طریق تزریق لیدوکایین خالی از خونریزی شده و بی حس می گردد.

روش انجام استئوتومی

روش انجام استئوتومی خارجی هم از بیرون و هم از داخل است. هر دو روش مرسوم است ولی از داخل بینی بدست دکتر کاظمی بهترین نتیجه را دارد. بلافاصله بعد از استئوتومی با انگشت روی محل فشار می آوریم تا خونریزی قطع شود و تورم کم شود.

علت اصلی تورم پس از عمل جراحی بینی، همان استئوتومی لترال است یعنی اگر در عمل بینی به دلیلی (مانند عدم نیاز در جراحی بینی ترمیمی) استئوتومی انجام نشود، ورم زیر چشم نداریم.

بعد از انجام استئوتومی، پشت بینی برای اینکه ناهمواری دارد یا نه، نگاه می شود اگر ناهمواری بود زیر دید مستقیم اصلاح می شود. باید از استئوتومی از پایینترین محل باشد که بعد عمل، لبه ای در محل لمس نشود و زیبا باشد.

به خاطر همین استئوتومی است که گذاشتن یخ در چهار روز اول بعد عمل بینی خیلی مهم است تا تورم به حداقل ممکن برسد. در روش خارجی از برش ظریف روی پوست به قطر دو تا سه میل متر استفاده می شود.

برش کوچک روی پوست به طول دو الی سه میلی متر در محل کانتوس داخلی چشم داده میشود (منظور روی لترال بینی است).

وقتی استخوان بینی پیچ خورده و غیر قرینه است یا کاملاً نامنظم است ممکن است استئوتومی در سطوح بالاتر لازم باشد. استئتومی در سطوح وسط یا همان اینترمدیت، شکل استخوان بینی را تغییر می دهد و تحدب را به تقعر تغییر می دهد یا تقعر را به دو قسمتی که کنار هم مطلوب بایستند تغییر می دهد.

 

نحوه انجام استئوتومی در عمل بینی

در کل میتوان گفت به شیوه درست شکستن استخوان بینی، استئوتومی می گویند که اگر توسط جراح بینی با تجربه و مجرب صورت گیرد نتیجه خوب و مطلوبی حاصل خواهد شد؛ بنابراین متقاضیان نباید نگران قرمزی و ورم ناشی از جراحی باشند.

شایان توجه است که روش استئوتومی از داخل بینی، تکنیکی ایمن است که هیچ گونه اثری بر روی پوست بر جای نخواهد گذاشت.

 

علت تورم پس از جراحی بینی چیست؟

آیا تا به حال به این موضوع فکر کرده اید که چرا پس از جراحی زیبایی بینی ، در اطراف بینی کبودی و تورم ایجاد می شود و این امر تنها در برخی از افراد اتفاق می افتد؟

استفاده از استئوتومی در جراحی زیبایی بینی جهت برداشتن قوز بینی که عموما در بینی های استخوانی اتفاق می افتد، از پهن شدن بینی جلوگیری می کند، زیرا پس از برداشتن قوز بینی، بینی از نمای روبه رو پهن می شود و جراح بینی برای این که نتیجه جراحی زیبایی را به نتیجه ایده آل بیمار تغییر دهد از استئوتومی استفاده می کند.

توجه داشته باشید که استفاده از استوتومی در جراحی بینی از موارد ضروری جراحی زیبایی بینی می باشد. این امر موجب می شود تا بیماران از نتیجه مطلوبی برخوردار شوند.

دندان نهفته چیست ؟

دندان نهفته طبق تعریف در ارتودنسی، دندان خارج نشده ای است که به واسطه یک مانع یا سد فیزیکی در مسیر رویش آن، از رویش باز مانده و درون لثه مانده است.
شایع ترین دندان های نهفته، دندان های مولر سوم فک بالا و پایین، کناین های فک بالا و پره مولر های فک پایین هستند.

در یک تحقیق در بیماران بالاتر از 10 سال، 17 درصد از بیماران یک دندان عقل نهفته داشتند که 40 درصد آن ها مربوط به دندان مولر سوم بود.

تجمع دندانی، موقعیت نامناسب جوانه دندانی، دندان های اضافه، فقدان فضا در قوس دندانی، کیست ها، ریشه های دندانی تحلیل نرفته و عادت های دهانی مثل مکیدن انگشت، از عوامل ایجاد دندان نهفته می باشند.

در این مواقع درمان ارتودنسی کمک شایانی به اصلاح ناهنجاری موجود می نماید.
با وجود اختلاف های نژادی در توالی رویش، دندان های مولر سوم در بیشتر نژاد ها آخرین دندان هایی هستند که می رویند و این نیز علتی برای شیوع نهفتگی دندان عقل به شمار می آید.
دندان عقل نهفته یا به طور کلی دندان نهفته، ممکن است باعث ایجاد عوارض مختلفی شوند. به همین دلیل خارج کردن آنها ضروری است.

بیشتر بخوانید :جراحی فک و دهان چیست و چگونه انجام میشد ؟

نهفتگی دندان نیش چیست؟

 

در حالت عادی همه افراد بزرگسال دو دندان نیش در هر فک دارند. دندانهای نیش که لبه تیزتری نسبت به دندانهای دیگر دارند، در مجاورت دندان آسیاب کوچک قرار گرفته و در ناحیه لبخند واقع هستند.

کودکان نیز چهار دندان نیش دارند اما معمولا دندانهای نیش شیری با دندانهای نیش دائمی جایگزین میشود. دندانهای نیش برای عملکرد درست دهان و همچنین ظاهر چهره اهمیت زیادی دارند.

به همین علت در صورت نهفته ماندن دندان نیش در زیر لثه، در صورت امکان درمان ارتودنسی و جراحی صورت میگیرد.

دندان‌های نیش دائمی فک بالا بین 11 تا 13 سالگی بیرون میزنند و درست پیش از این زمان آنها را به صورت برجستگی در لثه میتوانید لمس کنید.

گاهی اوقات به علت شیوه رشد دندان‌ها در فک و لثه، یک یا هر دو دندان نیش (معمولا فک بالا) در جایگاه نامناسبی رشد میکنند یا اصلا بیرون نمیزنند. معمولا در حدود 10 تا 14 سالگی این مشکل شناسایی میشود.

علت نهفتگی دندان ها چیست؟

نهفته شدن دندان ها علل متنوعی دارد : کمبود فضا در قوس دندانی، مسیر رویشی نامناسب دندان و سفت بودن بافت های مسیر رویش دندان.

از دست رفتن زودهنگام دندان های شیری در کودکان به علت برهم زدن نظم و ترتیب رویش دندان های دایمی می تواند منجر به کمبود فضا در قوس دندانی شود و زمینه ساز نهفتگی دندان گردد.

دندان های نیش بالا معمولا مسیر رویشی طولانی را طی می کنند تا در دهان نمایان گردند بنابراین شانس بیشتری برای نهفتگی دارند.

در صورتیکه دندان های نیش بالا در سمت بیرون (گونه) نهفته شوند علت عمده آن کمبود فضا در قوس دندانی است، ولی نهفتگی در سمت داخل (کام) به علت مسیر رویشی غلط دندان نیش است.

تشخیص دندان نهفته

با شمردن دندان های بیمار می توان حدس زد کدام دندان نهفته است اما تشخیص دقیق و قطعی آن با تهیه تصویر رادیوگرافی از فک بیمار انجام می شود.

 

انواع نهفتگی دندان

۱) نهفتگی با بافت نرم- حالتی است که در آن دندان تنها با یک لایه از بافت لثه پوشیده شده است.

۲) نهفتگی جزئی با استخوان- شامل دندان‌هایی است که بخش بالایی آن‌ها نه تنها توسط بافت لثه پوشیده شده بلکه بخشی از استخوان نیز دندان را احاطه کرده است.

۳) نهفتگی کامل با استخوان- در این حالت دندان نهفته به طور کامل توسط استخوان فک احاطه شده است (برداشتن دندان‌های عقل در این حالت سخت‌تر از حالت‌های قبلی است).

مشکلات ناشی از دندان عقل نهفته

• پوسیدگی دندان

پلاک و ذرات غذا اطراف بخش از لثه بیرون زده دندان عقل جمع می‌شود و به پوسیدگی دندان عقل و یا دندان‌های کناری منجر می‌شود.

• ورم و درد لثه

دندان عقل کج یا کامل درنیامده زیستگاه باکتری‌ها است و عفونت لثه‌های روی دندان را در پی دارد. این عفونت با درد، نفس بدبو، حرکت محدود فک و ورم همراه است.

 

• به هم فشردگی دندان‌ها

دندان عقل هنگام درآمدن دندان کناری را فشار می‌دهد و باعث کج شدن آن می‌شود. به این ترتیب مشکل به هم فشردگی و نامرتبی دندان‌ها به وجود می‌آید که از آن با اصطلاح مال اکلوژن نیز یاد می‌کنند.

• دندان عقل نهفته و تشکیل کیست

تشکیل کیست یا تومور در اطراف دندان عقل نهفته مشکل شایعی است که به تخریب استخوان فک پیرامونی و دندان‌های مجاور می‌انجامد. درمان این عارضه‌ها عموماً پیچیده و گسترده است.

آیا دندان نهفته تنها در دندان های عقل ایجاد می شود؟

این باور غلط وجود دارد که افراد می پندارند دندان نهفته در واقع همان دندان عقل می باشد که جای مناسب برای رشد نداشته است.

اما باید بیان کنیم که این طور نیست! گرچه نهفته ماندن دندان های عقل شایع تر است، اما سایر دندان ها نیز می توانند به این عارضه مبتلا شوند.
بنابراین می توان به ترتیب احتمال بروز دندان نهفته در ردیف های دندانی را این طور دانست: دندان های عقل، آسیاب بزرگ و آسیاب کوچک.

تاثیر سن در درمان دندان نهفته

جراح فک و صورت همچنین باید دندان یا رشد اضافی استخوانی را که مانع رشد دندان های دائمی شده است، حذف کند.

اگر راه رویش دندان باز باشد و فضای کافی تا سن ۱۱ یا ۱۲ سالگی ایجاد شده باشد، احتمال بالایی وجود دارد که دندان نیش با کمک فشار طبیعی بیرون بیاید.

اگر رویش این دندان تا ۱۳ یا ۱۴ سالگی طول بکشد، دندان نیش نهفته حتی با وجود جای خالی ایجاد شده برای رویش، بیرون نخواهد آمد. اگر بیمار سن زیادی داشته باشد (بیش از چهل سال)، احتمال بسیار بالایی وجود دارد که دندان در همان موقعیتی که هست گیر کند.

در این موارد با وجود همه تلاش های متخصص ارتودنسی و جراح فک و صورت دندان بیرون نخواهد آمد.

متاسفانه تنها انتخاب در این موقعیت خارج کردن دندان نهفته از دهان و در نظر گرفتن درمانی آلترناتیو برای جایگزینی آن در قوس دندان است.

 

دندان های نهفته چگونه درمان می شوند؟

اگر فکر می کنید دندان نهفته دارید، هر چه سریع تر به ارتودنتیست یا دندانپزشک مراجعه کنید.

دندانپزشک ها می توانند دندان ها را معاینه کنند و از دهان تصویر رادیوگرافی با اشعه ایکس بگیرند ا مشخص کنند آیا دندان نهفته موجب بروز علائمی شده است یا خیر.

در اینصورت، می توانند راجع به مزایا و خطرات درمان با شما صحبت کنند.

گزینه های درمان عبارتند از:

• انتظار و نظارت

اگر دندان نهفته شما هیچ علامت و نشانه ای بوجود نیاورده است، ممکن است دندانپزشک شما توصیه کند راهکار انتظار را در پیش بگیرید و ببینید چه پیش می آید.

با این رویکرد، به جای آنکه دندان با کمک جراحی کشیده شود، دندانپزشک به طور منظم وضعیت دندان های شما را تحت نظر خواهد گرفت تا ببیند آیا مشکلی بوجود می آید.

مراجعه منظم برای چکاپ های دندانی بهترین کاری است که می توانید انجام دهید.

• جراحی

اگر به خاطر نهفتگی دندان درد و دیگر عوارض جانبی ناخوشایند را تجربه می کنید دندانپزشک می تواند کشیدن دندان با کمک جراحی را برای شما توصیه کند، مخصوصاً در مورد نهفتگی دندان های عقل. علاوه بر این، در صورتی که دندان نهفته روی دندان های دیگر نیز تأثیر منفی داشته باشد، می توانند کشیدن دندان را توصیه کنند.

 

جراحی کشیدن دندان معمولاً به عنوان فرایندی سرپایی و داخل مطب دندانپزشک یا در اتاق جراحی انجام می شود، به این معنا که می توانید همان روز به منزل بروید. این فرایند معمولاً ۴۵ تا ۶۰ دقیقه طول می کشد، و تحت بی حسی موضعی انجام می شود. بهبود می تواند ۷ تا ۱۰ روز طول بکشد، اما ظرف چند روز پس از انجام فرایند می توانید به به محل کار و تحصیل خود بازگردید.

• ابزارهای کمکی برای درمان نهفتگی

وقتی دندان های نیش نهفته هستند، می توان از ابزارهای خاصی برای درست بیرون آمدن آنها کمک گرفت.

این ابزارها می توانند شامل بریس ها، براکت ها، یا کشیدن دندان شیری یا دائمی که مسیر رشد دندان نیش را مسدود کرده است. این روش ها زمانی مؤثر هستند که در سنین پایین انجام شوند.

اگر نتوان آن را بیرون آورد، لازم است دندان نهفته کشیده شود و یک ایمپلنت یا بریج به جای آن قرار بگیرد.

عوارض دندان نهفته

-در صورت وجود دندان نهفته ، استخوان فک دندانهای اطراف آن تحلیل می رود و مقاومت آن کاهش پیدا می کند.
-ایجاد بیماریهای لثه.
-باعث ایجاد پوسیدگی دندانهای اطراف آن می شود.
-در اثر فشاری که تاج دندان نهفته به ریشه ی دندانهای اطراف خود وارد می کند موجب تحلیل ریشه می شود.
-ایجاد مشکل در انجام روکش یا بریج برای دندان‌ها.
-یکی از مهترین مشکلات دندان نهفته باعث بروز توموریا کیست در استخوان فک می شود.
-ایجاد درد در ناحیه ی صورت.
-به دلیل کاهش مقاومت فک باعث ایجاد شکستگی در قسمت دندان نهفته می شود.
-باعث بروز نامنظمی در دندان‌ها شده.
-مانع از پر کردن دندان‌های اطراف آن می شود.

 

مراقبت های لازم در ۲۴ ساعت اول پس از جراحی دندان عقل نهفته یا دندان عقل غیرنهفته

• گاز استریل روی زخم را تا یک ساعت به کمک دندانهای مقابل با فشار نگه دارید.
• از باز و بسته کردن و یا تعویض گاز خودداری نمایید.
• آب دهان خود را به طور معمول فرو ببرید.
• حتی الامکان سه تا چهار ساعت از صحبت کردن پرهیز کنید.
• بلافاصله پس از جراحی، ناحیه عمل شده را از روی صورت با کیسه یخ به طور متناوب(ده دقیقه به ده دقیقه) تا چند ساعت کمپرس کنید.
• خونریزی خفیف تا ۶ ساعت پس از جراحی طبیعی است .
• گاهی تا ۲۴ ساعت نیز ممکن است بزاق آغشته به خون باشد.
• در صورت بروز خونریزی شدید: گاز استریل را روی هم تا کرده و در محل عمل شده به مدت یک ساعت به کمک دندانهای مقابل فشار دهید.
• غالبا” پس از عمل جراحی درد وجود دارد. بهتر است قبل از بروز دردو از بین رفتن اثر داروی بی حسی از داروهای مسکن استفاده نمایید.
• در صورت ادامه درد طبق دستور پزشک از مسکن تجویز شده میل نمایید. بروز تب تا یک درجه پس از عمل جراحی نشانه عفونت نمی باشد.
• از آنجا که بدن برای ترمیم و بهبودی زخم نیاز به مواد غذایی کافی و پر انرژی دارد هیچ یک از وعده های غذایی را حذف نکنید.
• در دوازده ساعت اول پس از جراحی غذاهای سرد و مایع استفاده شود و از روز بعد، رژیم غذایی معمول را شروع نموده و تا یک هفته از جویدن غذا روی ناحیه جراحی شده خودداری کنید.

شکاف کام (لب) یا لب شکری

لَب‌شِکَری یا لَبِ شکافته، ترجمه Cleft Palate و شکاف کام می شود Cleft Lip لب شکری می شود، یکی از نواقص زایشی بدن است. در این حالت بخشی از لب نوزاد بازمی‌ماند و گوشت آن رشد کافی نداشته‌است.

