جراحی فک و صورت

جراحی فک یا ارتوگناتیک یک جراحی مشکل است که برای اصلاح ناهنجاریهای فک و زاویه دار کردن صورت انجام می شود. تاثیر جراحی فک بر چهره کاملا مشهود خواهد بود. این عمل زیبایی توسط جراح فک و صورت انجام می شود.
جراحی فک و صورت از انواع جراحی‌های زیبایی است که به علت عوارض بسیار آن کمتر متقاضی دارد. این جراحی در ناهنجاری‌های شدید مادرزادی ضروری است و بیمار را از عوارض این ناهنجاری رها می‌کند.

انواع جراحی فک Maxillofacial Surgery کدامند؟

جراحی فک و صورت سه نوع است:

• نوع اول
  جراحی‌های ارتوگناتیک است که در این حالت فک بالا یا پایین و یا هر دو با یکدیگر تطابق ندارد که درجات خفیف،متوسط و شدید دارد.
  در برخی از افراد فک بالا جلو است و در برخی فک پایین جلو است. در مواردی فک پایین و چانه رشد نکرده است به همین دلیل پایین صورت خیلی کوچک است که در اصطلاح “صورت پرنده‌ای” نامیده می‌شود.

این افراد اختلالات رشد فکی دارند. رشد فک خیلی مهم است به خصوص فک پایین زیرا صفحات رشد آن خیلی به ضربات حتی ضربات کوچک حساس است و اگر آسیب ببیند رشد فک مختل می‌شود. جراحی فک عقب رفته Surgery on the jaw و زمانی که فرد بالغ می‌شود رشد فک خود را به شکل ناهنجاری فکی نشان می‌دهد ناهنجاری فک هم بر روی شکل صورت اثر می‌گذارد و زیبایی و هارمونی چهره را به هم می‌زند.

 

• نوع دوم
  جراحی فک به علت زاویه دار کردن صورت و زیبایی انجام می‌شود، به طوری که به طور مثال اگر فک بالا جلو باشد، بینی خیلی جلو آمده و برجسته می‌شود.
  رشد فک بالا تاثیر زیادی بر مراجعه کنندگان اعمال زیبایی بینی دارد افرادی که فک بالای جلو آمده داشته باشند حتی اگر بینی کوچک داشته باشند این بینی بزرگ نشان داده می‌شود و به همین منظور برای عمل بینی مراجعه می‌کنند بی آنکه نسبت به اصل مشکل خود آگاه باشند.
  از طرفی اگر فک پایین که در نیمرخ صورت نقش دارد، رشد نکند، در واقع چانه رشد نمی‌کند و کوچک می‌ماند و در عکس‌های نیم رخ نافرم بودن به خوبی مشخص است و زمانی که این افراد پروتز چانه می‌گذارند مشکل برطرف می‌شود.
• نوع سوم
  در برخی از موارد برای زیبایی فک و زاویه دار کردن صورت از پروتز استفاده می‌کنند که این روزها بسیار مد شده و طرفدار دارد.

بیشتر بخوانید : جراحی فک و دهان چیست و چگونه انجام میشود ؟

• بعد از جراحی فک آیا صورت زخم خواهد شد ؟ و جای بخیه ها مشخص است ؟

بهتر است بدانید که جراحی فک برش هایش داخل دهان انجام می گیرد به همین دلیل شما بعد از جراحی فک هیچ گونه زخمی را مشاهده نخواهید کرد و فقط باید دوره نقاهت را بر سرببرید تا نتایج جراحی فک ایده آل باشد.

• کودک من 9 ساله است و دارای فک بالایی جلو است می خواستم بدونم که دراین سن جراحی فک برایش مناسب است ؟

بهترین سن برای انجام جراحی فک در سن رشد که بعد از بلوغ تا سن 20 سال است و بیشتر مراجعه کنندگان در جراحی فک به دلیل مسائل زیبایی و تاثیری که بر روی چهره می گذارند در همین سن است توصیه می شود افرادی که نیاز به جراحی فک دارند حتماً این جراحی را انجام دهند و تا با عوارض آن دچار نشوند.

 

• بعد از جراحی فک چه مراقبت هایی لازم است؟

دندانها و فک مدتی بعد از عمل بسته می‌شود تا فک جابجا نشود و در این مدت بیمار باید تنها با نی غذا بخورد و بهداشت دهان و دندان به دلیل سیم ارتودنسی مشکل است و مرتب باید دهان را شستشو دهند.
به این علت که نمی‌توانند مرتب مسواک بزنند باید با دهان شویه‌های مختلف دهان را بشویند تا دندانها دچار آسیب نشوند و زخم های داخل دهان بهبود یابد. معمولا غذا خوردن برای این بیماران مشکل است.

• بعد از عمل فک باید نوع تغذیه به چه صورت باشد؟

همان‌طور که می‌دانید فک یکی از مهم‌ترین اجزای صورت برای جویدن و خوردن غذاست. برای همین به مدت 2 تا 3‌ماه بعد از عمل افراد باید از خوردن غذاهای سفت و جویدنی خودداری کنند، بنابراین در این مدت باید از مواد غذایی نرم استفاده کنند. اما نکته‌ای که حائز‌اهمیت است این که به‌دلیل نداشتن تغذیه روتین ممکن است افراد غذای کمتری را دریافت کنند. در صورتی که توصیه می‌شود روزانه 2500‌کالری دریافت کنند. در طول این دوره بیمار اجازه جویدن غذا را ندارد، زیرا انجام این کار می‌تواند باعث جوش نخوردن استخوان و بازگشت نتایج عمل جراحی به حالت اولیه شود. افراد بیمار باید بدانند که ترمیم کامل استخوان‌های فک به چند ماه زمان نیاز دارد.

• زمان عمل چقدر است؟

باید بگویم به‌طور دقیق نمی‌توان زمان مشخصی را اعلام کرد اما اگر قرار باشد تنها یک فک جراحی شود باید انتظار داشت عمل بین یک تا یک ساعت و نیم به طول بینجامد. اما اگر قرار باشد هر دو فک همزمان مورد جراحی قرار بگیرند، تقریبا حدود 6‌ساعت ممکن است این جراحی به طول بینجامد. همچنین در‌مورد ترخیص از بیمارستان باید به این نکته اشاره کنم که اگر یک فک باشد بنا به حال عمومی بیمار بعد از جراحی ممکن است نیاز باشد فرد بین یک تا دو روز در بیمارستان بستری شود.