حالت لب‌شکری ممکن است هم‌زمان با کام شکافته رخ بدهد. در حالت کام شکافته، بخش‌های چپ و راست سخت‌کام پیوستگی ندارند. کام‌ها یا لب‌های شکافته در هر ۶۰۰ تا ۸۰۰ زایمان رخ می‌دهد و امروزه می‌توان با جراحی سریع پس از زایمان آن را رفع کرد.

شکاف کامل لب به داخل سوراخ بینی گسترش می‌یابد و استخوان آلویول را درگیر می‌کند و تعداد دندان‌ها را هم تحت تأثیر قرار می‌دهد. گاهی اوقات نداشتن بعضی از جوانه‌های دندانی یا داشتن دندان‌های اضافی مشاهده می‌شود.

پارگی یا بسته نشدن لب را لب ‌شکری و شکاف سقف دهان را شکاف کام می‌گویند.این موارد روی زیبایی فرد تأثیر دارد و در صورت برطرف نشدن می‌تواند باعث ایجاد برخی مشکلات روحی در آینده شود.

شکاف لب و کام معمولاً در هنگام تولد بلافاصله تشخیص داده می‌شود. شکاف کام مانند شکاف لب روی ظاهر تأثیر نمی‌گذارد اما شایع‌ترین شکاف فقط در عضلات کام رخ می‌دهد که در پشت دهان قرار دارد.

شکاف‌های لب و کام زمانی به وجود می‌آید که بافت‌هایی در صورت و دهان کودک به‌درستی به هم جوش نمی‌خورند.

بافت‌هایی که لب و کام را تشکیل می‌دهند معمولاً در ماه‌های دوم و سوم بارداری به هم جوش می‌خورند اما در نوزادانی که دارای شکاف لب و کام هستند هرگز به هم جوش نمی‌خورد و یا فقط به صورت جزئی اتفاق می‌افتد.

 

شکاف لب و کام قابل درمان است. این درمان از بدو تولد نوزاد آغاز می‌شود و تا نوجوانی طول می‌کشد. نوع درمان در این کودکان با توجه به شدت مشکل در کودک بررسی و پیگیری می‌شود.

جراحی معمول‌‌ترین روش درمان شکاف کام است که با بزرگ‌تر شدن کودک ممکن است نیاز به جراحی‌‌‌های بیشتری نیز وجود داشته باشد اما معمولاً در همان نوزادی این مشکل برطرف می‌شود.

 

دیگر نام‌ها

لب‌شکری را با نام‌های خرگوش‌لب، شکافته‌لب، لب‌چاک، چهارلب، سه‌لبه، سه‌لنج، کفیده‌لب، و شکرلب نیز می‌نامیدند.

انواع مختلف شکاف لب و کام

به طور کلی سه نوع شکاف وجود دارد

• فقط لب شکاف دارد.
• فقط کام شکاف دارد.
• هم لب و هم کام دارای شکاف است.
  شکاف لب ممکن است خیلی خفیف باشد و فقط به صورت یک فرورفتگی در لب بالا باشد و یا ممکن است خیلی عمیق باشد و از لب شروع شده و تا سوراخ بینی ادامه یابد و تا کام سخت و حتی تا کام نرم کشیده شود. شکاف لب می تواند یک طرفه یا دو طرفه باشد.

 

علل شکاف کام و لب

علت شکاف کام و لب هنوز به طور دقیق مشخص نیست. اما پزشکان معتقدند که این نقص به دلیل تاثیرات عوامل ژنتیکی و محیطی رخ می دهد.

اگر یک یا هر دو والدین ژن ناقص مربوط به ایجاد این نقص را حمل کنند احتمالا فرزندشان نیز دچار این نقص خواهد شد.

علاوه بر عوامل ژنتیکی، محققان معتقدند که انجام برخی از کارها در طی دوره بارداری میتواند در به وجود آمدن شکاف لب و شکاف کام در جنین تاثیر داشته باشد. برای مثال موراد زیر میتوانند باعث بروز چنین نقصی شوند:

• سیگار کشیدن
• نوشیدن الکل
• سوء مصرف مواد مخدر
• دیابتی بودن
• عدم دریافت ویتامین های ضروری پیش از بارداری مثل اسید فولیک
• شکاف می تواند به عنوان یک نقص جداگانه هنگام تولد یا به عنوان بخشی از یک سندرم ژنتیکی بزرگتر و جدیتر مانند سندرم وان-در-وود یا سندروم ولوکاردیوفاسیال رخ دهد که هر دو اختلال ناهنجاری ژنتیکی هستند.

میزان شیوع شکاف کام و لب

 

براساس آمار مرکز کنترل بیماری ها و پیشگیری (CDC) هر ساله حدود ۲۶۵۰ نوزاد با شکاف کام و حدود ۴۴۴۰ نوزاد با شکاف لب با یا بدون شکاف کام در آمریکا متولد می شوند.
این آمار نشان دهنده میزان اهمیت توجه درمانگران به شکاف کام و لب می باشد.
احتمال وجود شکاف لب با یا بدون شکاف کام در پسرها بیشتر است. همچنین شکاف کام بدون شکاف لب هم در دختران شایع تر است.

آیا می‌توان شکاف کام و لب را پیش از تولد تشخیص داد؟ علائم وجود شکاف در کام و لب چیست؟

در سال‌های اخیر تشخیص شکاف کام و لب از طریق سونوگرافی سه بعدی امکان‌پذیر شده است. بنابراین پزشکان به مادران و پدرانی که زمینه ژنتیکی شکاف لب و کام را دارند، این نوع سونوگرافی را توصیه می‌کنند.

یکی از مهم‌ترین نکات در مورد این بیماری ظاهری ، تشخیص و درمان به موقع آن است.

البته در برخی موارد، شکاف کام و لب نوزاد تنها پس از تولد مشخص می‌شود. در این صورت شکاف موجود در دهان یا لب نوزاد، هر دو طرف صورت او را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

البته شکاف کام تأثیر چندانی در ظاهر نوزاد به وجود نمی‌آورد. اما شکاف لب از لثه بالایی نوزاد آغاز شده و در برخی موارد تا زیر بینی امتداد پیدا می‌کند.

در برخی موارد، شکاف کام در قسمت انتهایی دهان نوزاد ایجاد شده است. بنابراین ممکن است حتی هنگام زایمان نیز متوجه آن نشوند. این شکاف‌ها تنها با بروز علائم مشخص می‌شوند.

علائمی چون مشکل در بلع، صدای تودماغی و عفونت بسیار شدید می‌توانند بخاطر وجود شکاف در کام کودک باشند.

 

پیشگیری از شکاف کام و یا لب

با توجه به اینکه معمولا پیشگیری در هر موردی از درمان موثرتر است، پس توصیه می شود در خصوص بروز این عارضه نیز راهکارهای پیشگیرانه را بیشه کرده و از بروز این نقص مادرزادی تا حد امکان جلوگیری نمایید.

از جمله اقدامات پیشگیرانه در این عارضه عبارت اند از:

• مراجعه و مشورت با پزشک متخصص پیش از اقدام به بارداری
• انجام معاینات و بررسی های مشکلات ژنتیکی پیش از بارداری
• اقدام به مصرف اسید فولیک در دوز و میزان مناسب از چند ماه پیش از بارداری
• گذراندن یک دوره بارداری سالم، با رژیم مناسب و به دور از استرس های محیطی
• انجام دقیق آزمایشات غربالگری پیش و پس از بارداری در زمان های معین شده، بویژه برای مادرانی که زمینه ژنتیکی ابتلا به شکاف کام یا لب را دارا هستند.
• انجام اسکن آنومالی برای جنین در افرادی که مشکوک به بروز این نقص هستند.
• انجام سونوگرافی سه بعدی در مادران مستعد به داشتن چنین نوزادی می تواند بسیار کمک کننده بوده و وضعیت کام و یا لب جنین را به خوبی به والدین نشان دهد.

 

درمان شکاف کام و شکاف لب

هدف درمان لب شکری و شکاف کام بهبود توانایی غذا خوردن، صحبت کردن و داشتن حس شنوایی و ظاهری طبیعی است.

تیمی که به این مشکلات رسیدگی می‌کنند، شامل:

1. جراح متخصص در امر اصلاح کام و لب شکافته، مانند پزشک متخصص پلاستیک و گوش و حلق و بینی
2. جراح دهان و دندان
3. پزشک متخصص کودکان
4. دندانپزشک اطفال
5. پرستار
6. شنوایی سنج
7. گفتار سنج
8. مشاور ژنتیک
9. مددکار اجتماعی
10. روانشناس
    معمولا برای اصلاح این مشکل و سایر مشکلات وابسته به آن از جراحی استفاده می‌شود.

• جراحی شکاف کام

جراحی برای رفع مشکلات ناشی از این نقص مادرزادی به وضعیت کودک بستگی دارد. علاوه بر اصلاح اولیه‌ی کام شکافته، یک سری جراحی های تکمیلی برای بهبود وضع گفتاری و ظاهر لب و بینی کودک انجام می‌شود.

جراح معمولاً به این ترتیب عمل می‌کند:

• اصلاح لب شکری – در سه ماه تا ۶ ماه اول زندگی کودک
• اصلاح کام شکافته – تا ۱۲ ماهگی کودک، هر چه این جراحی زودتر انجام شود، نتایج بهتری به دنبال خواهد داشت.
• جراحی‌های تکمیلی – بین ۲ سالگی تا سال‌های اول نوجوانی
  این جراحی‌ها در بیمارستان انجام می‌شوند. کودک تحت بیهوشی عمومی قرار گرفته و در طول جراحی هیچ دردی احساس نخواهد کرد.

برای اصلاح این مشکلات از چندین روش جراحی استفاده خواهد شد و علاوه بر بازسازی منطقه‌ی آسیب دیده صورت از دیگر مشکلات و عوارض جانبی هم پیشگیری خواهد شد.

• اصلاح لب شکری :

برای بستن شکاف لب دو قسمت شکاف برش خورده و بعد به هم بخیه زده می‌شوند. در هنگام انجام این عمل ترمیمی سعی می‌شود که نتیجه نهایی یک لب با ظاهر، ساختار و عملکرد طبیعی باشد. اگر نیاز باشد جراحی ترمینی بینی هم انجام خواهد شد.

 

• اصلاح شکاف کام :

برای بستن شکاف و دوباره ساختن سقف دهان، بسته به وضعیت کودک از روش‌های مختلفی استفاده می‌شود. جراح ممکن است در دو طرف شکاف برشی ایجاد کرده و بعد آن را با ماهیچه‌ها و بافت‌های مختلف بپوشاند و قسمت ترمیم شده را با بخیه ببندد.

 

• جراحی میرنگوتومی:

در کودکان مبتلا به کام شکافته ممکن است برای کاهش خطر عفونت مزمن مزمن گوش میانی و از دست دادن شنوایی لوله‌هایی در گوش کار گذاشته شود.

در این روش جراحی به منظور جلوگیری از تجمع مایعات گوش و برای ایجاد یک دهانه، یک لوله‌ی کوچک در قسمت پرده‌ی گوش نصب می‌شود.

 

• جراحی زیبایی برای بازسازی و احیای شکل ظاهری:

این جراحی تکمیلی برای بهبود شکل ظاهری دهان، لب و بینی انجام می‌شود.

جراح با انجام این روش‌ها تا حدود زیاد و قابل توجهی ظاهر کودک، کیفیت زندگی، توانایی غذا خوردن، نفس کشیدن و صحبت کردن او را بهبود خواهد بخشید.

خطرات احتمالی این جراحی شامل خونریزی، عفونت، طولانی شدن زمان بهبودی، وسیع شدن جای زخم، آسیب موقت یا دایم به اعصاب، رگ‌های خونی و دیگر ساختارهای صورت است.

• درمان عوارض جانبی

گاهی به واسطه‌ی لب شکری و کام شکافته مشکلات دیگری هم برای فرد ایجاد می‌شود که برای رفع آن‌ها باید از این روش‌های درمانی استفاده کرد:

• راهکارهایی برای تغذیه‌ی نوزاد، برای مثال استفاده از سر شیشه‌های شیر مخصوص
• گفتار درمانی برای اصلاح گفتار
• ابزارهای ارتودنسی برای اصلاح دندان‌ها
• زیر نظر دندانپزشک اطفال بودن برای بررسی چگونگی رشد دندان‌ها و سلامت کلی دهان و دندان
• بررسی مداوم گوش میانی برای تشخیص سریع عفونت احتمالی گوش
• استفاده از وسایل کمک شنوایی مانند سمعک برای کودکانی با مشکل ناشنوایی و کم شنوایی
• مراجعه به روانشناس و مشاور برای غلبه بر استرس و نگرانی‌ها

 

عوارض جانبی شکاف کام و لب

کودکانی که شکاف لب با یا بدون شکاف کام دارند، با مشکلاتی مواجه هستند. مشکلات این کودکان بستگی به نوع و شدت عارضه دارد.

• مشکلات غذا خوردن: یکی از مشکلاتی که بلافاصله پس از تولد ایجاد می شود، مشکل در غذا خوردن است. بیشتر نوزادان دارای شکاف لب می توانند از سینه مادر شیر بخورند، ولی شکاف کام در جریان مکیدن مشکل ایجاد می کند.
• عفونت گوش: اگرچه به نظر می رسد فاصله کام تا گوش زیاد است، ولی کودکان دارای شکاف کام بیشتر دچار عفونت گوش می شوند. دلیل این اتفاق وجود شیپور استاش است.

شیپور استاش لوله ای است که فشار هوا را در هر دو طرف پرده گوش متعادل می‌کند. شنوایی این کودکان حتما باید به صورت دوره ای چک شود و تحت نظر پزشک متخصص گوش و حلق و بینی باشند.

• مشکلات دندانی: اگر شکاف تا لثه های بالایی ادامه پیدا کند، رشد دندان ها ممکن است تحت تاثیر قرار بگیرد.
• مشکلات گفتاری: کام نقش مهمی در تولید صداها دارد و رشد طبیعی گفتار در کودکان دارای شکاف کام و لب تحت تاثیر قرار می گیرد.

با توجه به شکافی که در ناحیه کام وجود دارد، هوا هنگام صحبت وارد مسیر صحیح نمی گردد و صدای این کودکان تودماغی به نظر می رسد.

همچنین ممکن است این کودکان دوره هایی از آسیب شنوایی را تجربه کنند و همین مورد می تواند روی گفتار آن ها نیز تاثیر بگذارد.

• مشکلات دوره ی درمانی: کودکانی که شکاف کام و لب دارند، شرایط مراقبتی خاصی را نیاز دارند که با کودکان طبیعی متفاوت است. این شرایط مراقبتی از نظر اجتماعی و عاطفی روی کودک تاثیر می گذارد و مانع از تجربه محیط به طور طبیعی می شود.

همچنین برخی از این کودکان در آینده با کمبود اعتماد به نفس و مشکل در روابط اجتماعی مواجه می شوند؛ که روانشناس می تواند کمک شایانی به این کودکان ارائه دهد.

 

تغذیه در نوزادان شکاف کام و لب

برخی از کودکان دارای شکاف کام و لب، مشکلاتی در تغذیه خواهند داشت. در اوایل شیردهی ممکن است شیر از بینی کودک خارج شود. کودکی که فقط شکاف لب دارد، مشکل چندانی در تغذیه از سینه مادر ندارد.

مادر باید سینه را در موقعیتی قرار دهد که کودک بتواند با قسمت سالم، آن را بگیرد. نحوه دقیق شیردهی، باتوجه به مشکل کودک، در بیمارستان به مادران آموزش داده می شود.

در هنگام شیردهی، مادر و کودک باید ارتباط خوب و نزدیکی باهم داشته باشند. حتما حین تغذیه با کودک خود صحبت کنید و او را نوازش کنید. زیرا تمامی کودکان حین تغذیه، نیاز به احساس لطف و محبت مادرانه دارند.

توصیه هایی به پدر و مادر و اعضای خانواده

1- ملامت کردن خود دردی را دوا نمیکند، در عوض:
2- هرچه نیرو دارید وقف حمایت از فرزندتان و درمان دراز مدت وی کنید
3- احساسات خود را درک کنید: احساس ناراحتی، خشم و اندوه در این شرایط بسیار طبیعی است.

 

توصیه هایی برای نگهداری از کودک دلبندتان

1- در یک کلام: حمایت و حمایت و حمایت.
2- کودک شما قبل از هر چیز یک انسان است، به چشم مشکل نگاهش نکنید!
3-همیشه و مداوم روی استعدادها و توانمندی‌ها و نکات مثبت او تمرکز کنید تا جایی که این نوع نگاه برای شما و کودکتان تثبیت شود.
4- به کودک خود به عنوان یک انسان و نه یک مشکل نگاه کنید .
5- مدام به جنبه‌های مثبت کودک خود اشاره کنید.
6- به فرزندتان به طرق مختلف اعتماد به نفس بدهید، اجازه تصمیم گیری یکی از همین راه هاست.
7- تشویق در این زمینه بسیار موثر است، تا می‌توانید کودکتان را تشویق کنید.
8- شرایطی را فراهم کنید که در هر وضعیتی بتواند با شما صحبت کند.

شکستگی  صورت

استخوان صورت به دلایل متعددی از جمله تصادف ، انجام ورزش های رزمی و غیره ممکن است دچار شکستگی شود.

این افراد برای درمان شکستگی های استخوان صورت بهتر است به بهترین جراح فک و صورت مراجعه کنند تا با بررسی دقیق و انتخاب روشی مناسب درمان شوند.

درمان شکستگی های استخوان صورت به این نکته مهم توجه کنید که شروع شکستگی های استخوان صورت نباید بیش از دو هفته به تعویق بیوفتد چرا که پس از این مدت استخوان ها به صورت نامناسب به یکدیگر جوش خورده و درمان مشکل تر می شود.

شکستگی استخوان صورت ، یکی از مهم ترین آسیب های صورت است که در اثر اصابت ضربه رخ می دهد.

باید بگوییم شروع درمان شکستگی های استخوان صورت و فک به تشخیص جراح فک و صورت شامل انجام رادیوگرافی و سی تی اسکن توسط بیمار ، مشاوره با جراح مغز و اعصاب ، چشم پزشک و متخصص بیهوشی می باشد.

 

انواع شکستگی از نظر ظاهر

شکستگی های استخوان صورت را از نظر ظاهری ، می توان به دو دسته تقسیم کرد ؛ شکستگی بسته و شکستگی باز.

در شکستگی بسته ، هیچ گونه زخم یا نشانه ای در سطح خارجی ناحیه شکسته شده ، دیده نمی شود ، در واقع می توان گفت پوست آن ناحیه پاره نمی شود ؛

در حالی که در شکستگی باز ، پوست آن ناحیه آسیب دیده و بریده یا پاره پاره می شود ؛ در این نوع از شکستگی استخوان ، احتمال عفونت بیشتر بوده و نسبت به شکستگی بسته ، خطرناک تر نیز می باشد.

شکستگی استخوان یکی از مشکلاتی است که در بسیاری آسیب‌دیدگی‌ها مشاهده می‌شود.

منظور از شکستگی صورت ایجاد آسیب‌دیدگی‌های استخوانی در ناحیه صورت یا شکستن استخوان‌های این ناحیه از بدن و یا شکستگی کاسه چشم می‌باشد.

 

بیشتر بخوانید : بازسازی صورت و اندام ها بر اثر تصادفات و سرطان

دلایل ایجاد شکستگی در استخوان‌های صورت

بسیاری از ترمیم و اصلاح شکستگی های فک و صورت شرایط می‌توانند باعث ایجاد شکستگی در استخوان‌های صورت شوند.

تصادف با وسایل نقلیه، آسیب‌دیدگی‌های ورزشی، زمین خوردن، و دعوا کردن از دلایل اصلی ایجاد این مشکل هستند، هر چند آسیب‌های دیگر نیز می‌توانند شکستگی استخوان‌های صورت را به همراه داشته باشند.

توجه داشته باشید شکستگی استخوان‌های صورت می‌تواند مشکلات دیگری را نیز برای فرد ایجاد کند. برای مثال در صورت تصادف با وسایل نقلیه، همواره ممکن است علاوه بر استخوان‌های صورت، سایر نقاط ناحیه سر نیز با مشکل مواجه شوند.

علائم شکستگی استخوان صورت

• کاهش دامنه حرکتی چشم ها یا درد هنگام حرکت چشم
• تورم پلک
• وجود کبودی و تورم در صورت
• تار شدن دید ، دوبینی یا دید نقاط در حال پرش
• بی حس شدن لب ، بینی و گونه
• از بین رفتن برجستگی گونه

 

اقدامات لازم هنگام شکستگی صورت

آزمایشات و رادیوگرافی و سی تی اسکن که جراح فک و صورت تجویز نموده است به طور کامل انجام دهید و نتیجه آن را برای بررسی به او نشان دهید.
بهداشت دهان و دندان خود را رعایت کنید.
با تجویز پزشک معالج خود تغذیه مناسبی داشته باشید و در صورتی که نیاز به جراحی بود به مدت 8 ساعت قبل از جراحی چیزی میل نشود.

در صورتی که در ناحیه شکستگی زخم وجود دارد آن را با استفاده از مواد ضد عفونی کننده تمیز نگه دارید.

استخوان هایی که در ناحیه صورت دچار شکستگی می شوند:

1 . استخوان بینی که بالاترین شیوع را در شکستگی دارد .
۲ . استخوان فرونتال که همان شکستگی استخوان ناحیه پیشانی است .
۳ . استخوان کاسه چشم که خد از کنار هم قرارگیری چندین استخوان از اطراف تشکیل شده است و شکستگی آن معمولاً با شکستگی استخوان های گونه ، فک بالا ، بینی و … همراه است .
۴ . شکستگی فک بالا : بسته به شدت شکستگی به سه فرم I II III Lefort ایجاد می شود .
۵ . شکستگی فک پایین که ممکن است در یک یا چند ناحیه دچار شکستگی شود .
۶ . نازواربیتال اتموئید که در اثر آسیب به استخوان دیواره های داخلی چشم ، بینی و نواحی بالاتر ایجاد می شود .
۷ . Pan facial fracturel: شامل شکستگی های متعدد در نواحی مختلف صورت از نواحی ذکر شده است .

 

شکستگی گونه چیست؟

شکستگی استخوان گونه، از شکستگیهای شایع ناحیه فک و صورت می‌باشد که در صورت عدم تشخیص و درمان صحیح و به موقع منجر به اختلالاتی در عملکرد و زیبایی بیمار می‌گردد.

بنابراین بررسی میزان شیوع و ویژگیهای اپیدمیولوژیک این شکستگی از اهمیت قابل توجهی برخوردار می‌باشد.

معمولا شکستگی از طریق استخوان های مجاور که نازکتر هستند گسترش می یابد. شکستگی قوس گونه تمایل دارد در دو(گاهی اوقات سه) نقطه در طول قوس رخ دهد.

شکستگی ممکن است در دو سر انتهایی قوس و همچنین در وسط آن رخ دهد، در نتیجه شکستگی به شکل V ایجاد می شود.

این عارضه می تواند باعث فرو رفتن قوس در عضله تمپورالیس زیر آن و در نتیجه تریسموس (بسته شدن دهان) گردد.

شکستگی گونه معمولا ناشی از یک ضربه مستقیم به گونه است.

این شکستگی ها در واقع شکستگی اربیت (دیواره های اطراف کره چشم) نیز هستند، چراکه اربیت می تواند با جابه جایی گونه دچار شکستگی گردد.

شکستگی گونه اغلب با تورم شدید صورت همراه است، بنابراین میزان واقعی آسیب ممکن است پنهان بماند. همانند سایر شکستگی های مربوط به اربیت، ممکن است دوبینی توسط بیمار گزارش شود.

شکستگی فک

شکستگی فک(آرواره)که بیشتر در پی برخورد اجسام سفت در تصادفات،خوردن ضربه سنگین،صدمات ناشی از ورزش ،افتادن از جای بلند و … اتفاق می افتد.
عارضه‌ای دردناک بوده و باید هر چه سریعتر درمان شود.

زیرا موجب ایجاد مشکل فرد در صحبت کردن، غذا خوردن و سایر اعمال می‌شود.
یک فک شکسته در‌واقع به‌عنوان شکست آرواره شناخته می‌شود.

شکستگی استخوان های حدقه (شکستگی حدقه (اوربیت))

 

در اثر اصابت ضربه به صورت بخصوص بخش فوقانی آن، شکستگی در دیواره های استخوانی حدقه (اوربیت) اتفاق می افتد.

علائم: گاهی، تنها علامت شکستگی، خونریزی زیر پوستی در اطراف چشم می باشد. در موارد شدیدتر بافت های اطراف کره چشم وارد سینو سها می شوند و بعلت گیر افتادن عضلات چشم، دو بینی ایجاد می شود.

علاوه بر این گاهی هوای داخل سینوس‌ها به بافت های حدقه وارد شده و ایجاد ورم در اطراف چشم می کند.

شکستگی های وسیع حدقه سبب جابجایی کره چشم به پایین و یا عقب می شود (گود رفتگی چشم)، که از نظر زیبایی برای فرد ایجاد اشکال می کند.

گود رفتگی چشم میتواند ظاهری شبیه افتادگی پلک ، افتادگی ابرو و پف پلک ایجاد کند. گاهی بی حسی در ناحیه گونه لثه ها ظاهر می شود. صدمه به اعصاب عضلات چشم نیز ایجاد دو بینی می کند.

باید در نظر داشت که شکستگی های حدقه گاهی با شکستگی نواحی دیگر صورت نیز همراه می باشد.

درمان شکستگی استخوان‌های صورت

• درمان‌های خانگی

این روش‌ها فقط باید تا زمانی استفاده شوند که پزشک وضعیت بیمار را مورد معاینه قرار دهد.

به این ترتیب تا زمان ملاقات با پزشک، لازم است از بسته یخ بر روی ناحیه دارای درد و ورم استفاده شده و به نواحی دچار خونریزی فشار مستقیم وارد شود.

• درمان پزشکی

روش‌های درمان مناسب برای شکستگی استخوان‌های صورت به نوع آسیب وارد شده بستگی داشته و معمولاً در بهترین حالت توسط یک جراح پلاستیک انجام می‌شوند.

• شکستگی استخوان بینی

در ابتدا، جراح پلاستیک خونریزی بینی را (در صورت وجود) کنترل می‌کند.

در صورتی که داخل بینی لخته خون تشکیل شده باشد (که در اصطلاح به آن هماتوم تیغه بینی گفته می‌شود)، پزشک با ایجاد یک سوراخ در لخته اجازه می‌دهد خون جمع شده خارج شود.

به خاطر اینکه پس از وارد شدن آسیب بینی بیمار به شدت دارای ورم است، استخوان شکسته بینی بلافاصله به محل اولیه بازگردانده نمی‌شود.

در واقع حتی با از بین رفتن ورم ایجاد شده، بازگرداندن استخوان بینی به محل اولیه فقط زمانی لازم است که در نتیجه جابجا شدن استخوان ظاهر بینی دچار اشکال شده یا در مسیر هوای بینی انسداد یا گرفتگی ایجاد شده باشد.

به این ترتیب در صورت نیاز به انجام این کار، یک پزشک متخصص استخوان بینی را به محل اول آن باز خواهد گرداند.

در این زمان، لازم است ورم بینی بطور کامل از بین رفته باشد تا پزشک متخصص بتواند بطور دقیق استخوان را به محل مناسب اولیه بازگرداند.

پس از بازگرداندن استخوان بینی به محل مناسب، در صورت نیاز می‌توان برای اهداف زیبایی از جراحی پلاستیک استفاده کرد.

• شکستگی فک

شکستگی استخوان فک در مواردی که امکان مشاهده شکستگی زیر پوست یا داخل دهان وجود داشته باشد، در اصطلاح شکستگی باز نامیده می‌شود.

این نوع شکستگی نیازمند بستری شدن فرد در بیمارستان و تزریق آنتی‌بیوتیک به بیمار است.

در اکثر موارد، اگر فرد دچار شکستگی بسته در استخوان فک شده باشد، بیمار به یک جراح پلاستیک برای اقدامات درمانی لازم معرفی می‌شود.

 

• شکستگی آرواره (استخوان میانی صورت)

به خاطر شدت موارد شکستگی استخوان میانی صورت و آسیب‌های احتمالی مربوط به آن، ممکن است نیاز به استفاده از لوله برای کمک به تنفس فرد وجود داشته باشد.

همچنین در بسیاری از موارد بیمار به منظور درمان در بیمارستان بستری می‌شود. درمان این نوع از شکستگی‌ها معمولاً نیاز به عمل جراحی دارد که توسط یک جراح پلاستیک انجام می‌شود.

• درمان شکستگی گونه

شکستگی های گونه طیف وسیعی از شدت را دارند و به همین دلیل طیف درمانی آنها نیز متفاوت است.

در موارد خفیف این شکستگی ها هیچ درمانی نیاز ندارند چرا که فرو رفتگی خفیف آنها با بافت نرم صورت پوشیده شده و از نظر زیبایی مشکلی برای فرد ایجاد نمیکند.

در این موارد صرفا با تجویز داروهای آنتی بیوتیک و ضد احتقان نیاز به درمان اضافی وجود ندارد.

در مواردی که فقط ناحیه قوس گونه شکسته باشد و خود استخوان گونه جابجا نشده باشد می توان استخوان قوس گونه را با بی حسی موضعی و با یک برش کوچک از داخل دهان سرجایش بازگرداند و نیاز به اقدام دیگری نیست.

در موارد شدیدتر که استخوان گونه جابجا شده و باعث فرورفتگی واضح صورت، عدم تقارن چشم ها و … شده اغلب جراحی لازم است.

در این جراحی بسته به اینکه استخوان گونه از کدام قسمتها دچار شکستگی شده باشد ممکن است برش از ناحیه داخل دهان، داخل چشم، کنار ابرو و یا روی پوست سر لازم باشد که معمولا در هیچ کدام از موارد اثر آن بعد از عمل باقی نمی ماند.

آپنه خواب یا وقفهٔ تنفسی

وقفهٔ تنفسی در خواب یا آپنه خواب (به انگلیسی: Sleep apnea) یک اختلال خواب است که باعث توقف یا کاهش تنفس برای مدتی کوتاه (اما با تعداد دفعات زیاد) در طول خواب می‌شود.

هر توقف می‌تواند حدود چندین ثانیه طول کشیده و معمولاً تعداد زیادی توقف در یک شب اتفاق می‌افتد (ده‌ها یا حتی صدها بار). هر کدام از این دوره ها یک «آپنه» نامیده می‌شود.

اکثر این دوره‌ها با صدای خرخر بلند همراه است که در بعضی موارد با صدا و احساس خفگی همراه می‌شود که در آن فرد ناگهان با حالت خفگی از خواب بیدار می‌شود.

آپنه خواب انسدادی یکی از اختلالات خواب است که با قطع تنفس های پی در پی در طول خواب همراه است.

انواع متفاوتی از آپنه خواب وجود دارد ولی آپنه خواب انسدادی نوع رایج تر است و زمانی اتفاق می افتد که ماهیچه های گلو سست می شوند و راه هوا را به هنگام خواب می بندند.

بارزترین نشانه ی آپنه خواب خر و پف است. هر کسی می تواند به این اختلال دچار شود ولی شیوع ان در میان میانسالان و افراد سالمند و افراد چاق بیش از دیگران است.

برای درمان آپنه خواب انسدادی از وسایلی برای بازنگاه داشتن راه‌های هوایی و یا دهانه هایی استفاده می شود که فک را به سمت جلو حرکت می دهند و البته تعدادی از افراد هم مورد جراحی قرار می گیرند و ساختار بینی، دهان و یا گلوی انها تغییر می کند.

آپنه انسدادی خواب چیست؟

 

آپنه انسدادی خواب (obstructive sleep apnoea; OSA) به نوعی از اختلال خواب گفته می‌شود که در آن دیواره‌های گلو در طول خواب ریلکس و شل و باریک می‌شوند. این وضعیت باعث ایجاد توقف‌هایی در تنفس می‌شود.

این توقف‌ها می‌توانند برای چند ثانیه تا چند دقیقه طول بکشند و می‌توانند در طول شب چندین بار رخ دهند. این وضعیت خواب فرد را مختل می‌کند.
صداهای بلند خروپف، احساس خفگی و خرناس می‌توانند برای شریک تختخواب فرد بیمار مختل کننده باشند. افراد مبتلا به OSA می‌توانند در طول روز بسیار خسته باشند یا حتی به خواب روند.

این وضعیت می‌تواند خطرناک باشد. در کودکان، آپنه خواب می‌تواند باعث بروز مشکلاتی در مدرسه یا بیش‌فعالی آنها شود.

 

OSA وضعیتی چیست؟

OSAای که با تغییر وضعیت فرد هنگام خواب بهبود می‌یابد، آپنه انسدادی وضعیتی خواب (positional sleep apnoea POSA) نامیده می‌شود.

افراد تمایل دارند زمانی که به پشت می‌خوابند (supine؛ خوابیده به پشت) آپنه داشته باشند و ممکن است با خوابیدن فرد به پهلو، آپنه کاهش یابد یا محو شود.

انواع اصلی آپنه خواب

• آپنه انسدادی

  آپنه خواب انسدادی نوع شایع تر است که وقتی عضلات گلو و حلق شل مى شوند، رخ می دهد.