 

 

• آیا این جراحی عوارض دارد؟

در پاسخ به این سوال باید بگویم که هر نوع جراحی ممکن است با عارضه همراه باشد؛ بنابراین ما هیچ درمان جراحی را بدون عارضه در‌نظر نمی‌گیریم. با این حال باید درمورد جراحی فک و صورت بگویم که اگر این عمل به‌درستی و توسط پزشک متخصص صورت گیرد عوارض آن به حداقل ممکن خواهد رسید. همچنین اگر بیمار واقعا در انجام کارش اندیکاسیون داشته باشد، منافع این عمل جراحی بیشتر از عوارضش خواهد بود،‌ به‌خصوص که اگر جراحی به‌درستی صورت گیرد، فرد هم از نظر ظاهری و هم از نظر عملکردی بهبود پیدا خواهد کرد.

• آیا جراحی فک و صورت با درد زیادی همراه است؟

بیشترین شکایت افراد بعد از عمل وجود برخی محدودیت‌ها در انجام کارهای فکی مثل حرف زدن، خوردن و… است. باید به این نکته اشاره کنم که بعد از عمل فرد درد کمی را متحمل می‌شود که می‌توان این درد را با کمک مسکن‌های تجویز شده توسط پزشک کنترل کند. همچنین تورم با گذشت زمان برطرف می‌شود و جای نگرانی نیست.

• آیا فک های بیمار بعد از عمل به هم بسته میشود ؟

در بیشتر بیماران که تحت عمل جراحی فک قرار می گیرند نیاز به بستن فک با سیم نمیباشد و با این کار حرکت فک بلافاصله بعد از عمل ممکن است .ولی استفاده از باندهای کشی جهت کمک به اینکه فک در موقعیت طبیعی قرار گیرد مرسوم است.استفاده از باندهای کشی اجازه صحبت ، نوشیدن ، خوردن و تمیزکردن دهان و دندانها را به بیمار میدهد.

• درصورت وجود مشکل کی و به کجا باید مراجعه نمود ؟

•  به محض مشاهده مشکلات فوق در فرزند خویش که معمولاً در سنین ۵-۴ سالگی میباشد باید به جراح پلاستیک یا رتودنتیست مراجعه نماید.
• در مواردی که اختلالات اسکلتی در سطح دندانی است و کم میباشد شاید ارتودنسی به تنهایی کافی باشد. ولی در صورت اختلالات شدید اسکلتی درمان ارتودنسی به تنهایی کافی نیست و ممکن است مضر هم باشد.
  لذا توصیه میشود قبل از مراجعه به ارتودنتیست حتماً با فوق تخصص جراحی پلاستیک مشورت شده و طبق نظر ایشان به درمان اقدام گردد.

درصورت اختلال شدید فک و دندانها جراحی اغلب ضروری است.
در این موارد متخصص ارتودنسی دندانهای فک بالائی را در بهترین موقعیت نسبت به دندانهای فک بالا و دندانهای فک پائینی را در بهترین موقعیت نسبت به فک پائین قرار میدهد.
سپس با جراحی موقعیت فک بالا یا پائین یا هر دو اصلاح میگردد.
بعد از جراحی و اصلاح موقعیت هر دو فک ، متخصص ارتودنسی میتواند اصلاح موقعیت دندانها را تکمیل کند.

 

• عوارض جراحی فک بالا جلو آمده چقدر است؟

جراحی فک تطابق دندان‌ها را بر هم می‌زند. بطور طبیعی دندان‌های فک بالا دو تا سه میلی متر جلوتر از فک پایین است بنابراین فک پایین داخل فک بالا می‌افتد. در واقع زمانی که فک بالا را عقب می‌بریم تطابق برهم می‌ریزد و دهان کامل بسته نمی‌شود.

به بیان دیگر آسیبی که به دندان‌ها و لثه‌ها می‌رسد خیلی زیاد است برای همین منظور قبل از عمل عقب بردن فک بیمار ارتودنسی می‌شود تا بتوانند عدم انطباقی که حاصل از فرم فک در حالت جدید است، اصلاح کنند.
اردتونسی باعث می شود، دندان‌های بالا و پایین با هم مماس شوند و باعث سائیدگی هم نشوند و جویدن را مشکل نکرده و مانع از صدمه به مفصل فک شوند.
بعد از جراحی فک هم نیاز به یک مرحله ارتودنسی وجود دارد به همین علت با توجه به عوارض عمل معمولا استقبال از آن کم است بخصوص اگر تنها به دلیل زیبایی باشد.

در عمل عقب بردن فک سه عارضه وجود دارد:

• تطابق دندانی برهم می‌ریزد
• لب بالا نسبت به لب پایین عقب می‌رود
• بیمار نیاز به ارتودنسی پیدا می‌کند.

• عوارض جراحی فک پایین جلو آمده چیست؟

در جراحی فک ، اگر فک پایین جلو باشد فک را شکسته و به حالت کشویی داخل می‌برند و اگر چانه هم جلو باشد جداگانه عمل کرده تا عیب را برطرف کنند. عوارض این عمل مانند فک بالا بر هم خوردن ردیف دندانی است و فرد نیاز به یک تا دو سال ارتودنسی دارد.

• دوره نقاهت بعد از جراحی فک و صورت به چه صورت است ؟

بعداز جراحی فک دوران نقاهت ۶ تا ۸ هفته ای برای بیمار در نظر گرفته می شود که در این دوران بیمار باید مراقبت های لازم را انجام دهد تا نتایج خوبی از این جراحی دریافت شود، بنا به شرایط ممکن است دوران نقاهت بعد از جراحی بیشتر یا کمتر شود . توجه نمایید که مراقبت های بعد از جراحی در روند بهبودی بسیار می تواند تاثیر گذار باشد، برای دریافت اطلاعات لازم در رابطه با مراقبت های بعد از این جراحی می توانید به مقاله مراقبت های بعد از جراحی فک و صورت مراجعه نمایید .