• آپنه مرکزی

  زمانی اتفاق می افتد که مغز سیگنال های مناسب برایکنترل عضلات تنفسى را ارسال نمی کند.

• سندرم آپنه پیچیده

  زمانی رخ می دهد که کسی هر دو آپنه انسدادی و مرکزی را داشته باشد.

علائم آپنه خواب

 

علائم و نشانه‌های دو آپنه‌ خواب انسدادی و مرکزی، مشترک هستند و گاهی اوقات همین مسئله، تشخیص نوع آپنه را دشوار می‌سازد.

متداول‌ترین علائم و نشانه‌های آپنه‌های خواب انسدادی و مرکزی عبارتند از:

• خروپف با صدای بلند که معمولا در آپنه‌ خواب انسدادی بارزتر است
• تنفس منقطع در طول خواب به‌طوری که اشخاص دیگر متوجه‌ آن شوند
• پریدن ناگهانی از خواب به همراه تنگی نفس که به احتمال زیاد نشان‌دهنده‌ی آپنه‌ خواب مرکزی است
• بیدار شدن از خواب با دهان خشک یا گلودرد
• سردرد صبحگاهی
• ناتوانی در ماندن در حالت خواب (بی‌خوابی)
• خواب‌آلودگی شدید در طول روز (خواب‌زدگی)
• مشکلات توجه
• تحریک‌پذیری

علل آپنه خواب

• علل آپنه انسدادی

آپنه انسدادی زمانى رخ می دهد که عضلات پشت گلو ى شما شل شوند. این ماهیچه ها از کام نرم، مثلث آویزان شده از کام نرم، لوزه ها، دیواره های جانبی گلو و زبان پشتیبانی می کنند.

هنگامی که ماهیچه ها شل می شوند، راه های هوایی در حین نفس کشیدن تنگ یا بسته می شوند و شما نمی توانید نفس کافی دریافت کنید. این امر ممکن است سطح اکسیژن را در خون شما کاهش دهد.

مغز این ناتوانی در تنفس را متوجه شده و شما را از خواب می کند تا راه هاى هوایی باز شوند . این بیداری معمولا خیلی کوتاه است که شما آن را به یاد نمی آورید.

ممکن است در این حین خروپف کنید یا صداى دیگرى ایجادکنید . تمام شب این الگو می تواند در هر ساعت پنج تا سى بار تکرار شود.

این اختلالات باعث کاهش توانایی شما در رسیدن به فازهای عمیق و آرام بخش خواب می شود و احتمالا در طول ساعات خواب بیدار خواهید شد.

افراد مبتلا به آپنه انسدادی ممکن است متوجه بیدارى شب نشوند و در واقع، برخى فکر می کنند که تمام شب را به خوبی مى خوابند.

علل آپنه مرکزی

آپنه مرکزى کمتر رایج است و زمانی رخ می دهد که مغز شما قادر به انتقال سیگنال به عضلات تنفسی شما نیست. به این معنی است که شما برای مدت کوتاهی نفس نمی کشید. ممکن است با تنگی نفس بیدار شوید یا زمان زیادی خوابتان نبرد .

چه کسانی در معرض خطر آپنه خواب هستند؟

آپنه ی خواب می تواند در هر سنی و برای هر شخصی اتفاق بیفتد حتی کودکان. افراد زیر بیشتر در معرض خطر آپنه ی خواب هستند:

• مردان دو برابر بیشتر از زنان در معرض خطر آپنه ی خواب هستند.
• افرادی که اضافه وزن دارند.
• افرادی که سنشان بالای ۴۰ سال است.
• کسانی که سایز محیط گردنشان بزرگ است (۱۷ اینچ یا بیشتر در مردان و ۱۶ اینچ یا بیشتر در زنان).
• کسانی که لوزه ی بزرگ، زبان بزرگ یا استخوان فک کوچکی دارند.
• کسانی که راه تنفسی آن ها باریک است.
• کسانی که سابقه ی خانوادگی آپنه ی خواب دارند.
• کسانی که الکل، آرام و بخش و مسکن مصرف می کنند. این مواد ماهیچه های حلق را شل می کند.
• کسانی که دچار رفلاکس معده به مری هستند.
• کسانی که سیگار می کشند. سیگاری های سه برابر بیشتر از افراد دیگر در معرض خطر آپنه خواب هستند.
• کسانی که دچار بیماری های قلبی هستند بیشتر در معرض آپنه ی خواب مرکزی قرار دارند.
• کسانی که در گذشته دچار سکته شده بودند بیشتر در معرض خطر آپنه خواب مرکزی هستند.
• کسانی که دچار انسداد بینی به علت انحراف بینی، آلرژی یا سینوزیت هستند.

 

چه زمانی برای درمان آپنه خواب به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر شما تجربه هر یک از این علایم را دارید و یا اگر شریک زندگی شما این علایم را در شما مشاهده نمود با یک پزشک متخصص مشورت کنید، موارد زیر عبارتند از:

⛔ خروپف به قدر کافی بلند که خواب شما و یا دیگران را برهم بزند.
⛔ بیدار شدن از خواب به حالت نفس نفس زدن یا خفگی
⛔ قطع تنفس متناوب در طول خواب
⛔ خواب آلودگی بیش از حد در طول روز که ممکن است باعث به خواب رفتن شما در حین کار و یا در حال تماشای تلویزیون و یا حتی رانندگی شود.

آپنه انسدادی خواب بسیاری از مردم ممکن است خروپف را به عنوان نشانه ای از مشکلات به طور بالقوه جدی در نظر نگیرند و یا هر کس که در خواب خروپف می کند، ممکن است مبتلا به آپنه خواب نباشد.

اگر شما خروپف بلند، به خصوص خروپف هایی که با دوره هایی از سکوت نشانه گذاری می شوند، تجربه می کنید با پزشک خود مشورت کنید.

با آپنه خواب ،خروپف معمولا زمانیکه شما به پشت خود می خوابید بلندتر است و زمانی که شما به یک طرف خود بر می گردید، آرام تر می شود.

در مورد هر گونه مشکل خواب که در شما خستگی مزمن، خواب آلودگی و تحریک پذیری ایجاد می کند با پزشک خود صحبت کنید. خواب آلودگی مفرط در طول روز ممکن است به دلیل اختلالات دیگر مانند حمله خواب باشد.

 

تشخیص

انجام یک معاینه فیزیکی برای تشخیص آپنه خواب لازم است، پزشک شما برای تشخیص داخل دهان و گلو شما را بازدید می‌کند. خروپف یا احساس بیش از حد خواب آلودگی در طول روز.

مطالعه خواب برای تأیید تشخیص نیاز است؛ مطالعات خواب باید به‌طور سنتی در یک مرکز خواب در شب انجام گیرد، اما با این حال، تحقیقات اخیر نشان می‌دهد که برای تشخیص و مطالعات خواب گاهی اوقات در خانه نیز با استفاده از بعضی تجهیزات انجام پذیر است.

در مراکز خواب، سنسورهایی بر روی انگشت، پوست سر و قفسه سینه قرار می‌گیرد که هر کدام از آن‌ها وظایفی به عهده دارند که به شرح زیر است:

حسگرهایی که بر روی پوست سر قرار می‌گیرد امواج مغزی را برای اندازه‌گیری اینکه چه مدت طول می‌کشد تا بیمار به خواب رود، و چه مدت طول می‌کشد تا وارد مراحل مختلف خواب شود و اغلب چگونه در طول شب از خواب بیدار می‌شود را شناسایی می‌کند.

حسگری که در انگشت قرار می‌گیرد سطح اکسیژن در خون را اندازه‌گیری می‌کند.

حسگرهایی که بر روی قفسه سینه قرار گرفته، نرخ ضربان قلب و تنفس ثبت می‌کند، و همچنین اینکه چگونه باعث قطع تنفس در بیمار می‌شود را بررسی می‌کند.

همچنین حسگری که در داخل سوراخ‌های بینی قرار می‌گیرد فقط برای اندازه‌گیری جریان هوا است.

عوارض آپنه خواب

قطع تنفس در خواب یک وضعیت پزشکی جدی است و عوارض آن شامل موارد زیر است:

• خستگی روزانه
  بیداری های مکرر مرتبط با آپنه خواب، خواب طبیعی را مختل می کند و باعث خواب آلودگی شدید روز، خستگی و تحریک پذیری می شود.
• عدم تمرکز
  ممکن است قطع تنفس در خواب باعث عدم تمرکز شود. برای همین افرادی که دچار قطع تنفس در خواب هستند، خطر بروز حوادث وسایل نقلیه موتوری و محل کار را افزایش می دهد.
• اختلال خلقی یا افسردگی
  احساس خستگی سریع فرد با کوچکترین فعالیت بدنی خسته می شود.
• اختلال علملکرد
  کودکان و نوجوانان مبتلا به آپنه خواب ممکن است در مدرسه عملکرد ضعیفی یا مشکلات رفتاری داشته باشند.
• فشار خون بالا یا مشکلات قلبی
  کاهش ناگهانی سطح اکسیژن خون که در طول آپنه خواب اتفاق می افتد، فشار خون را افزایش داده و سیستم قلبی عروقی را تحت فشار قرار می دهد. داشتن آپنه انسدادی در خواب خطر ابتلا به فشار خون بالا را افزایش می دهد.

آپنه انسدادی خواب ممکن است خطر حمله قلبی مکرر، سکته مغزی و ضربان قلب غیر طبیعی مانند فیبریلاسیون دهلیزی را افزایش دهد.

• دیابت نوع 2
  داشتن قطع تنفس در خواب خطر ابتلا به مقاومت به انسولین و دیابت نوع 2 را افزایش می دهد.

عوارض داروها و جراحی که در درمان قطع تنفس در خواببه کار می برند.
آپنه انسدادی خواب نیز با برخی از داروهای خاص و بیهوشی عمومی تداخل دارد. افراد مبتلا به قطع تنفس در خواب ممکن است بعد از عمل جراحی بزرگ دچار عوارض شوند زیرا مستعد ابتلا به مشکلات تنفسی هستند.

قبل از عمل جراحی، در مورد قطع تنفس در خواب خود و نحوه درمان آن با پزشک مشورت کنید.

• مشکلات کبدی
  افراد مبتلا به آپنه خواب به احتمال زیاد در آزمایشات عملکرد کبد نتایج غیر طبیعی دارند و کبد آن ها به احتمال زیاد علائم زخم (بیماری کبد چرب غیر الکلی) را نشان می دهد.
• علاوه بر همه مشکلات، خروپف با صدای بلند می تواند برای اطرافیانی که در نزدیکی شما می خوابد مشکل ساز باشد.

 

ایا آپنه انسدادی خواب ، سرطان زاست ؟

آپنه خواب خطر ابتلا به برخی سرطان ها از جمله سرطان کلیه، ملانوما، سرطان سینه و سرطان رحم را افزایش می دهد.

هنوز این ارتباط به درستی درک نشده است اما به گفته دانشمندان سوئدی، اختلال مکرر در تنفس در طول شب ممکن است باعث ایجاد استرس اکسیداتیو در بدن شده و این استرس فرایند التهاب را وخیم کند.

التهاب مهمترین عامل برای افزایش خطر ابتلا به سرطان است.
کشف این ارتباط، بر اهمیت و تشخیص درمان آپنه خواب می افزاید. این عارضه در مراکز و کلینیک های خواب مراکز درمانی قابل تشخیص است. تشخیص، تنها یک شب طول می کشد و به هیچ وجه دردناک نیست.

متداول ترین روش درمانی آپنه انسدادی خواب، استفاده از دستگاه جریان هوای مثبت است. این دستگاه راه های تنفسی را در طول شب باز نگه می دارد و جریان هوا را از طریق یک ماسک که در هنگام خواب استفاده می شود، به آرامی فراهم می کند.

این ابزار وقفه های تنفسی ناشی از آپنه خواب را از بین می برد.
سایر روش های درمانی عبارتند از تغییرات در شیوه زندگی مانند کاهش وزن، تغییر وضعیت و پوزیشن خواب و در نهایت جراحی برای اصلاح انسداد آناتومیکی در گلو.

درمان آپنه‌ی انسدادی خواب

هر کدام از موارد زیر می‌تواند موجب بهبود آپنه‌ی انسدادی خواب شود:

• کاهش وزن
• اجتناب از‌مصرف الکل و دارو‌های خواب آور
• به پهلو‌ بخوابید.
• از CPAP استفاده کنید.
• از ابزار‌های دهانی استفاده کنید.
• جراحی

 

آپنه مرکزی خواب چگونه درمان می‌شود؟

اگر آپنه مرکزی خواب به دنبال بیماری‌های دیگر مانند نارسایی احتقانی قلب ایجاد شود با درمان بیماری زمینه ای آپنه نیز درمان می‌شود.

از طرفی برخی درمان‌های محافظه کارانه برای آپنه‌ی انسدادی خواب احتمالا به افرادی که دارای آپنه مرکزی خواب هستند نیز مفید خواهد بود. برخی از این درمان‌های محافظه کار عبارتند از:

• کاهش وزن (در صورت لزوم) و سپس حفظ وزن مناسب
• اجتناب از مصرف الکل و قرص خواب آور
• خوابیدن به پهلو
• استفاده از اسپری بینی یا نوار تنفسی: برای حفظ جریان هوا اگر دچار سینوسی یا گرفتگی بینی هستید.
• اجتناب از بی خواب
• درمان دیگر فشار هوای مثبت مداوم (CPAP): که ترجیحا درمان اولیه برای اکثر افراد مبتلا به آپنه‌ی انسدادی خواب است. این درمان در افراد مبتلا به آپنه مرکزی خواب نیز مفید است. این درمان به ویژه در مورد افراد مبتلا به آپنه مرکزی خواب همراه با نارسایی قلبی استفاده می‌شود.
• دستگاه فشار مثبت دائم مجرای تنفسی CPAP
  Remede System: برای بیماران مبتلا به آپنه مرکزی خواب متوسط تا شدید، اخیرا دستگاه ایمپلنت به نام Remede System نیز تایید شده است.

در این روش دستگاهی کوچک تحت جراحی زیر پوست در ناحیه سینه قرار می‌گیرد که در آن باعث تحریک اعصابی می‌شود که دیافراگم را هنگام تنفس حرکت می‌دهد.

در هنگام خواب شما سیگنال‌های تنفسی شما را ارزیابی می‌کند و به طبیعی شدن الگوهای تنفس کمک می‌کند.

• داروها: داروها می‌توانند در برخی موارد مورد استفاده قرار گیرند. داروهای مختلف جهت بهبود CSA شامل استازولامید، تئوفیلین و داروهای آرام بخش و خواب آور هستند.

آبسه دندان

آبسه دندانی به عفونتی گفته می شود که در اثر پوسیدگی دندان، بیماری پریودنتال  و یا دندان شکسته و ترک خورده به وجود می آید. عوامل پیش گفته یعنی پوسیدگی دندان، بیماری پریودنتال و دندان شکسته سبب می شوند که میکروب عوامل بیماری زا وارد فضای پالپ دندان شوند.

(پالپ دندان بافت نرمی است که در مرکز دندان قرار گرفته است و متشکل از اعصاب، عروق خونی و بافت همبند می باشد) زمانیکه میکروب‌ها وارد فضای پالپ شوند، سبب مرگ پالپ دندان می شوند که این امر پیش درآمد آبسه دندانی است.

وقتی چرک (حاصل از میکروب‌ها) در قسمت نوک ریشه و در فضای استخوان فک تجمع پیدا کند، حفره پر چرکی را تشکیل می دهد که آبسه دندانی نامیده می شود.
اگر آبسه درمان نشود سبب بروز عفونت‌های جدی استخوان‌های فک، دندان‌ها و بافت پیرامون آنها خواهد شد.

 

علت آبسه دندان

 

آبسه دندان در واقع تجمع چرک می باشد. این چرک از گلبول های سفید مرده که با باکتری ها درگیر شده اند مملو است .هنگامی‌که باکتری ها از انتهای عصب دندان آلوده یا مرده ( نکروز شده ) خارج شده و وارد فضای استخوانی اطراف ریشه می شوند سیستم ایمنی بدن فعال می گردد .

در اثر فعال شدن سیستم ایمنی بدن تعداد بسیار زیادی گلبول های سفید که کارشان از بین بردن ذرات مهاجم خارجی است در محل تجمع می یابند . در اثر این پرخونی و تجمع سلول ها و فعالیت باکتری ها تخریب استخوان نوک ریشه اتفاق می افتد.

این محل تخریب شده با بافتی به نام بافت گرانولیشن پر می شود که به شدت پرخون بوده و مملو از باکتری و سلول های دفاعی بدن می باشند . ممکن است تا مدت ها این حالت باقی بماند و تبدیل به ابسه دندان نگردد.

اما در اکثر مواقع در اثر این زد و خورد تعداد زیادی از گلبول های سفید می میرند و تجمع این گلبول ها و ترشحات ایجاد چرک دندان را می کند. این تجمع بزرگ و بزرگتر شده تا از نزدیکترین و راحت ترین مسیر راه به بیرون از استخوان باز کند .

در این موقع است که ابسه دندان در دهان ظاهر می شود . لثه باد کرده و گاها این آبسه دندان می ترکد و مقداری از چرک خالی می شود .

از مواردی که باعث آبسه دندان می گردند عبارتند از:

• پوسیدگی عمیق که به عصب دندان رسیده باشد
• شکستگی عمیق که عصب دندان را نیز درگیر کرده باشد.
• عصب کشی دندان ناقص که بافت عصب دندان کامل تمیز نشده باشد .
• ضربه به دندان ( دندان قروچه شدید یا تماس زودرس یا تصادف )
• تحریک و حساسیت دندان که به آن توجه نشده و درمان نگردد.
• خطا در قرار دادن ایمپلنت به صورتی که کج قرار داده شود و دندان مجاور را آسیب بزند.
• بیماری لثه درمان نشده به نحوی که پاکت لثه به انتهای ریشه دندان دست یابد و آنرا آلوده کند.

بیشتر بخوانید : بیماری دهان و دندان ؛ علت ها و پیشگیری آنها

راه های پیشگیری از آبسه دندان چیست؟

از آنجایی که آبسه به دلیل وجود فضای باکتریایی در دهان ایجاد می شود. در یکی از معمولا ترین روش های پیشگیری از آبسه های دندانی، رعایت بهداشت دهان و دندان است.

از آنجایی که معمولا آبسه های پریودنتال به دلیل ماندن غذا در میان دندان ها و در نتیجه آن عفونت لثه بین دندانی ایجاد می شود. با رعایت بهداشت دهان و دندان می توان از به وجود آمدن این نوع از آبسه ها جلوگیری نمود.

اما اگر این نوع از آبسه ها ایجاد شد. باید به سرعت درمان شود و با رعایت بهداشت از احتمال ایجاد مجدد آن جلوگیری نمود. همچنین آبسه های پری آپیکال معمولا به دلیل پوسیدگی های عمیق دندانی و عدم رسیدگی به آنها ایجاد می شود.

بنابراین اگر دندان پوسیده به موقع درمان نشود، احتمال ایجاد آبسه پری آپیکال وجود دارد.

از روش های پیشگیری آبسه های دندانی می توان به موارد زیر اشاره نمود:

1. رعایت بهداشت دهان و دندان و استفاده منظم و مرتب از مسواک، دهانشویه و نخ دندان
2. انجام چکاپ های شش ماهه دندان پزشکی و درمان به موقع دندان های پوسیده
3. درمان دندان های لق و یا ترک خورده بلافاصله پس از متوجه شدن
4. کنترل مصرف قند و شیرینی جات به منظور کنترل سلامت دندان ها
5. عدم مصرف نوشابه به دلیل اینکه مواد قندی آن در بلند مدت موجب سوراخ شدن دندان ها و ایجاد تخلخل در دندان می شود.

 

انواع آبسه های دندانی

آبسه در دندان دارای انواع مختلفی است که عبارتند از:

• آبسه در لثه

  این نوع آبسه بیشتر در کودکان و نوجوانان و در قسمت بافت تشکیل می شود. این نوع آبسه هیچ تاثیری بر روی دندان و یا بافت های بین دندانی ندارد.

• پریودنتال

  این نوع آبسه نیز در قسمت بافت استخوانی نگهدارنده دندان ها شروع می شود و در همان قسمت وجود دارد. در واقع پرودنتال، عفونت لثه می باشد و به علت جرم و باکتری های موجود در پلاک دندان به وجود می آید.

در این حالت لثه ملتهب شده و بافت اطراف دندان نیز از قسمت پایه آن جدا می شود. گاهی حتی برخی از درمان های دندانپزشکی نیز می تواند باعث آبسه پریودنتال شود.

• پری آپریکال

  این نوع آبسه از قسمت پالپ که بافت نرم استخوان دندان است، شروع می شود. این نوع آبسه معمولا به دلیل پوسیدگی دندان و ایجاد سوراخ در دندان به وجود می آید.

در این حالت باکتری های موجود از قسمت سوراخ وارد دندان شده و آبسه پری آپریکال به وجود می آید. در حالتی که این نوع آبسه پیشرفت کند، می تواند به قسمت آلوئول دندان نیز نفوذ پیدا کند.

 

تفاوت کیست و آبسه چیست؟

بسیاری از بیماران تفاوت کیست و آبسه را نمی دانند و آنها را با هم اشتباه می گیرند. از طرف دیگر، بسیاری از دندانپزشکان هم از توضیح واضح تفاوت طبقه بندی کیست و آبسه و ارتباط این دو با هم خودداری می کنند.

بیماران همیشه این سوال را دارند که آیا کیست و آبسه یکی هستند و اگر نه، آیا آبسه می تواند منجر به کیست شود یا نه؟
کیست و آبسه هر دو توده ای از بافت خوش خیم هستند که با مایع یا چرک پر شده اند اما کیست و آبسه 2 مقوله کاملا جدا از هم هستند.

آبسه یک تعریف کلینیکی دارد که به تورم، وجود چرک و علت عفونی وابسته است اما کیست تعریف کلینیکی مشخص ندارد و یک یافته میکروسکوپی محسوب می شود.

یعنی دندانپزشک با معاینه، مشاهده و حتی عکس های رادیوگرافی معمول، قطعیتی در مورد وجود کیست مطرح نمی کند بلکه پاتولوژیست بعد از خارج کردن و زیر میکروسکوپ قرار دادن آن در موردش اظهارنظر می کند.

کیست ها برخلاف آبسه ها شایع نیستند ولی متاسفانه بیماران و حتی دندانپزشکان به اشتباه عبارت «کیست دندانی» را زیاد استفاده می کنند در حالی که بیشتر مواقعی که اصطلاح کیست استفاده می شود، کیست واقعی وجود ندارد!

آبسه ها می توانند منجر به ایجاد کیست شوند ولی باز هم این قضیه شایع نیست.

عوارض آبسه دندان

مشکلات بعدی در اکثر موارد تنها زمانی اتفاق می‌افتد که آبسه درمان نشود. با این حال، حتی بعد از درمان ظاهراً موفقیت‌آمیز هم ممکن است مشکلاتی بروز کند، که البته این اتفاق خیلی نادر است. مشکلات احتمالی عبارتند از:

• کیست دندانی
  در صورتی که آبسه درمان نشود، ممکن است زیر ریشه‌ی دندان یک کیسه‌ی حاوی مایع به نام کیست دندانی تشکیل شود. در این مورد، ریسک بسیار بالای عفونی شدن کیست وجود دارد و در صورتی که این اتفاق بیفتد، بیمار نیاز به مصرف آنتی‌بیوتیک و احتمالاً جراحی دارد.
• التهاب و عفونت استخوان
  باکتری‌های موجود در آبسه می‌توانند وارد جریان خون شوند و باعث عفونت استخوان گردند. بیمار در این حالت ممکن است دچار تب، درد شدید در استخوان مربوطه و احتمالاً حالت تهوع شود.

در این موارد، معمولاً استخوان مربوطه نزدیک محل آبسه است، با این حال، چون احتمال ورود عفونت آبسه به جریان خون وجود دارد، هر استخوانی در بدن ممکن است دچار عفونت شود. درمان چنین موردی شامل مصرف آنتی‌بیوتیک خوراکی یا وریدی است.

• ترومبوز سینوس کاورنوس (لخته شدن خون)
  گسترش عفونت باکتریایی می‌تواند منجر به ایجاد لخته‌ی خون در سینوس کاورنوس شود که یک سیاهرگ بزرگ در پایه‌ی مغز است.

برای درمان عارضه‌ی ترومبوز سینوس کاورنوس از آنتی‌بیوتیک یا گاهی جراحی برای تخلیه‌ی سینوس استفاده می‌شود و البته در موارد شدید، این عارضه ممکن است کشنده باشد که مشکلی بسیار نادر به شمار می‌آید.

• آنژین لودویگ
  با انتشار عفونت باکتریایی آبسه در کف دهان، این عارضه ایجاد می‌شود که همراه با تورم و زخم شدید زبان و گردن است. در برخی موارد، بیمار دچار مشکل در تنفس هم می‌شود.

این عارضه یک مشکل بالقوه کشنده است که می‌تواند با آنتی‌بیوتیک درمان شود. در صورتی که آنژین لودویگ آن‌قدر شدید باشد که منجر به ایجاد اشکال در تنفس شود، ممکن است نیاز به باز کردن راه‌های هوایی بیمار باشد.

• سینوزیت ماگزیلاری
  باکتری‌ها می‌توانند وارد فضای کوچکی به نام سینوس ماگزیلاری در پشت استخوان گونه شوند. این عارضه جدی نیست اما ممکن است همراه با درد، تب و حساس شدن گونه باشد.

گاهی اوقات این مشکل خودبه‌خود برطرف می‌شود اما بسته به شدت عارضه، پزشک ممکن است آنتی‌بیوتیک تجویز کند.

 

علائم وجود آبسه دندان چیست؟

بیماری آبسه دندان می تواند به دو دسته تقسیم بندی شود. آبسه پریودنتال و آبسه پری آپیکال که هر کدام بخش های مختلفی از بافت را درگیر می کنند. آبسه دندان پریودنتال معمولا با درگیر کردن استخوان های مجاور دندان آسیب دیده، تشکیل می شود.

نوع پری آپیکال نیز انتهای ریشه دندان پوسیده را درگیر می کند. آبسه هایی که در انتهای ریشه تشکیل می شوند. در انتهای دندان و روی لثه ایجاد می شوند.

اما آبسه های پریودنتال می تواند از استخوان های فک عبور کند و در قسمت های بیرون دهان مانند زیر چانه بیرون زده شوند.

اما علائم آبسه های دندان چگونه است؟ و چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

1. ورم لثه و یا اطراف دهان
2. ایجاد تورم در غدد لنفاوی
3. ایجاد مشکل در بلع غذا
4. احساس درد در هنگام تنفس
5. احساس درد دندان و لثه
6. ایجاد بوی نا مطبوع و بوی عفونت در دهان
7. ایجاد طعم نا مطبوع در دهان
8. در برخی موارد تب
9. ایجاد درد در فک
10. قرمز شدن لثه
11. ایجاد حجمی مانند جوش های بزرگ روی لثه که از آشکارترین علائم ایجاد آبسته دندانی می باشد.

در برخی موارد بیمار دارای هیچگونه علائم ظاهری برای تشخیص آبسه دندانی نمی باشند. و بیمار نمی تواند تشخیص دهد که علت دندان درد چه می باشد. در هنگام مراجعه به دندان پزشکی، دکتر با عکس برداری (با پرتو ایکس) می تواند وجود و یا عدم وجود آبسه را تشخیص دهد.

 

آیا وقتی آبسه داریم نمی‌توانیم دندانمان را درمان کنیم و باید منتظر باشیم که آبسه از بین برود؟

گفتیم که منشأ علت abscess تقریباً در تمام موارد، دندانی است. بنابراین تا زمانی که دندان درمان نشود، abscess درمان قطعی نخواهد شد.

ولی گاهی حضور خود آبسه یا خطرات و علائمی که ایجاد می‌کند (مانند تب) باعث می‌شود که رفع این علائم در اولویت دندان‌پزشک قرار بگیرند.

به‌علاوه گاهی بی‌حسی دندان و کنترل درمان در حضور تورم abscess دشوار است. ازاین‌رو است که گاهی ممکن است تجویز آنتی‌بیوتیک، قبل، همزمان یا بعد از درمان صورت بگیرد.

ولی در افراد با سطح ایمنی عادی و فقدان علائمی مانند تب و بی‌حالی و … به‌ندرت ممکن است که نیاز به تجویز آنتی‌بیوتیک باشد و درمان‌های قطعی دندان‌پزشکی برای درمان کفایت می‌کند. بنابراین درمان قطعی abscess دندانی، درمان دندان‌پزشکی است و نه استفاده از دارو.

تشخیص

معمولاً دندان پزشک برای تشخیص آبسه لثه و دندان ابتدا وضعیت دهان شما را بررسی می کند. در این رابطه دندان پزشک ممکن است ناحیه متورم لثه را فشار دهد.

علاوه بر این ممکن است عصب (پالپ) دندان آسیب دیده بررسی شود تا زنده بودن آن مشخص شود. معاینه پالپ دندان می تواند شامل فعالیت های زیر باشد:

1. ضربه زدن آهسته به دندان
2. آزمون دما
3. استفاده از ابزار معاینه الکتریکی

علاوه بر این دندان پزشک در موارد آبسه دندان ممکن است از عکس رادیولوژی برای بررسی میزان از بین رفتن استخوان سر ریشه دندان استفاده کند و فضای خالی که در محل آن استخوان از بین رفته است در عکس رادیولوژی تیره و تاریک خواهد بود.

آبسه دندان چگونه درمان می شود؟

 

راهکارهایی برای کاهش عفونت ،نگهداری دندان و پیشگیری از عوارض عفونت، از اهداف درمان آبسه دندانی می باشد:
-برای کاهش عفونت ممکن است نیاز به تخلیه یا درناژ آبسه باشد که از طریق درمان عصب کشی یا روت کانال انجام می شود، همچنی جراحی ریشه نیز برای برداشتن بافت های آسیب دیده اطراف ریشه بعد از فروکش کردن عفونت ممکن است نیاز باشد.سپس بر روی دندان روکش قرار داده می شود.
-در مواردی ممکن است دندان کشیده شود و درناژعفونت از این طریق انجام شود.
-سومین راه برای تخلیه عفونت برش داخل بافت لثه متورم می باشد.

در آبسه دندانی ،آنتی بیوتیک برای کاهش عفونت تجویز می شود و برای کاهش درد و ناراحتی بیمار دهانشویه با آب نمک و مسکن های مجاز مثل ایبوپروفن یا ادویل می توان تجویز کرد.

آیا تورم و درد بعد از عصب‌کشی آبسه عفونی است؟

بعد از عصب‌کشی ممکن است تورم و درد شدیدی داشته باشید. حالتی مانند آبسه‌های عفونی که بیماران را نگران می‌کند که نکند دچار عفونت خطرناکی شده‌اند.

این تورم‌ها در بیشتر موارد علت التهابی دارند و نه عفونی. نگرانی در مورد آنها بی‌مورد است چون علت عفونت (دندان) درمان شده است.

اگر بعد از درمان عصب‌کشی با تورم و درد غیرمنتشر بدون تب، بی‌حالی و علائمی مانند سرماخوردگی مواجه شدید، آبسه عفونی وجود ندارد و نباید در مورد خطرات آبسه نگران باشید.

 

جراحی فک و صورت

جراحی فک یا ارتوگناتیک یک جراحی مشکل است که برای اصلاح ناهنجاریهای فک و زاویه دار کردن صورت انجام می شود. تاثیر جراحی فک بر چهره کاملا مشهود خواهد بود. این عمل زیبایی توسط جراح فک و صورت انجام می شود.
جراحی فک و صورت از انواع جراحی‌های زیبایی است که به علت عوارض بسیار آن کمتر متقاضی دارد. این جراحی در ناهنجاری‌های شدید مادرزادی ضروری است و بیمار را از عوارض این ناهنجاری رها می‌کند.

انواع جراحی فک Maxillofacial Surgery کدامند؟

جراحی فک و صورت سه نوع است:

• نوع اول
  جراحی‌های ارتوگناتیک است که در این حالت فک بالا یا پایین و یا هر دو با یکدیگر تطابق ندارد که درجات خفیف،متوسط و شدید دارد.
  در برخی از افراد فک بالا جلو است و در برخی فک پایین جلو است. در مواردی فک پایین و چانه رشد نکرده است به همین دلیل پایین صورت خیلی کوچک است که در اصطلاح “صورت پرنده‌ای” نامیده می‌شود.

این افراد اختلالات رشد فکی دارند. رشد فک خیلی مهم است به خصوص فک پایین زیرا صفحات رشد آن خیلی به ضربات حتی ضربات کوچک حساس است و اگر آسیب ببیند رشد فک مختل می‌شود. جراحی فک عقب رفته Surgery on the jaw و زمانی که فرد بالغ می‌شود رشد فک خود را به شکل ناهنجاری فکی نشان می‌دهد ناهنجاری فک هم بر روی شکل صورت اثر می‌گذارد و زیبایی و هارمونی چهره را به هم می‌زند.