 

• از روش‌های غیرجراحی برای برطرف کردن ناهنجاری‌های صورت و تصحیح رابطه بین فک بالا و پایین نمی‌توان استفاده کرد؟

ناهنجاری‌های صورت، منحصر به فک بالا و پایین نیست، چرا که صورت، قسمت‌های دیگری هم دارد، مثل قسمت میانی و قسمت فوقانی که از ابرو و پیشانی تا رستنگاه مو را شامل می‌شود. بنابراین جراحی دهان و فک و صورت سعی می‌کند تا ناهنجاری در هر قسمتی از صورت را ازمیان بردارد. البته لازم است این را هم بگوییم که درمواردی این ناهنجاری‌ها آنقدر کم هستند که صرفا ارزش زیبایی دارند و ارزش فانکشنال یا عملکردی ندارند.

در این موارد ما بیماران را تشویق نمی‌کنیم برای یک‌ میلی‌متر یا 2 میلی‌متر جراحی کنند و تغییرات استخوانی سنگین روی صورت ایجاد کنند. در این موارد که اختلال عملکردی در عضو وجود ندارد، ما از بیماران می‌خواهیم که در برابر وسوسه جراحی مقاومت کنند و سعی می‌کنیم منصرفشان کنیم.

• چاقی و لاغری برای جراحی فک و صورت ایجاد اشکال کند؟

بله، چرا که وقتی می‌خواهیم جراحی را روی استخوان انجام دهیم این خیلی مهم است که جراح با 5 تا 10 میلی‌متر بافت نرم به استخوان برسد یا با 2 سانتی متر. به انضمام اینکه افراد چاق معمولا گردن‌های کوتاه و فربه‌ای هم دارند که کار بیهوشی را مشکل‌تر می‌کند. درموارد لاغری مفرط هم به‌دلیل طبیعت بافت نرم صورت از استخوان‌ها، این نمای استخوانی است که فرم صورت را مشخص می‌کند. بنابراین اگر فردی بسیارلاغر باشد، پوشش بافت نرم صورت اوبرای استخوان بسیار نازک است و هر ناهنجاری را به بیرون منتقل می‌کند.

• من تقریباً یک سال قبل بود که دهانم را بیش از حد باز میکردم دلیلشم این بود که من یک زمانی وسواس فکری داشتم و منجر به این کارها می شد و تقریبا میشه گفت سه چهار ماهی گاهی اوقات دهانم را زیادی باز میکردم و گاهی هم چندین بار پشت سر هم دهانم را باز می کردم و با تمام قدرتم بهش فشار می آوردم که بیشتر باز بشه و در این چند ماه بیشتر اوقات صدای قرچ قرچ میداد اون موقع ۱۳ سالم بود آیا به نظرتون این باعث گشاد شدن دهان یا چیز دیگه ای شده و به نوعی باعت این شده دهانم تغییر کنه و بیشتر از قبل باز؟

کاری که شما کرده اید تنها روی مفصل فک و تاندون ها و ماهیچه ها فشار آورده و آسیب جدی به مفصل می زند که سر و صدایی هم که می شنوید به همین خاطر است و اگر این کار را رها نکنید آسیب به فک همیشگی خواهد شد و نیاز به درمان جراحی مفصل پیدا خواهید کرد.

 

• کسانی که هم نیاز به جراحی فک دارند و هم تمایل به انجام جراحی زیبایی بینی دارند کدام عمل را ابتدا انجام می دهند ؟

اصولا با توجه به اینکه فرم بینی پس از جراحی فک بالا دچار تغییرات جزیی میشود بهتر است ابتدا جراحی فک بالا انجام شود و پس از گذشت حداقل 9-6 ماه در صورت تمایل، جراحی زیبایی بینی انجام شود.

• آیا در کسانی که قبلا جراحی زیبایی بینی انجام داده اند انجام جراحی فک مشکلی در فرم بینی ایجاد می کند ؟

اگر جراحی مربوط به فک بالا باشد تغییرات جزیی ، در فرم بینی بعد از عمل ایجاد میشود که البته این تغییرات را یک جراح با تجربه میتواند با اتخاذ به اقدامات درمانی مناسب حین عمل به حداقل برساند.اما اگر جراحی قرار است روی فک پایین یا چانه انجام شود این جراحی هیچ تاثیری روی فرم بینی جراحی شده ندارد.

• آیا امکان دارد جراحی فک و بینی هم زمان انجام شود ؟

در صورتی که قرار است فک بالا عمل شود بهتر است که جراحی بینی انجام نشود.اما اگر قرار است برای فک پایین یا چانه انجام شود میتوان جراحی بینی را نیز هم زمان انجام داد.

 

• 24سالمه از ده سال پیش فک پایین من به سمت راست میره این مشکل در دوسال اخیر شدیدتر شده کاملا صورتم از فرم در آمده است حتی دندان هایم کج شده اند میخواستم بدونم درمان دارد؟

انحراف فک پایین به یک سمت می تواند دلایل متفاوتی از قبیل رشد نامتقارن فک، تداخل دندانهای روبرو حین بستن دهان، مشکلات مفصل فک داشته باشد. از اینرو بدون معاینه بالینی رادیوگرافیک مقتضی امکان اظهار نظر در خصوص تشخیض درمان ناراحتی شما وجود ندارد….

 

زاویه سازی صورت چیست ؟

صورت V شکل بسیار پرطرفدار است و یکی از محبوب‌ترین اشکال صورت محسوب می‌شود. زاویه سازی صورت به روشی گفته می‌شود که در آن ظاهر صورت با برداشتن گونه‌های چاق و غبغب تغییر یافته و به شکل v درمی‌آید.

زاویه‌دار کردن صورت یک عمل متداول در زنانی است که می‌خواهند صورتی لاغرتر، زیباتر و زنانه‌تر داشته باشند و همچنین مردانی که تمایل دارند بدون ورزش کردن، صورتی لاغرتر داشته باشند.

اصلاح شکل صورت برای لاغرسازی با زاویه‌دار کردن صورت و تراشیدن استخوان‌های گونه به طوری که در قسمت چانه این دو استخوان به هم رسیده و شبیه به حرف V می‌شود انجام می‌گردد.

با انجام این فرایند صورت لاغرتر به نظر می‌رسد. اصلاح زاویه صورت از طریق روش‌های جراحی و غیر جراحی مانند تزریق بوتاکس، تزریق ژل و لیفت با نخ امکان‌پذیر است.

این فرایندها به اصلاح زاویه صورت و جوان‌تر به نظر رسیدن آن کمک می‌کنند در حالی که پوست نیز لطیف‌تر، شاداب‌تر و سالم‌تر از قبل خواهد شد.

زاویه سازی صورت مردان

زاویه دار کردن صورت مردان از طریق بزرگ و برجسته کردن زاویه فکی، برجسته و جمع کردن چانه و لاغر کردن صورت امکان پذیر است.

فرمی که در صورت مردان بسیار پرطرفدار و مورد پسند است بیضی شکل یا بادامی است که در این حالت فک و چانه V مانند خواهد بود. برای ایجاد این شکل خاص، برجسته کردن برخی از نواحی صورت در مردان الزامی است.

این فرم صورت با بزرگ کردن فک و گونه‌ها که زیبایی خاصی به چهره آقایان خواهد داد، به دست می‌آید و صورتی مردانه و زمخت ایجاد می‌کند.

زاویه سازی صورت در مردان با زاویه سازی صورت زنان کاملا متفاوت است به این معنی که در زنان کشیده‌تر کردن صورت باعث می‌شود، کناره تحتانی فک، خود را بیشتر نمایان کند.

ولی در آقایان با برجسته کردن برخی از نواحی چهره، این امر میسر می‌گردد. به دلیل همین تفاوت است که در روشهای تزریقی زاویه دار کردن صورت، میزان پرکننده بیشتری برای آقایان نسبت به خانم‌ها استفاده می‌شود.

 

 

خط فک ایده آل چیست؟

در حالی که هر صورت منحصر به فرد است، خط فک ایده آل با بقیه اجزای صورت هماهنگ است. در یک صورت ایده آل زنانه، یک سوم پایین صورت از جمله فک در مقایسه با دو سوم بالایی باریک و مخروطی‌تر و به شکل هرم معکوس است.

در یک صورت مردانه ایده آل، یک سوم پایین صورت شامل خط فک از یک شکل مربع‌تر پیروی می‌کند. علاوه بر این، خط فک ایده آل در ظاهر چانه نیز تاثیرگذار است.

قدامی‌ترین نقطه چانه ایده آل باید در یک خط عمودی باشد که از ریشه‌ی بینی عبور می‌کند و عمود بر خط افقی است که از لبه مداری تحتانی و حد فوقانی مجرای گوش عبور می‌کند.

بیشتر بخوانید : مراقبت های لازم بعد از جراحی لیفت صورت

زاویه سازی فک و صورت برای کدام نوع صورت مناسب نیست؟

• افرادی که صورت خیلی چاق دارند.
• افرادی که دچار افتادگی پوست هستند.
• افرادی که فک پایینی بسیار کوچکی دارند.
• افرادی که صورت گرد و چاق دارند.
• افرادی که گردن چاقی دارند.
• افرادی که قسمت بالای صورتشان نسبت به پایینی صورتشان باریک تر و کوچک تر است.
• افرای که کوچکی چانه دارند یا چانه عقب دارند.
  همچنین با استفاده از فیلر ها حتی می توان انتظار از بین رفتن چین وچروک های سایر نواحی گونه و صورت را داشت.

 

انواع روش های زاویه سازی صورت

روش های زاویه سازی صورت ( مادلینگ چهره ) بسیار متفاوت است. روش های انجام شده برای هر شخص به نظر پزشک معالج او بستگی دارد. قبل از انجام عمل، ابتدا پزشک حالت صورت و گردن ، ساختار فک و صورت بیمار را مورد بررسی قرار می دهد.

سپس تست حساسیت و واکنش پوست نسبت به برخی مواد مانند ژل یا نخ، از او گرفته می شود. در نهایت شما با مشورت پزشک معالجتان، می توانید یکی از روش های ذیل را جهت زاویه سازی صورت (مادلینگ چهره) انتخاب نمایید.

• زاویه سازی صورت با تزریق ژل :
  

تزریق ژل یک روش غیر جراحی است. در این روش ابتدا آناتومی صورت توسط پزشک مورد بررسی قرار می گیرد و قسمت هایی که باید تزریق انجام شود، مشخص می شود.

تزریق ژل باید به میزان کافی و با دقت لازم انجام شود. با توجه به اینکه در این روش از چه نوع ژلی استفاده می شود، ماندگاری این روش بین ۶ تا ۳۶ ماه است .

باید دقت کنید که به دلیل وجود ژل های نامرغوب در بازار، قبل از زاویه سازی صورت ( مادلینگ چهره ) ، با تزریق ژل، حتما در مورد سابقه پزشک مورد نظر تحقیق نمایید، زیرا در صورت استفاده از ژل های نامرغوب عوارض جبران ناپذیری به صورت وارد می شود.

بهترین نوع ژل اسید هیالورونیک است که با بدن سازگار است. از معایب تزریق ژل می توان به عدم تقارن در صورت پس از تزریق، عفونت، کبودی و ورم اشاره نمود.

• مزایای زاویه سازی صورت با تزریق ژل:

1- موزون و متقارن شدن حالت چهره
2- برجسته تر شدن اجزای صورت، منظور اجزایی که برجستگی آنها باعث جذابیت چهره میشود مثل :گونه ها
3- پوشاندن ناهنجاری هایی مثل: کوتاهی فک
4- کانتور کردن چهره
5- رفع گردی صورت و حالت دایره ای بودن صورت
6- رفع لاغری بیش از حد صورت
7- جذابیت بیشتر چهره در نمای نیم رخ
8- متناسب شدن فک با اجزای صورت
9- بهبود تقارن فک
10- بهبود خطوطی از فک که بر اثر بالارفتن سن از کار افتاده اند.