 

• نوع دوم
  جراحی فک به علت زاویه دار کردن صورت و زیبایی انجام می‌شود، به طوری که به طور مثال اگر فک بالا جلو باشد، بینی خیلی جلو آمده و برجسته می‌شود.
  رشد فک بالا تاثیر زیادی بر مراجعه کنندگان اعمال زیبایی بینی دارد افرادی که فک بالای جلو آمده داشته باشند حتی اگر بینی کوچک داشته باشند این بینی بزرگ نشان داده می‌شود و به همین منظور برای عمل بینی مراجعه می‌کنند بی آنکه نسبت به اصل مشکل خود آگاه باشند.
  از طرفی اگر فک پایین که در نیمرخ صورت نقش دارد، رشد نکند، در واقع چانه رشد نمی‌کند و کوچک می‌ماند و در عکس‌های نیم رخ نافرم بودن به خوبی مشخص است و زمانی که این افراد پروتز چانه می‌گذارند مشکل برطرف می‌شود.
• نوع سوم
  در برخی از موارد برای زیبایی فک و زاویه دار کردن صورت از پروتز استفاده می‌کنند که این روزها بسیار مد شده و طرفدار دارد.

بیشتر بخوانید : جراحی فک و دهان چیست و چگونه انجام میشود ؟

• بعد از جراحی فک آیا صورت زخم خواهد شد ؟ و جای بخیه ها مشخص است ؟

بهتر است بدانید که جراحی فک برش هایش داخل دهان انجام می گیرد به همین دلیل شما بعد از جراحی فک هیچ گونه زخمی را مشاهده نخواهید کرد و فقط باید دوره نقاهت را بر سرببرید تا نتایج جراحی فک ایده آل باشد.

• کودک من 9 ساله است و دارای فک بالایی جلو است می خواستم بدونم که دراین سن جراحی فک برایش مناسب است ؟

بهترین سن برای انجام جراحی فک در سن رشد که بعد از بلوغ تا سن 20 سال است و بیشتر مراجعه کنندگان در جراحی فک به دلیل مسائل زیبایی و تاثیری که بر روی چهره می گذارند در همین سن است توصیه می شود افرادی که نیاز به جراحی فک دارند حتماً این جراحی را انجام دهند و تا با عوارض آن دچار نشوند.

 

• بعد از جراحی فک چه مراقبت هایی لازم است؟

دندانها و فک مدتی بعد از عمل بسته می‌شود تا فک جابجا نشود و در این مدت بیمار باید تنها با نی غذا بخورد و بهداشت دهان و دندان به دلیل سیم ارتودنسی مشکل است و مرتب باید دهان را شستشو دهند.
به این علت که نمی‌توانند مرتب مسواک بزنند باید با دهان شویه‌های مختلف دهان را بشویند تا دندانها دچار آسیب نشوند و زخم های داخل دهان بهبود یابد. معمولا غذا خوردن برای این بیماران مشکل است.

• بعد از عمل فک باید نوع تغذیه به چه صورت باشد؟

همان‌طور که می‌دانید فک یکی از مهم‌ترین اجزای صورت برای جویدن و خوردن غذاست. برای همین به مدت 2 تا 3‌ماه بعد از عمل افراد باید از خوردن غذاهای سفت و جویدنی خودداری کنند، بنابراین در این مدت باید از مواد غذایی نرم استفاده کنند. اما نکته‌ای که حائز‌اهمیت است این که به‌دلیل نداشتن تغذیه روتین ممکن است افراد غذای کمتری را دریافت کنند. در صورتی که توصیه می‌شود روزانه 2500‌کالری دریافت کنند. در طول این دوره بیمار اجازه جویدن غذا را ندارد، زیرا انجام این کار می‌تواند باعث جوش نخوردن استخوان و بازگشت نتایج عمل جراحی به حالت اولیه شود. افراد بیمار باید بدانند که ترمیم کامل استخوان‌های فک به چند ماه زمان نیاز دارد.

• زمان عمل چقدر است؟

باید بگویم به‌طور دقیق نمی‌توان زمان مشخصی را اعلام کرد اما اگر قرار باشد تنها یک فک جراحی شود باید انتظار داشت عمل بین یک تا یک ساعت و نیم به طول بینجامد. اما اگر قرار باشد هر دو فک همزمان مورد جراحی قرار بگیرند، تقریبا حدود 6‌ساعت ممکن است این جراحی به طول بینجامد. همچنین در‌مورد ترخیص از بیمارستان باید به این نکته اشاره کنم که اگر یک فک باشد بنا به حال عمومی بیمار بعد از جراحی ممکن است نیاز باشد فرد بین یک تا دو روز در بیمارستان بستری شود.

 

 

• آیا این جراحی عوارض دارد؟

در پاسخ به این سوال باید بگویم که هر نوع جراحی ممکن است با عارضه همراه باشد؛ بنابراین ما هیچ درمان جراحی را بدون عارضه در‌نظر نمی‌گیریم. با این حال باید درمورد جراحی فک و صورت بگویم که اگر این عمل به‌درستی و توسط پزشک متخصص صورت گیرد عوارض آن به حداقل ممکن خواهد رسید. همچنین اگر بیمار واقعا در انجام کارش اندیکاسیون داشته باشد، منافع این عمل جراحی بیشتر از عوارضش خواهد بود،‌ به‌خصوص که اگر جراحی به‌درستی صورت گیرد، فرد هم از نظر ظاهری و هم از نظر عملکردی بهبود پیدا خواهد کرد.

• آیا جراحی فک و صورت با درد زیادی همراه است؟

بیشترین شکایت افراد بعد از عمل وجود برخی محدودیت‌ها در انجام کارهای فکی مثل حرف زدن، خوردن و… است. باید به این نکته اشاره کنم که بعد از عمل فرد درد کمی را متحمل می‌شود که می‌توان این درد را با کمک مسکن‌های تجویز شده توسط پزشک کنترل کند. همچنین تورم با گذشت زمان برطرف می‌شود و جای نگرانی نیست.

• آیا فک های بیمار بعد از عمل به هم بسته میشود ؟

در بیشتر بیماران که تحت عمل جراحی فک قرار می گیرند نیاز به بستن فک با سیم نمیباشد و با این کار حرکت فک بلافاصله بعد از عمل ممکن است .ولی استفاده از باندهای کشی جهت کمک به اینکه فک در موقعیت طبیعی قرار گیرد مرسوم است.استفاده از باندهای کشی اجازه صحبت ، نوشیدن ، خوردن و تمیزکردن دهان و دندانها را به بیمار میدهد.

• درصورت وجود مشکل کی و به کجا باید مراجعه نمود ؟

•  به محض مشاهده مشکلات فوق در فرزند خویش که معمولاً در سنین ۵-۴ سالگی میباشد باید به جراح پلاستیک یا رتودنتیست مراجعه نماید.
• در مواردی که اختلالات اسکلتی در سطح دندانی است و کم میباشد شاید ارتودنسی به تنهایی کافی باشد. ولی در صورت اختلالات شدید اسکلتی درمان ارتودنسی به تنهایی کافی نیست و ممکن است مضر هم باشد.
  لذا توصیه میشود قبل از مراجعه به ارتودنتیست حتماً با فوق تخصص جراحی پلاستیک مشورت شده و طبق نظر ایشان به درمان اقدام گردد.

درصورت اختلال شدید فک و دندانها جراحی اغلب ضروری است.
در این موارد متخصص ارتودنسی دندانهای فک بالائی را در بهترین موقعیت نسبت به دندانهای فک بالا و دندانهای فک پائینی را در بهترین موقعیت نسبت به فک پائین قرار میدهد.
سپس با جراحی موقعیت فک بالا یا پائین یا هر دو اصلاح میگردد.
بعد از جراحی و اصلاح موقعیت هر دو فک ، متخصص ارتودنسی میتواند اصلاح موقعیت دندانها را تکمیل کند.

 

• عوارض جراحی فک بالا جلو آمده چقدر است؟

جراحی فک تطابق دندان‌ها را بر هم می‌زند. بطور طبیعی دندان‌های فک بالا دو تا سه میلی متر جلوتر از فک پایین است بنابراین فک پایین داخل فک بالا می‌افتد. در واقع زمانی که فک بالا را عقب می‌بریم تطابق برهم می‌ریزد و دهان کامل بسته نمی‌شود.

به بیان دیگر آسیبی که به دندان‌ها و لثه‌ها می‌رسد خیلی زیاد است برای همین منظور قبل از عمل عقب بردن فک بیمار ارتودنسی می‌شود تا بتوانند عدم انطباقی که حاصل از فرم فک در حالت جدید است، اصلاح کنند.
اردتونسی باعث می شود، دندان‌های بالا و پایین با هم مماس شوند و باعث سائیدگی هم نشوند و جویدن را مشکل نکرده و مانع از صدمه به مفصل فک شوند.
بعد از جراحی فک هم نیاز به یک مرحله ارتودنسی وجود دارد به همین علت با توجه به عوارض عمل معمولا استقبال از آن کم است بخصوص اگر تنها به دلیل زیبایی باشد.

در عمل عقب بردن فک سه عارضه وجود دارد:

• تطابق دندانی برهم می‌ریزد
• لب بالا نسبت به لب پایین عقب می‌رود
• بیمار نیاز به ارتودنسی پیدا می‌کند.

• عوارض جراحی فک پایین جلو آمده چیست؟

در جراحی فک ، اگر فک پایین جلو باشد فک را شکسته و به حالت کشویی داخل می‌برند و اگر چانه هم جلو باشد جداگانه عمل کرده تا عیب را برطرف کنند. عوارض این عمل مانند فک بالا بر هم خوردن ردیف دندانی است و فرد نیاز به یک تا دو سال ارتودنسی دارد.

• دوره نقاهت بعد از جراحی فک و صورت به چه صورت است ؟

بعداز جراحی فک دوران نقاهت ۶ تا ۸ هفته ای برای بیمار در نظر گرفته می شود که در این دوران بیمار باید مراقبت های لازم را انجام دهد تا نتایج خوبی از این جراحی دریافت شود، بنا به شرایط ممکن است دوران نقاهت بعد از جراحی بیشتر یا کمتر شود . توجه نمایید که مراقبت های بعد از جراحی در روند بهبودی بسیار می تواند تاثیر گذار باشد، برای دریافت اطلاعات لازم در رابطه با مراقبت های بعد از این جراحی می توانید به مقاله مراقبت های بعد از جراحی فک و صورت مراجعه نمایید .

 

• از روش‌های غیرجراحی برای برطرف کردن ناهنجاری‌های صورت و تصحیح رابطه بین فک بالا و پایین نمی‌توان استفاده کرد؟

ناهنجاری‌های صورت، منحصر به فک بالا و پایین نیست، چرا که صورت، قسمت‌های دیگری هم دارد، مثل قسمت میانی و قسمت فوقانی که از ابرو و پیشانی تا رستنگاه مو را شامل می‌شود. بنابراین جراحی دهان و فک و صورت سعی می‌کند تا ناهنجاری در هر قسمتی از صورت را ازمیان بردارد. البته لازم است این را هم بگوییم که درمواردی این ناهنجاری‌ها آنقدر کم هستند که صرفا ارزش زیبایی دارند و ارزش فانکشنال یا عملکردی ندارند.

در این موارد ما بیماران را تشویق نمی‌کنیم برای یک‌ میلی‌متر یا 2 میلی‌متر جراحی کنند و تغییرات استخوانی سنگین روی صورت ایجاد کنند. در این موارد که اختلال عملکردی در عضو وجود ندارد، ما از بیماران می‌خواهیم که در برابر وسوسه جراحی مقاومت کنند و سعی می‌کنیم منصرفشان کنیم.

• چاقی و لاغری برای جراحی فک و صورت ایجاد اشکال کند؟

بله، چرا که وقتی می‌خواهیم جراحی را روی استخوان انجام دهیم این خیلی مهم است که جراح با 5 تا 10 میلی‌متر بافت نرم به استخوان برسد یا با 2 سانتی متر. به انضمام اینکه افراد چاق معمولا گردن‌های کوتاه و فربه‌ای هم دارند که کار بیهوشی را مشکل‌تر می‌کند. درموارد لاغری مفرط هم به‌دلیل طبیعت بافت نرم صورت از استخوان‌ها، این نمای استخوانی است که فرم صورت را مشخص می‌کند. بنابراین اگر فردی بسیارلاغر باشد، پوشش بافت نرم صورت اوبرای استخوان بسیار نازک است و هر ناهنجاری را به بیرون منتقل می‌کند.

• من تقریباً یک سال قبل بود که دهانم را بیش از حد باز میکردم دلیلشم این بود که من یک زمانی وسواس فکری داشتم و منجر به این کارها می شد و تقریبا میشه گفت سه چهار ماهی گاهی اوقات دهانم را زیادی باز میکردم و گاهی هم چندین بار پشت سر هم دهانم را باز می کردم و با تمام قدرتم بهش فشار می آوردم که بیشتر باز بشه و در این چند ماه بیشتر اوقات صدای قرچ قرچ میداد اون موقع ۱۳ سالم بود آیا به نظرتون این باعث گشاد شدن دهان یا چیز دیگه ای شده و به نوعی باعت این شده دهانم تغییر کنه و بیشتر از قبل باز؟

کاری که شما کرده اید تنها روی مفصل فک و تاندون ها و ماهیچه ها فشار آورده و آسیب جدی به مفصل می زند که سر و صدایی هم که می شنوید به همین خاطر است و اگر این کار را رها نکنید آسیب به فک همیشگی خواهد شد و نیاز به درمان جراحی مفصل پیدا خواهید کرد.

 

• کسانی که هم نیاز به جراحی فک دارند و هم تمایل به انجام جراحی زیبایی بینی دارند کدام عمل را ابتدا انجام می دهند ؟

اصولا با توجه به اینکه فرم بینی پس از جراحی فک بالا دچار تغییرات جزیی میشود بهتر است ابتدا جراحی فک بالا انجام شود و پس از گذشت حداقل 9-6 ماه در صورت تمایل، جراحی زیبایی بینی انجام شود.

• آیا در کسانی که قبلا جراحی زیبایی بینی انجام داده اند انجام جراحی فک مشکلی در فرم بینی ایجاد می کند ؟

اگر جراحی مربوط به فک بالا باشد تغییرات جزیی ، در فرم بینی بعد از عمل ایجاد میشود که البته این تغییرات را یک جراح با تجربه میتواند با اتخاذ به اقدامات درمانی مناسب حین عمل به حداقل برساند.اما اگر جراحی قرار است روی فک پایین یا چانه انجام شود این جراحی هیچ تاثیری روی فرم بینی جراحی شده ندارد.

• آیا امکان دارد جراحی فک و بینی هم زمان انجام شود ؟

در صورتی که قرار است فک بالا عمل شود بهتر است که جراحی بینی انجام نشود.اما اگر قرار است برای فک پایین یا چانه انجام شود میتوان جراحی بینی را نیز هم زمان انجام داد.

 

• 24سالمه از ده سال پیش فک پایین من به سمت راست میره این مشکل در دوسال اخیر شدیدتر شده کاملا صورتم از فرم در آمده است حتی دندان هایم کج شده اند میخواستم بدونم درمان دارد؟

انحراف فک پایین به یک سمت می تواند دلایل متفاوتی از قبیل رشد نامتقارن فک، تداخل دندانهای روبرو حین بستن دهان، مشکلات مفصل فک داشته باشد. از اینرو بدون معاینه بالینی رادیوگرافیک مقتضی امکان اظهار نظر در خصوص تشخیض درمان ناراحتی شما وجود ندارد….

 

صدا دادن فک یا  jaw popping

«فکم موقع باز و بسته کردن صدا می‌دهد، نمی‌توانم درست غذا بجوم، وقتی غذا می‌خورم زود فکم خسته می‌شود و بی‌دلیل درد می‌کند …» اینها و چندین شکایت مشابه از جمله رایج‌ترین مشکلاتی است که بیماران در کلینیک‌های دندانپزشکی به دندانپزشک ابراز می‌کنند و به‌دنبال راه درمان آن هستند؛ مشکلاتی که از آنها با عنوان اختلالات مفصل گیجگاهی فکی یا صدا دادن فک یاد می‌شود و افراد بسیاری در سطح دنیا به آن مبتلا هستند.
متاسفانه بسیاری از مردم نمی‌دانند این علائم نشانه یک بیماری است و بسیاری حتی نمی‌دانند که دچار مشکل هستند. اگر شما هم دچار مشکلاتی از این دست هستید شاید این مطلب برای‌تان مفید باشد.

مفصل تمپروماندیبولار می‌تواند به سمت طرفین، عقب و جلو حرکت کند و به همین دلیل یکی از پیچیده‌ترین مفصل‌های بدن است.

اتصال فک پایین به استخوان‌های شقیقه در کنار سر باعث شده که این مفصل دامنه حرکتی مورد نیاز برای صحبت کردن، خمیازه کشیدن و جویدن غذاها را داشته باشد.