 

• مراقبت های پس از تزریق ژل

• به مدت ۱۲ ساعت از آب زدن به صورت خودداری نمایید.
• به مدت ۱۲ ساعت پس از تزریق آرایش نکنید.
• به مدت ۲۴ ساعت پس از تزریق از قرار گرفتن در معرض نور و گرمای شدید خودداری نمایید.
• به مدت ۳ روز پس از تزریق از آنتی بیوتیک طبق دستور پزشک استفاده شود.
• تا ۲ هفته فعالیت های سنگین و تمرین های ورزشی سنگین انجام ندهید.
• به مدت دو هفته پس از تزریق از استعمال سیگار و قلیان خودداری شود.
• به مدت ۲ هفته پس از انجام تزریق از مصرف الکل خودداری شود.
• تا ۲ هفته مایعات داغ مصرف نشود.
• به مدت یک هفته پس از تزریق کبودی و ورم طبیعی می باشد.
• از ماساژ دادن موضع خودداری شود.
• از قهقه و خنده عمیق پرهیز کنید.
• در هنگام استراحت از دو بالش برای زیر سر خود استفاده کنید.
• تا ۳ روز از خم شدن خودداری نمایید.
• بمدت ۲ هفته پس از تزریق مایعات بسیار بنوشید.
• پس از تزریق ژل مصرف نمک را به حداقل برسانید.
• به مدت ۲ هفته از خوابیدن به روی صورت خودداری نمایید.
• تا ۲ هفته از سونا و حمام بخار استفاده نکنید.

• مادلینگ چهره ( زاویه سازی صورت ) با تزریق چربی :

این روش یکی از بهترین روش های زاویه سازی صورت ( مادلینگ چهره ) است.

در این روش که به صورت سرپایی و با بی حسی موضعی انجام می شود، چربی های اضافه از یک قسمت بدن گرفته شده و پس از آماده سازی چربی، به نواحی از صورت که توسط پزشک مشخص شده است، تزریق می شود.

تزریق چربی هیچ گونه عارضه ای ندارد و به دلیل اینکه از بدن خود فرد گرفته شده است، با بدن او سازگار است و مشکلاتی که در تزریق ژل ممکن است بوجود آید، در تزریق چربی اتفاق نمی افتد. چربی های تزریق شده معمولا تا چندین سال ماندگاری دارند.

 

 

• عوارض زاویه دار کردن صورت با تزریق چربی

1. در این روش برش های ریزی در پوست ایجاد می گردد که ممکن است سبب برجای گذاشتن اسکار شود.
2. چربی تزریق شده ممکن است بین ۳۰ تا ۷۰ درصد جذب بدن شود و نتایج طی شش ماه کاهش یابد و فرد نیاز به تزریق دوباره داشته باشد.
3. احتمال عفونت هر چند کم است اما ممکن است وجود داشته باشد.
4. با کاهش یا افزایش وزن مقدار چربی تزریق شده نیز بالطبع ممکن است کاهش یابد.
5. مراقبت های پس از درمان باید با دقت انجام شود و تورم چند هفته باقی می ماند.
6. نامتقارنی صورت ممکن است پیش بیاید.

• زاویه سازی صورت با نخ :

این روش نیز یکی از محبوب ترین روش های استفاده شده در زاویه سازی صورت (مادلینگ چهره) است.

در این روش ابتدا پزشک معالج نواحی ورود و خروج نخ را بر روی صورت بیمار مشخص می کند. سپس با سوزن های نازک و مخصوص اینکار، نخ ها را وارد قسمت های مورد نظر کرده و پس از خروج، نخ ها را گره زده و آن را زیر پوست مخفی می کند.

استفاده از نخ باعث لیفتینگ و بالا کشیدن پوست می شود. نتایج حاصل از زاویه سازی صورت با نخ، آنی و قابل مشاهده است. این روش هیچ گونه عارضه ای ندارد و باعث ایجاد زخم یا اسکار بر روی صورت نمی شود.

• مزایای زاویه سازی صورت با نخ :

1. این روش ارزان می باشد.
2. انجام این روش خطری برای بیمار ندارد.
3. نخ ها باعث حساسیت نمی شوند.
4. نخ ها قابلیت جذب به بدن را دارند.
5. دوران بهبودی این روش بسیار کوتاه می باشد.

• زاویه سازی صورت با تزریق بوتاکس

در این روش پس از بررسی شکل صورت، بوتاکس را برای کوچک کردن برخی عضلات صورت به چند ناحیه پوست تزریق می نمایند. ماندگاری بوتاکس شش ماه است و برای حفظ نتایج باید تزریق تکرار شود.

بوتاکس سبب استراحت ماهیچه می شود. معمولا عضلاتی که سبب جویدن یا دندان قروچه می شوند شکل مربعی برای صورت به وجود می آورند که با این روش می توان شکل مربعی صورت را بهبود بخشید.

 

• بوتاکس چگونه انجام می‌شود؟

بوتاکس به عضلات مسیتر واقع در دو طرف صورت تزریق و در نقاط متعدد داخل عضلات پخش می‌شود. در هر طرف صورت تنها یک تزریق انجام می‌شود که کمتر از پنج دقیقه طول می‌کشد.

این روش بسیار مؤثر، بدون درد یا دارای حداقل درد است و به هیچ‌گونه زمان استراحت بعد از درمان نیاز ندارد. این یک روش غیرجراحی است و تأثیر آن روی صورت، بین ۲ تا ۸ هفته بعد از درمان دیده می‌شود.

• عوارض زاویه‌دار کردن صورت با تزریق بوتاکس

1. ماندگاری این روش کم است و باید هر ۳ تا ۶ ماه تکرار شود.
2. ممکن است کبودی در محل تزریق دیده می‌شود

• زاویه سازی صورت با تزریق فیلر :

در این روش فیلر به قسمت پایینی صورت و ناحیه گردن تزریق می شود که این امر باعث خوش تراش شدن فک می شود وحالتی زیبا به صورت می دهد. نتیجه تزریق فیلر پس از عمل به صورت آنی قابل مشاهده است.

این روش عارضه ای ندارد و بیمار پس از عمل می تواند کارهای شخصی خود را انجام دهد.

• مزایای زاویه فک و صورت با استفاده از تزریق فیلر

یکی از روش های زاویه سازی فک و صورت از تزریق چربی می باشد. این روش مزایای خاص خود را دارد که به اختصار شرح داده ایم :

1. متقارن و موزون تر شدن حالت صورت
2. جذابیت و برجسته شدن اجزای مختلف صورت
3. کانتور کردن و پوشاندن عارضه هایی مانند کوتاهی فک
4. از بین رفتن گردی صورت
5. برطرف شدن لاغری بیش از حد صورت
6. بهبود ظاهر صورت از نمای نیم رخ
7. تناسب فک با سایر اجزای صورت

• زاویه سازی صورت ( مادلینگ چهره ) با جراحی :

در روش جراحی بیمار در اتاق عمل بیهوش می شود. سپس پزشک معالج اندازه فک را کوچکتر می نماید و اینکار با برش دادن بخشی از استخوان فک با مته و اره مخصوص انجام می شود.

همچنین در صورتی که این قسمت عضلاتی حجیم داشته باشد، پزشک قسمت هایی از این عضله را بیرون کشیده و آن قسمت را بخیه می زند.

• پروتز 

 

یکی از روش‌هایی که جراحان برای زاویه سازی فک بدون تزریق از آن استفاده می‌کنند، پروتز است که دارای دو نوع سیلیکونی و پلی‎اتیلن است.

این روش جراحی عموما تحت بی‌هوشی عمومی انجام می‌شود و کاربرد آن برای زیبایی است و برای افرادی استفاده می‌شود که فک و چانه آن‌ها دچار عارضه خاصی نباشد.

عمل پروتز فک می‌تواند موجب مستقیم شدن خط فک شود یا زاویه آن را افزایش دهد و شکل ظاهری صورت را متناسب‌تر کند. ماندگاری این روش بالاست و به خاطر سازگاری آن با بدن، بسیار محبوب است.

البته ممکن است در مواردی این عمل با عفونت و خونریزی همراه باشد که در این صورت پروتز خارج و سه ماه بعد مجدد کاشت انجام می‌شود. این عارضه شایع نیست و با انتخاب جراح حاذق می‌توان میزان ابتلا به آن را به صفر رساند.

• برداشتن چربی بوکال (buccal fat)

از روش های دیگر جراحی برای فرم دهی صورت و زاویه سازی، برداشتن چربی بوکال (buccal fat) می باشد که از برش داخل دهانی انجام می شود. بعضا با استفاده از لیپوساکشن نیز چربی های اضافه به صورت محدود برداشته می شود.

• مزایای زاویه سازی صورت با جراحی

1. ماندگاری طولانی.
2. امکان برطرف کردن سایر ایرادهای موجود در فک و چانه.
3. عدم استفاده از مواد و ابزار اضافه مانند ژل یا پروتز در عمل.
4. ایجاد برش در نواحی داخل دهان یا زیر چانه به گونه‌ای که بعد از بهبود جای زخم، در ظاهر شخص تأثیری نداشته باشد.

• انواع زاویه سازی با انجام جراحی

به طور کلی هدف از این جراحی، اصلاح فک تحتانی و کاهش اندازه آن است اما قبل از آن چند نکته کلیدی را باید رعایت کرد.

• آماده‌ سازی برای جراحی

قبل از عمل باید از مصرف داروهای حاوی اسپرین خودداری نمود. همچنین مصرف داروهای ضد التهابی باید حداقل یک هفته پیش از جراحی کاملاً قطع شوند.

این داروها خون شما را رقیق کرده و مانع از لخته شدن خون به طور طبیعی در حین زاویه سازی صورت و فک می گردد. در نتیجه خطر خونریزی و کبودی افزایش پیدا میکند.

• کوچک کردن فک (ژینوپلاستی، آنولوپلاستی و کورتیکوتومی) :

در این روش اصلاح فک با کاهش اندازه فک تحت بیهوشی عمومی انجام می‌شود. هدف از این روش کاهش اندازه فک تحتانی برای انجام زاویه سازی است.

در ابتدا، در استخوان فک برشی انجام شده و قسمتهایی علامت گذاری شده سپس با استفاده از مته و اره مخصوص، آن قسمتها برش داد می شود.

بعد از انجام برش زاویه فک اصلاح شده و شک آن تنظیم می شود. در افرادی که بافت عضلانی ضخیمی در صورت دارند، جراح مقداری از بافت را خارج می کند. این کار به منظور کاهش حجم کلی فک و زاویه سازی آن صورت می گیرد.

 

• کوچک کردن چانه (مالارپلاستی و میوتومی) :

جراحی کوچک کردن چانه روشی نسبتاً ساده بودهو جراح با مهارت خود زاویه سازی صورت و فک را انجام میدهد. در این روش جراح برش کوچکی در داخل دهان و نزدیک لب پایین یا زیر چانه ایجاد می‌کند.

سپس با استفاده از ابزار مخصوص، استخوان اضافه را جدا کرده و تغییراتی را ایجاد می کند تا به ظاهری متناسب دست یابد. بعد از انجم تنظیمات، استخوان را با استفاده از سیم و بست در جای خود ثابت می کند.

در پایان کار نیز برش ها را بخیه زده و محل را تمیز میکند. همچنین از نوارهای چانه استفاده کرده تا فک را در جای خود محکم نگه دارد. ممکن است بیمار بعد از عمل یه مدت یک روز در بیمارستان بستری شود تا شرایط بررسی گردد.

عوارض استفاده از این روش کم بوده و احتمالاً بین 1 تا 2 هفته صورت ورم خواهد داشت. در این مدت بهتر است از مایعات زیاد و غذاهای نرم استفاده نمایید.