عضلات صورت که به این مفصل متصل هستند این حرکات را کنترل می‌کنند و دیسک غضروفی نرم در سوکت مفصل فشارهای زیاد را جذب کرده تا این حرکات باعث آسیب‌دیدگی نشوند.

اگر فک شما صدا می‌دهد، ممکن است از مفصل تمپروماندیبولار باشد. بیش از ۱۰ میلیون نفر دچار مشکلات مفصل تمپروماندیبولار هستند که تعداد زنان در این میان بیش از مردان است.

با این که ممکن است صدای فک یک علامت هشداردهنده باشد اما شما می‌توانید به خوبی متوجه شوید که آیا این صدا به دلیل مشکلات موقتی فک بوده یا نشانه اختلالات جدی‌تر مفصل تمپروماندیبولار است.

وقتی فک‌ تان خرت خرت می‌کند

اگر شما از مشکل صدا دادن فک صورت در زمان باز کردن دهان رنج می برید، احتمالا شما در زمانی که در یک مکان ساکت غذا می خورید، از نظر دیگران مریض به نظر برسید و در این رابطه احساس درد داشته باشید.

اگر صدای فک شما هنگام باز کردن دهان شنیده می شود و شما احساس درد دارید، نگران نباشید، زیرا شما تنها کسی نیستید که با این مشکل مواجه هستید.

صدای مفصل فک در هنگام باز کردن دهان از مفصل فک تحتانی (مفصل طرفین فک که دهان را بازو و بسته می کنند) شنیده می شود.

این موضوع به این دلیل اتفاق می افتد که عضلات و تاندون های سفت شده، فک شما را به یک سمت می کشند یا باعث می شوند فک شما از محل خود خارج شود.

این صدای از مفصل فک از مفصل تحت فشار شنیده می شود که به آرامی به سمت داخل یا خارج از محل خود در هنگام جویدن، هنگام غذا خوردن یا خمیازه کشیدن حرکت می کند.

 

بیشتر بخوانید : جراحی مفصل گیجگاهی (TMJ) فکی چیست ؟

علائم صدا دادن فک

از علائم مفصل گیجگاهی فکی علاوه بر درد فک پایین می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• صدا دادن فک پایین :

صدا ی تق تق، ساییدگی یا ترکیدگی درهنگام باز کردن دهان در افراد مبتلا به سندروم مفصل گیجگاهی فکی شایع است. این صدا دادن فک پایین ممکن است همراه با درد باشد یا نباشد.

محققان بر این باور هستند که اغلب افرادی که فک آنها صدا می دهد، احتمالا دچار در رفتگی دیسک شده اند. با این حال، آنها همچنین خاطر نشان می سازند که تا زمانی که در رفتگی دیسک هیچ نوع درد یا مشکلات مرتبط با حرکت فکی ایجاد نکند، به درمان نیازی ندارد.

• قفل شدن فک پایین :

مفصل فک مشابه مفصل کروی گودالی است، با این استثنا که خود گودال قابل حرکت است. مفصل فک گاهی اوقات در یک وضعیت باز یا بسته قفل می شود. ممکن است به دلیل قفل شد مفصل فک یا به دلیل درد، برای باز کردن دهان خود به مشکل بر بخورید.

• گوش درد: 

شاید فکر کنید که دچار عفونت گوش شده اید، اما گوش درد ممکن است با التهاب مفصل فک یا التهاب عضلانی مرتبط است. درد ناشی از این بیماری معمولا در جلو یا زیر گوش احساس می شود.

• سردرد:

افراد مبتلا به سندروم مفصل گیجگاهی فکی اغلب سردرد را گزارش می دهد. دندان پزشک می تواند تعیین کند که آیا علائم سردرد مخصوص شما ناشی از بیماری سندروم مفصل گیجگاهی فکی است یا خیر.

در بعضی از موارد، برای کمک به تشخیص و درمان سردردهای مخصوصی که با این بیماری مرتبط نیستند، باید با پزشک مشورت کنید.

• سفتی و درد در هنگام صبح:

در صورتی که عضلات شما در حین برخاستن از خواب سفت باشد، و درد صورت داشته باشید. علامت این است که در خواب دندان قروچه می کنید. فشار دادن یا دندان قروچه رفتن باعث خستگی بیش از حد عضلات و منجر به درد می شود.

• مشکل هنگام غذا خوردن:

ممکن است در نتیجه تغییر در نحوه گاز گرفتن، نحوه قرار گرفتن دندان های بالایی و پایینی در یکدیگر در بلعیدن به مشکل برمی خورید. این تغییر ممکن با سندروم مفصل گیجگاهی فکی مرتبط باشد.

• بیماری ها و آسیب دیدگی های مرتبط قبلی:

آسیب دیدگی مفصل فک یا آسیب دیدگی مرتبط با چندین سال قبل منجر به علائم سندروم مفصل گیجگاهی فکی می شود. آرتروز در مفصل همچنین ناشی از آسیب دیدگی است.

آرتریت از قبل بر مفاصل دیگر تاثیر گذاشته است که بر مفصل کف نیز می تواند اثر بگذارد و منجر به سندروم مفصل گیجگاهی فکی شود.

• علائم دیگر:

علاوه بر قفل شدن فک و صدا دادن فک پایین احساس پر بودن یا زنگ زدن در گوش گاهی اوقات با سندروم مفصل گیجگاهی فکی مرتبط است. در این موارد، مشاوره با پزشک متخصص گوش،حلق و بینی برای تشخیص نهایی موثر است.

در صورت داشتن درد فک پایین و این علائم ذکر شده با دندان پزشک و متخصص جراحی فک و صورت مشورت کنید.

دندان پزشک توانایی شما در باز و بسته کردن فک را مورد آزمایش قرار می دهد، حرکات دیگر فک را معاینه می کند و برای درد یا التهاب عضلات و مفاصل فک را لمس می کنند.

دندان پزشک گوشی طبی را روبروی گوش شما قرار می دهد تا هر گونه صدایی را متوجه شود و مفصل فک را در حین باز و بسته کردن آن احساس می کند.

علل صدا دادن فک

عوامل متعددی وجود دارند که می توانند موجب ایجاد صدا دادن فک و مفاصل شوند از جمله:

• دندان قروچه بیش از حد (ساییدن دندان ها و ساییدن دندان ها در شب)
• ترومای (ضربه) حاد
• فروپاشی جزئی یا آسیب رسیدن به دیسک
• عدم تعادل اکلوزال (نامرتبی دندان)
• اختلال عضله ی پتریگوئیدجانبی (عضلات فک به درستی کار نمی کنند)
• گاهی اوقات، از دست دادن دندان خلفی یا استفاده از دندان های مصنوعی نامناسب می توانند باعث ایجاد یک بایت بیش از حد بسته شوند.

این مشکل باعث ناهماهنگی قدامی دیسک در ارتباط با کندیل (برجستگی انتهایی استخوان فک) می شود و در نتیجه صدای تق تق یا خش خش به وجود می آید.

اگر مشکلاتی از نظر وضعیت قرار گیری وجود داشته باشد، ممکن است به دلیل حالت قرار گیری خلفی کندیل در فضای مفصلی، ناهماهنگی قدامی دیسک ایجاد گردد.

معمولاً علت صدا دادن فک جابجایی دیسک در فک است. مفاصل فک از جمله مفصل های گوی و کاسه ای همانند مفصل شانه هستند. دیسک غضروف در مکان خود قرار دارد و توسط یک عضله هدایت می شود.

هنگامی که دیسک در طول حرکت فک می لغزد، می تواند تمام انواع صداها را ایجاد کند که اغلب آن ها به صورت صداهای تق تق یاخش خش مانند هستند.

 

علت صدا دادن فک هنگام غذا خوردن

هنگام صدا دادن فک، صدای مفصل فک با باز کردن دهان از مفصل فک تحتانی (مفصل طرفین فک که دهان را باز و بسته می کند) شنیده می شود.

علت صدا دادن فک هنگام جویدن غذا این است که عضلات و تاندون های سفت شده فک شما را به یک سمت می کشند، یا آن را از جای خود خارج می کند.

جابجایی فک و صدا دادن آن از مفصل فک از مفصل تحت فشار شنیده می شود که به آرامی به سمت داخل یا خارج از محل خود هنگام غذا خوردن، خمیازه کشیدن، و حتی گاهی صحبت کردن حرکت می کند (جابجایی فک).

بنابراین، صدا دادن فک هنگام غذا خوردن و… می تواند به دلیل مجموعه ای از مشکلات ایجاد شود.

اما دلیل کلی جابجایی فک و صدا دادن آن به طور خلاصه سفت شدن عضلات و تاندون ها، و یا حتی سست شدن آنها و غضروف هاییست که به عملکرد درست فک کمک می کنند. این فشار و در ادامه صدا دادن فک هنگام جویدن غذا می تواند دلایل زیر را داشته باشد:

• اختلالات مفصل فک (از جمله آسیب به دلیل اسپاسم عضلات، رماتیسم مفصل، و تومورهای مفصل فک)
• استفاده زیاد از فک (برای مثال جویدن مداوم آدامس)
• قرارگیری نادرست دندان ها
• آسیب های قدیمی
• قفل شدن فک
• دندان قروچه

چرا این مفصل دچار مشکل می‌شود؟

حرکت مفصل گیجگاهی فکی ترکیبی از یک حرکت باز و بسته کردن همراه با یک حرکت لغزشی است که عملکرد صحیح آن به سلامت دیسک و مفصل، هماهنگی میان اعصاب و عضلات جونده و روابط مناسب بین دندان‌ها بستگی دارد.

این مشکل در خانم‌های رده سنی 30 تا 50 سال، کسانی که دچار ناهنجاری فکی هستند یا افراد مبتلا به برخی سندرم‌های مادرزادی خاص شیوع بیشتری دارد. اختلالات مفصل گیجگاهی فکی معمولا به این دلایل اتفاق می‌افتد:

• خوردگی دیسک یا تغییر محل آن
• آرتریت غضروف مفصل

آسیب‌دیدگی مفصل به دلیل ضربه‌های شدید یا نیروهای با شدت کم اما مداوم و مستمر که معمولا به دلیل اعمال نیروی بیش از حد عضلات جونده یا روابط ناصحیح میان دندان‌ها حاصل می‌شود.

عضلات مسئول در حرکات مفصل و جویدن (عضلات جونده) به واسطه فعالیت شدید دچار خستگی و ضعف می‌شوند. علت معمولا فشردن شدید دندان‌ها روی هم(کلنچ کردن) یا دندان قروچه موقع خواب یا سایش دندان‌ها هنگام بیداری است.

 

چه افرادی مستعد ابتلا به اختلال صدا دادن فک هستند؟

زنان بیشتر از مردان صدا دادن فک را تجربه می‌کنند. علت اصلی این موضوع هنوز مشخص نشده است. اما پزشکان تصور می‌کنند که کلاژن نگهدارنده دیسک در زنان از لحاظ آناتومیکی متفاوت است.

از طرف دیگر احتمال می‌رود هورمون‌های استروژن و پروژسترون هم بر این رویه تاثیرگذار باشند.

مطالعات نشان می‌دهد که صدا دادن مفصل گیجگاهی-فکی، بیشتر در افراد جوان و در زنان بین ۳۰ تا ۵۰ سال دیده می‌شود.

البته این مشکل مختص به این گروه نیست و هر کسی در هر سنی و از هر جنسیتی ممکن است صدا دادن فک را تجربه کند. این وضعیت غالباً موقتی است. صدا دادن مفصل گیجگاهی فکی را می‌توان با تغییر سبک زندگی و درمان‌های خانگی تسکین داد.

صدا دادن فک ناشی از چیست؟

تصور می شود که صدا دادن فک ناشی از مشکلات مربوط به عضلات فک یا مفاصل گیجگاهی فکی (TMJs) است.
به طور معمول در دنیا چیزی حدود 10 میلیون به این مشکل گرفتار هستند و آمار صدا دادن فک و مشکلات فکی در بانوان بسیار بیشتر از آقایان است.
با این حال، هرکسی از هر سن و جنسیتی می تواند صدا دادن فک را تجربه کند، که ممکن است با رفتارهایی مانند:

• دندان ها را آسیاب می کنند
• آدامس به طور مرتب یا بیش از حد جویدن
• خوردن ناخن
• چسباندن فک به هم
• گاز گرفتن قسمت داخل گونه یا لب
  رو به رو شود و باعث شود تا فک آن شخص صدا دهد.
  همچنین، چندین بیماری پزشکی می تواند به صدا دادن فک منجر شود، از جمله:

• آرتروز

آرتروز بیماری مفاصل است و دو مورد از شایع ترین ورم مفاصل آرتریت روماتوئید و آرتروز است که هر دو می توانند منجر به آسیب غضروف در TMJ شوند.
از بین رفتن بافت غضروف TMJ می تواند حرکات فک را دشوار کند و باعث ایجاد صدا دادن فک می شود.
علائم دیگر آرتریت عبارتند از:

• درد مفاصل
• سفتی، سختی
• التهاب یا تورم
• محدوده حرکتی رو به کاهشی
• همچنین، افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید ممکن است خستگی و کاهش اشتها را تجربه کنند.

• صدمه دیدن فک

فک شکسته یا دررفته، به هنگامی که مفصل فک فاقد اتصال شود اتفاق می افتد، می تواند باعث ایجاد صدا دادن فک شود.
علل عمده آسیب دیدگی فک عبارتند از:

• تصادفات جاده ای
• صدمات ورزشی
• زمین خوردن در طول سفر
• حملات جسمی
  اگر موارد زیر را تجربه کردید، پیشنهاد می شود تا به دکتر بروید:
• خون ریزی
• کبودی
• ورم

• سندرم درد میوفاشیال

سندرم درد میوفاشیال نوعی اختلال درد مزمن است که باعث ایجاد درد در نقاط خاص محرک برخی از ماهیچه ها می شود.

بعد از انقباض عضله با تکرار عضله، این اتفاق رخ می دهد پس بنابراین، ممکن است بر کسانی که شغل دارند یا در فعالیت های ورزشی که نیاز به حرکت تکراری دارد، تأثیر بگذارد.

سندرم درد میوفاشیال در فک می تواند منجر به صدا دادن فک شود.
علائم سندرم درد میوفاشیال شامل موارد زیر است:

• درد عضلانی
• درد مداوم یا مترقی
• نقاط حساس در عضلات
• مشکلات خواب
• تغییر در خلق و خوی

• آپنه خواب

آپنه خواب نوعی اختلال شایع است که با تنفس کم عمق یا یک یا چند مکث در تنفس، هنگام خواب مشخص می شود.
دو نوع آپنه خواب وجود دارد به نام آپنه انسدادی خواب و آپنه خواب مرکزی. هر دو می توانند باعث صدا دادن فک شوند.
برخی از علائم آپنه خواب عبارتند از:

• خواب آلودگی روزانه
• سردرد
• اختلالات خلقی
• افراد مبتلا به آپنه خواب انسدادی نیز ممکن است در خواب خود خروپف کنند.
  از آنجا که آپنه خواب می تواند خطر ابتلا به چندین بیماری جدی مانند فشار خون بالا، حمله قلبی و چاقی را افزایش دهد، افراد دارای مشکل خواب باید به دنبال فوریت های پزشکی باشند.

• مال اکلوژن دندان ها

 

مال اکلوژن دندان ها همچنین به عنوان اوربایت یا زیربنایی شناخته می شوند، باعث از جا افتادن فک و دهان می شوند. این می تواند به جلو رفتن فک و یا صدا دادن فک منجر شود.
مال اکلوژن دندان ها معمولاً به ارتودنسی حرفه ای نیاز دارد.

• رابطه عفونت و صدا دادن فک

در برخی موارد، صدا دادن فک ناشی از عفونت غدد دهان است.
علائم و نشانه های دیگر عفونت های دهان شامل موارد زیر است:

• دهان خشک
• طعم بد دهان
• درد صورت
• التهاب
  آنتی بیوتیک ها یا سایر روش های درمانی ممکن است برای درمان عفونت های دهانی لازم باشد.

• تومورها

تومورها تقریباً در هر ناحیه از دهان ایجاد می شوند. بسته به موقعیت مکانی آنها، تومورها می توانند بر حرکت فک تأثیر بگذارند و منجر به صدا دادن فک یا احساس درد فک می شوند.
برخی از تومورها می توانند منجر به پیشرفت سرطان شوند.

آیا ممکن است بیماری‌های مفصل فک باعث سایر بیماری‌ها شود؟

اختلالات مفصل فک یکی از اختلالات رایج است که در صورت بروز حتما باید به دندانپزشک متخصص مراجعه شود.