مراقبتهای بعد از عمل زاویه سازی صورت

• از کمپرس سرد استفاده کنید
• در معرض نور مستقیم خورشید قرار نگیرید
• از عینک استفاده نکنید تا به پوست صورتتان فشار وارد نشود
• محل درمان را تمیز نگه دارید
• دو الی سه روز از مواد آرایشی استفاده نکنید.
• تا چند روز از ورزش و فعالیتهایی که ممکن است موجب آسیب ناخواسته به صورتتان شوند، دوری کنید.

درمان، بعد از زاویه سازی صورت چه مدت طول خواهد کشید؟

بستگی به آناتومی بیمار، متابولیسم، دوز، تعیین سطح، محصول و غیره دارد. به طور معمول، با رایج ترین تزریق ژل پوستی برگشت پذیر ما، پروتکل عبارت است از:

اگر بیمار از نتایج در طول ۱ ماه راضی باشد (یعنی تزریق ژل، کافی است)، آنها باید در ۶ ماه درمان شوند، سپس در ۶ ماه و پس از آن یک بار در سال درمان شوند.

اگر بیمار از نتایج ۱ ماهه راضی نباشد (به عنوان مثال، تزریق ژل پوستی بیشتر، برای کسب نتایجی که آنها می خواهند لازم است)، سپس، تزریق ژل پوستی بیشتر باید هر ۱ – ۳ ماه تا زمانی که ظاهر مورد نظر بدست آید تزریق شود و سپس بیمار باید در طول ۶ ماه، پس از ۶ ماه و سپس یک بار در سال درمان داشته باشد.

 

عفونت های فک و صورت

عفونت های فضای ماگزیلوفاسیال یکی از شایع‌ترین انواع عفونت سر و گردن می باشد که چه از نظر زیبایی و چه از نظر نزدیکی به مناطق حساس بدن، اهمیت زیادی را دارا است.
با توجه به نزدیکی این فضاها به ساختار های حیاطی بدن انسان مثل سیستم تنفسی و مدیاستینوم، در صورت پیشروی عفونت ممکن است، بیمار دچار عوارضی چون سپتیسمی، انسداد راه هوایی، ترومبوز سینوس کاورنوس، نکروز بافت های فاسیال، عفونت در مدیاستن، پنومونی، شوک سپتیک، پریکاردیت و آبسه مغزی شود که بالقوه کشنده است و نیاز به مراقبت های بیمارستانی، درمان با آنتی بیوتیک و جراحی دارد.

برخی از عفونت های این ناحیه منشاء دندانی- فکی دارند و بعضی دیگر مربوط به اعضاء و اندام های دورتر و پاره ای نیز مرتبط با عفونت های پوستی می باشند.

عفونت های فک و صورت میکروارگانیسم های متعددی نقش دارند تعیین نوع آنتی بیوتیک جهت درمان بسیار اهمیت دارد.

شناخت شایعترین میکروارگانیسم و آنتی بیوتیک جهت درمان به منظور جلوگیری از مصرف بی رویه آنتی بیوتیک های مختلف و جلوگیری از مقاومت باکتریایی و عوامل و مسایل اقتصادی الزامی به نظر می رسد.

عفونت فک

عفونت استخوان یا استئومیلیت زمانی رخ می دهد که یک باکتری یا قارچ به استخوان حمله کند. در کودکان، این عارضه بیشتر در دست ها و پاها رخ می دهد.

در بزرگسالان استخوان های لگن، ستون فقرات و پاها بیشتر درگیر می شوند. ابتلا به استئومیلیت فک نیز محتمل است.

علائم استئومیلیت فک:

درد در ناحیه استخوان فک و تورم و قرمزی بافت اطراف از رایج ترین علائم ابتلا به این عارضه است. سایر علائم بیماری عبارتند از:

• تب و لرز
• تحریک پذیری
• درد شدید در ناحیه مبتلا
• احساس گرما در ناحیه عفونی شده
• تحلیه چرک
  گاهی استئومیلیت هیچ علامتی ندارد و تشخیص آن می تواند دشوار باشد.

عوارض استئومیلیت

درمان موفقیت آمیز عفونت به طور معمول امکان پذیر است اما گاهی اوقات عوارضی ایجاد می شود.

افرادی که شرایط دیگری دارند مانند دیابت شدید، HIV، گردش خون ضعیف یا سیستم ایمنی ضعیف، بیشتر در معرض خطر هستند.

درمان استئومیلیت فک

درمان استئومیلیت است به حذف دندان که از آن التهاب را آغاز کرده است. برش برگزار شد از ضریع استخوان برای اطمینان از انتشار از مایع التهابی است.

تجویز آنتی بیوتیک خوراکی و موضعی استخوان لاواژ راه حل ضد عفونی کننده. در موارد شدید، عمل جراحی انجام شده است به حذف بخشهایی از استخوان مرده و فک های پلاستیکی.

عدم درمان استئومیلیت ممکن است عوارض جدی مانند آبسه، سلولیت، شکستگی پاتولوژیک در فک، تحرک محدود فک پایین، مسمومیت خون شود.

شناخت انواع بیماریهای دهان، بیماری های فک و بیماری های زبان و لثه

بروز بیماریهای فک، بیماری های دهان و صورت به دو گروه مادرزادی و یا اکتسابی تقسیم بندی میشوند:

بیمار های دهانی مادرزادی:

• زبان بزرگ
• گره زبانی
• شکاف لب و کام
• سندرم عقاب
• مال اکلوژن

در گروهی دیگر برخی از بیماری‌های اکتسابی دهان، فک و صورت به صورت عفونی هستند و به شاخه ‌های ویروسی، باکتریایی و قارچی تقسیم می‌شوند.

شناسایی هر چه زودتر ضایعات دهانی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است چرا که انواعی از ضایعات دهانی ریسک ابتلا به سرطان را افزایش میدهند.
با تغییر الگوی زندگی در جهت نادرست افزایش شیوع انواع سرطان ها چشمگیر شده و متاسفانه افزایش سرطان های مربوط به دهان نیز قابل توجه است.