این اختلالات ممکن است به صورت مستقیم بر مغز انسان تاثیر بگذارد و یا با سخت کردن باز و بسته کردن دهان و جویدن غذا بر کیفیت زندگی و گوارش انسان را به شدت تحت تاثیر قرار دهد.

درمان صدا دادن فک

خوشبختانه این مشکل درمان های خانگی نیز دارد که شامل موارد زیر می باشد:

• پک های یخ یا گرم

قرار دادن کمپرس یخ به مدت 10 الی 15 دقیقه روی محل و سپس کمپرس داغ به مدت 5 الی 10 دقیقه بعد از آن، می تواند به از بین بردن علائم و درد کمک کند که می توانید این کار را چند بار در روز تکرار کنید.

 

• خودداری از خوردن غذاهای سفت و برشته

از غذاهای برشته ، سبزیجات خام یا غذاهایی که نیاز به جویدن زیاد دارند تا حد ممکن استفاده نکنید.

• ریکلس کردن فک

تا حد ممکن دهانتان را آرام باز و بسته کنید و با باز نگه داشتن بین دندان ها، فشار را از روی فک بردارید.

• تمرین مدیریت استرس

کاهش استرس به از بین بردن صدای فک کمک می کند و باعث جلوگیری از اقداماتی مثل دندان قروچه کردن می شود. مدیتیشن، فعالیت فیزیکی و تنفس عمیق هنگام ورزش نمونه هایی از تکنیک های مدیریت استرس است.

• باز نکردن بیش از حد فک

از فعالیت هایی که باعث باز کردن بیش از حد دهان مثل فریاد زدن، آواز خواندن و جویدن آدامس می شود، دوری کنید.
وضعیت بدن خود را در حالت متناسب و متعادل نگه دارید.

• فیزیک درمانی انجام دهید

کشش صورت و ماساژ دادن آن در شرایط مناسب می تواند برای درمان صدا دادن فک مناسب باشد.

• درمان های پزشکی

• دارو: داروهای ناپروکسن، ایبوپروفن یا دیگر انواع داروهای ضد التهاب و غیر استروئیدی می توانند درد و التهاب موجود در فک را بهبود ببخشند.
• جراحی های فک برای از بین بردن ناهنجاری های فکی مثل اوپن بایت، اوور ابتی، آندر بایت و … .
• تزریقات مسکن
• امواج فرابنفش که حرکت دادن فک را در این وضعیت آسان تر می کند.
• لیزر درمانی یا درمان از طریق امواج
• اقدامات بهبود وضعیت دندانی مثل ارتودنسی
• الکتروتراپی که عضلات فک و صورت را آرام می کند.

چهار تمرین درمانی برای رفع صدای مفصل فک

در تمرین نخست فرد باید دو انگشت خود را زیر چانه قرار دهد سپس دهان خود را باز و با انگشتان خود به آرامی در برابر باز شدن دهان مقاومت کند، پنج ثانیه دهان را در این وضعیت نگه دارد سپس آن را رها کند، این حرکت باید پنج بار تکرار شود.

 

در تمرین دوم فرد باید کمی دهان خود را باز کند و مطابق تصویر انگشتان خود را روی دندان‌های پایینی قرار دهد سپس سعی کند دهان خود را ببندد و با انگشتان خود به فک پایین مقاومت اعمال کند، پنج ثانیه دهان را در این وضعیت نگه دارد، این حرکت باید پنج بار تکرار شود.

 

در تمرین سوم فرد باید صاف بایستد سپس به آرامی چانه را به سمت گردن (عقب) فشار دهد و سعی کند غبغب خود را چین بیندازد، غبغب را پنج ثانیه در این وضعیت نگه دارد و این حرکت را پنج بار تکرار کند.

 

در تمرین چهارم فرد باید یک چوب بستنی را بین دندان‌های خود را نگه دارد سپس کند آن را به دو طرف حرکت دهد، این حرکت باید ۲۰ مرتبه تکرار شود.

اصلاح فک

به طور طبیعی فک بالا باید به طور مختصری جلوتر از فک پایین باشد، یعنی زمانی که دو فک را روی هم قرار می دهیم فک بالا یک یا دو میلی متر جلوتر از فک پایین قرار دارد.

وجود فاصله بیش از این اندازه، ناهنجاری فک را ایجاد خواهد کرد و در ظاهر و جویدن مشکلاتی را به وجود خواهد آورد. متخصص ارتودنسی ناهنجاری فک را با ارتودنسی درمان و اصلاح می کند.

در مواقعی که سن رشد بیمار ارتودنسی گذشته باشد متخصص جراحی به کمک ارتودنتیست می آید و روند درمان تکمیل می شود.

تشخیص اصلاح فکین با رادیوگرافی

گاهی این سوال برای افراد پیش می آید که در ناهنجاری فکین کدام فک مقصر است و این فک بالایی است که جلوست یا این که فک پایین عقب است؟

متخصص ارتودنسی از بیمار رادیوگرافی می گیرد. رادیوگرافی را آنالیز و بررسی می کند. اعداد و ارقامی را که آنالیز به وی نشان می دهد کاملا بیان خواهد کرد که کدام فک مسبب این ناهنجاری است.

برای مثال در آنالیز اعدادی وجود دارد که وقتی فک بالا از آن عدد نرمال، خیلی جلوتر باشد متخصص ارتودنسی تشخیص می دهد که فک بالا جلوست.

فک پایین نیز باید اندازه استانداردی داشته باشد، هنگامی که از شاخص اندازه خود خیلی متفاوت تر باشد متخصص ارتودنسی متوجه خواهد شد که فک پایین خیلی عقب است. پس فکین می توانند عقب یا جلو باشند و برای تشخیص و اصلاح فکین یک معیار وجود دارد.

این معیار کمی با چشم تشخیص داده می شود و قسمت اعظم و دقیق تشخیص ناهنجاری فکین با رادیوگرافی مشخص می شود که به وسیله آن ها برای ارتودنسی و اصلاح فکین می توان تصمیم گیری نمود.

جراحی اصلاح فک یا ارتوگناتیک توسط جراح فک و صورت برای اصلاح طیف وسیعی از ناهنجاری های خفیف و شدید اسکلتی و دندانی شامل ناهماهنگی دندان‌ها و فک‌ها انجام می شود. جراحی می تواند جویدن، صحبت کردن و نفس کشیدن را بهبود بخشد.

با این که جراحی تا حد زیادی ظاهر بیمار را بهتر می کند، جراحی اصلاح فک به منظور رفع مشکلات عملکردی انجام می گیرد. از جمله شرایطی که جراحی اصلاح فک برای رفع آن ها انجام می شود شامل موارد زیر هستند:

• مشکل در جویدن یا گاز زدن غذا
• مشکل در بلع
• درد مزمن فک یا مفصل فک و سردرد
• سایش بیش از حد دندان ها
• Open Bite (فاصله بین دندان های بالا و پایین هنگامی که دهان بسته است)
• ظاهر غیر متعادل صورت از جلو یا پهلو
• آسیب صورت یا نقایص مادرزادی
• عقب بودن چانه
• فک بیرون زده
• عدم توانایی در به هم رساندن لب ها بدون کشیدن آن ها
• تنفس از راه دهان برای مدت طولانی و خشکی دهان
• آپنه خواب (مشکلات تنفسی هنگام خواب همچون خر و پف کردن)

بیشتر بخوانید جراحی فک و دهان

 

فک نامتقارن چه علائمی دارد؟

علائم عدم تقارن در فک اغلب شبیه به بیماری های دیگر هم می باشد.
ممکن است شامل موارد زیر باشند :

• درد در ناحیه گیجگاه
• درد در ناحیه مفصل فک
• کلیک فک
• تنگی فک
• درد شانه یا پشت
• بروز صدایی در گوش

انحراف فک پایین

مادامیکه این تقارن در حد طبیعی باشد،قابل چشم پوشی است و ناقرینگی های جزیی نیازمند درمان نمی باشند.منظور از انحراف فک پایین شرایطی است که در آن یک سمت فک بیشتر از سمت دیگر رشد کرده باشد.

در تشخیص مشکلات ارتودنسی،پی بردن به آسیمتری (عدم تقارن) مندیبل (فک پایین) ،علل ایجاد و روشهای درمان آن ضروری است. در این مقاله مروری بر علل فانکشنال، پاتولوژیک و رشدی تکاملی ایجاد انحراف در فک پایین و راهکارهای درمانی آن خواهیم داشت.

در وهله اول لازم است تا عدم تقارن را تعریف کنیم. در هندسه تقارن به معنای تناسب و تطابق دو نیمه جسم از نظر شکل، اندازه و موقعیت میباشد؛ اما در مورد صورت انسان این تعریف به طور دقیق صادق نیست.

چرا که در تمامی افراد دو نیمه صورت دقیقا مشابه یکدیگر نیستند و درصدی از عدم تقارن بین دو نیمه صورت وجود دارد. اگر این میزان در محدوده طبیعی و نرمال باشد به جای واژه symmetry واژه normal asymmetry استفاده میشود و اگر این عدم تقارن از محدوده نرمال فراتر رود به آن آسیمتری گفته میشود.

 

متداول‌ترین ناهنجاری‌های فک

1. جلو بودن فک بالا یا پایین
2. به‌ هم فشرده یا فاصله‌دار بودن دندان‌ها از هم
3. انحراف فک بالا یا پایین
4. هم‌پوشانی نداشتن دندان‌های پیشین
5. اور بایت، آندربایت و کراس بایت
6. چرخش دندان‌ها
7. جابه‌جایی فک بالا یا پایین

 

 

جراحی فک نامتقارن

برای فک نامتقارن درمان هایی هست که با جراحی می توان ترمیم شان کرد. از جمله :

• اصلاح اپن بایت:

  ابتدا بخشی از استخوان قسمت بالای فک که دندان بر روی آن قرار می‌گیرد، برداشته می‌شود. سپس فک بالا با استفاده از صفحات و پیچ‌هایی در جای خود محکم می‌شود.

• اصلاح جلوآمدگی فک پایین:

  استخوانی که در بخش عقبی فک قرار گرفته است از بخش جلویی آن جدا شده و اصلاح می‌گردد. جراحی فک پایین به بخشی که دندان روی آن قرار گرفته این امکان را می‌دهد تا به عقب حرکت کرده و تراز شود.

• اصلاح عقب‌رفتگی فک پایین:

  استخوانی که در بخش پایینی فک قرار گرفته است از پایه جدا شده و اصلاح می‌گردد. سپس بخشی از فک پایین که دندان بر روی آن قرار گرفته و قسمتی از چانه به طرف جلو حرکت داده می‌شود.

• استئوتومی فکی :

  در این جراحی که برای فک بالا انجام می شود، اپن بایت و یا کراس بایت درمان می شوند.
  فک بالا و دندان ها به سمت جلو حرکت می کنند، در نتیجه فک پایین و دندان ها درست می شوند.

• استئوتومی فک پایین :

  این جراحی مشکلاتی مثل اوربایت و جلوزدن فک پایین را درمان می کند.
  جراح در پشت دهان یک برشی ایجاد می کند تا فک پایین به جلو و عقب حرکت داشته باشد.

• ژنیوپلاستی :

  این جراحی برای فیکس کردن چانه کوچک یا کج انجام می شود.
  چانه و فک دوباره با برشی در استخوان چانه در جلوی فک، بازسازی می شوند.

• سیم کشی فک :

  سیم کشی فک برای تغییر جای فک به جای درستش انجام می شود. یا اینکه در موارد شکستگی از فک حمایت شود.

دسته بندی انواع عدم تقارن صورت

بر اساس ساختار دخیل، می توان عدم تقارن صورت را به چهار دسته اصلی اسکلتی، دندانی، ماهیچه ای و نیز فانکشنال تقسیم کرد.

• اسکلتی
  عدم تقارن اسکلتی چهره یک یا چند استخوان در قسمت کرانیوفاسیال را در بر می گیرد.
• دندانی
  عدم تقارن دندانی با ناهماهنگی و عدم تناسب توزیع دندان ها در امتداد قوس دندانی همراه است. دلایل مختلف چنین مال اکلوژنی می توانند از دست رفتن زود هنگام دندان های شیری، عدم وجود دندان به صورت مادرزادی، وجود دندان اضافه، و نیز عدم تقارن در اندازه دندان ها باشد.
• ماهیچه ای
  این نوع عدم تقارن می تواند در نتیجه ساختار غیر عادی ماهیچه ها یا فعالیت در یک سمت صورت باشد. اغلب، افرادی که این مشکل را دارند معمولاً دارای هایپرتروفی عضله جونده در یک سمت صورت هستند که باعث می شود صورت آنها تقارن نداشته باشد.
• فانکشنال
  عدم تقارن فانکشنال در نتیجه انحراف عملکرد مندیبل در واکنش به اختلالات مادرزادی اکلوزال اتفاق می افتد. چنین مواردی عبارتند از قوس های دندانی فشرده و منقبض یا کراس بایت خلفی یک طرفه. اغلب عدم قرار گیری درست حتی تنها یک دندان، می تواند منتج به جابجایی مندیبل شود.

 

درمان ناهنجاری فک

بهترن زمان درمان ناهنجاری های فکی 7 تا 12 سالگی می باشد، در مواقعی با درمان های انجام شده ناهنجاری بهبود می یابد اما در مواردی به جراحی اصلاح فک نیاز دارد.

• فرد با مراجعه به متخصص ارتودنسی درمان را در سنین مناسب شروع می کند اما در صورتی که درمان به موقع انجام نشود به ارتوسرجری یا جراحی فک همراه با ارتودنسی نیاز پیدا می کند.
• متخصص ارتودنسی ابتدا دندان ها را معاینه می کند تا در صورتی که جرم و پوسیدگی داشت، برطرف شود و اگر دندان اضافه ای در دهان وجود داشته باشد رفع می گردد.
• پس از آن ارتودنسی به منظور مرتب و صاف شدن انجام می شود.
• پس از مرتب شدن دندان ها حال جراحی اصلاح فک انجام می شود.
• در جراحی اصلاح فک ، جراح فک با استفاده از وسایلی همچون صفحات ، پیچ ها ، سیم ها یا کش جراحی فک را انجام می دهد.
• همچنین جراح فک می تواند از وسایلی همچون الاستیک و سایر ابزارهای بین فکی برای ثبات بعد از جراحی فک استفاده کند.
• چرا که بعد از جراح فک ، فکین تمایل زیادی دارند به حالت اولیه خود بازگردند به همین منظور جراح فک از وسایل های ذکر شده استفاده می کند.
• در جراحی اصلاح فک تمامی برش های مورد نیاز داخل فک زده می شود و هیچ برشی قابل مشاهده نیست.
• بعد از جراحی اصلاح فک برای تثبیت موقعیت دندان ها مجدداً ارتودنسی انجام می شود و حدود شش الی نه ماه طول می کشد تا دستگاه های ارتودنسی از دهان خارج شوند.

مزایای جراحی اصلاحی فک عبارت است از:

بیمار در نتیجه بهبود تناسب بین اجزاء صورت چهره‌ای زیباتر و اعتماد به نفسی بیشتر می‌یابد.
ارتباط بین دندان‌ها بهتر می‌شود و دندان‌ها به خوبی روی هم قرار می‌گیرد.

وضعیت مجراهای عبور هوا بهتر می‌شود. جراحی فک در واقع گاهی تنها درمان موثر برای بیماران دچار آپنه خواب (وقفه تنفسی در خواب) است. میزان موفقیت جراحی ارتوگناتیک در رفع مشکلات خواب ناشی از وقفه تنفسی بیش از 80 درصد است.

مشکلات مفصل گیجگاهی ـ فکی نشأت گرفته از اختلال بایت نیز به کمک جراحی فک برطرف می‌شود.

مشکلات ناشی از نامتقارن بودن فک ها

• جابجایی فک بدون جراحی

اصلاح ناصاف بودن فک ها، با کمک فناوری پیشرفته دندانپزشکی می تواند نسبتاً سریع انجام شود. امروزه، جراحی چندان ضروری نیست زیرا تنظیمات اصلاحی فک با روش اصلاح بایت تکمیل می شود. با بازگشت فک به وضعیت درست خود، چهره بیمار جوان تر به نظر خواهد رسید، گفتار وی واضح تر خواهد بود، و کیفیت خواب وی بهبود پیدا خواهد کرد. جویدن بهبود پیدا خواهد کرد که در نتیجه موجب بهبود هضم خواهد شد.

• اصلاح موقعیت فکین و سر درد

وقتی دندان های فک پایین به راحتی با دندان های فک بالا تماس پیدا نمی کنند، سر درد و درد فک می تواند اتفاق بیفتد. اکثر بیماران تصور می کنند سر درد سینوسی دارند زیرا هرگز بهبود فک کج خود با یکی از بهترین روش های موجود را تجربه نکرده اند.