از این رو میتوان گفت اگر با هرکدام از علائم و نشانه های زیر مواجه شدید حتما به متخصص بیماری های دهان فک و صورت مراجعه کنید:

• وجود زخم هایی در ناحیه دهان صورت و سر که به مدت دو هفته بهبود نیافتند.
• وجود برآمدگی روی لب ها لثه ها و یا دیگر نواحی دهان که درحال رشد باشند.
• نقاط سفید در دهان، زخم های قرمز و لکه های قهوه ای و لکه های تیره در بافت های دهان.
• خونریزی های مکرر در دهان.
• احساس بی حسی یا درد در نواحی مختلف صورت دهان و گردن.

توجه داشته باشید که در اغلب موارد این نشانه ها ضایعات سرطانی نیستند اما نکته حائز اهمیت این است که با تشخیص زودرس ضایعات سرطانی میتوان درصد موفقیت را در درمان سریعتر بالا برد.

بیشتر بخوانید: بیماری دهان و دندان ؛ علت ها و پیشگیری آنها

عفونت‌های قارچی

کاندیدا، از عفونت‌های بسیار رایج دهان است.

افرادی که پیوند (عضو) دریافت کردند، مبتلایان به ایدز، سرطان و مصرف کنندگان کورتیکواسترویید، بیشتر از سایرین دچار کاندیدا و پوسیدگی دندان می‌شوند.

علامت‌های این عفونت، مشاهدهٔ تکهٔ سفید پنیر مانند همراه با سوزش، درد و ناراحتی است. وقتی این بیماری تشخیص داده شود، داروهای ضدقارچ تجویز می‌شود.

 

 

شایع ترین علل ایجاد زخم‌های دهان چیست؟

شایع‌ترین علت زخم‌های دهانی، آسیب های فیزیکی است.

گاز گرفتن گونه یا زبان و لب در هنگام غذا خوردن، تیزی یک دندان، فشار ناشی از مسواک زدن محکم و یا دندان‌های مصنوعی که در دهان لق هستند، می‌توانند بافت دهان را زخم کنند.

این “زخم‌ها به زخم‌های ناشی از ضربه یا زخم های تروماتیک” معروف‌اند.

عوامل دیگری نیز ممکن است در دهان زخم ایجاد کنند مثلا سوختگی ناشی از غذای داغ، تبخال‌های دهانی (داخل دهان)، عکس‌العمل به بعضی داروها مثل داروهای شیمی درمانی ، دیابت و سرطان.

عفونت لثه

عفونت لثه در نتیجه بیماری های لثه و انساج پریودنتال ایجاد می شود که در اصطلاح به آن التهاب لثه یا پریودنتیت گفته می شود.
عوامل زیر شامل عدم بهداشت مناسب، تحلیل لثه، تحلیل استخوان، ایجاد آسیب به لثه حتی اگر قبلا التهاب لثه وجود نداشته باشد.

سیگار کشیدن، جویدن تنباک، لق شدن دندان در ادامه بیماری های مزمن و طولانی لثه می تواند در ایجاد عفونت لثه نقش داشته باشد.

در عفونت لثه اتصال بین دندان‌ها و ساختارهای نگهدارنده اطراف دندان با جمع شدن جرم و پلاک و راه یافتن میکروارگانیسمها به اطراف دندان از بین می‌رود.

چنانچه درمان بیماری های لثه به تعویق بیفتد، دندان لق می گردد. لق شدن شدید دندان در نهایت منجر به از دست دادن دندان می‌ شود.

 

 

درمان کامل آبسه

درمان اصلی آبسه ابتدا حذف عامل عفونت و یا باز کردن آبسه و یا غیره بوده و در مرحله بعد تجویز آنتی بیوتیک لازم که همه این‌ها در مطب قابل انجام است.
در صورت گسترش عفونت و درگیری فضاهای صورتی نیاز به درمان و جراحی در بیمارستان می‌باشد.

ایجاد عفونت‌های فضاگیر شامل علایمی از جمله مشکل در تنفس وعدم توانایی بیمار در دراز کشیدن و تب و کاهش شدید میزان باز کردن دهان و … می‌باشد.

درمان در این شرایط توسط متخصص جراح فک و صورت و در اتاق عمل قابل انجام می‌باشد که بدنبال آن با تجویز مناسب انتی بیوتیک شرایط بیمار برطرف خواهد شد.

اصلی‌ترین علائمی که به شما میگویند دچار عفونت دندان شده‌اید:

• احساس درد شدید یا ضربان دار که با مسکن تسکین پیدا نمی‌کند.
• دندان شما در مقایسه با دندان‌های دیگر رنگ تیره‌تری پیدا کرده است.
• بروز ورم در ناحیه لثه، صورت یا فک
• طعم بد دهان یا بوی بد دهان نیز ممکن است شاخصی از عفونت دندان باشد.
• مشکل در باز کردن یا حرکت دادن دهان.
• درد ضربان دار دندان.

علت

عفونت دندان دراغلب موارد ناشی از باکتری ها، مخصوصا باکتری های موجود در پلاک می باشد که عفونت می کنند و وارد دندان می شوند.

عفونت ریشه و عصب دندان: باکتری از طریق حفره های کوچکی که ناشی از پوسیدگی دندان است و در مینای دندان بوجود می آید، وارد می شود.

پوسیدگی در نهایت باعث شکسته شدن لایه نرم تر بافت زیر مینا که عاج دندان نام دارد می شود.

با استمرار پوسیدگی، حفره در نهایت به پالپ نرم دندان نفوذ می کند و عفونت دندان بروز می یابد.

با گسترش عفونت پالپ، باکتری ها به استخوانی که دور دندان قرار گرفته و از آن محافظت می کند و استخوان آلوئول نام دارد، نفوذ می کنند و عفونت پری آپیکال بوجود می آید.

عفونت پریودنتال: وقتی باکتریی که در پلاک دندان وجود دارد باعث عفونی شدن لثه ها می شود، بیمار مبتلا به پریودنتیت (التهاب لثه) می شود.

لثه ها ملتهب می شود که باعث جدا شدن بافت دور ریشه دندان) از انتهای دندان می شود.

وقتی رباط پریودنتال از ریشه جدا می شود، یک کیسه پریودنتال که کیسه بسیار ریزی است، تشکیل می شود. کیسه به راحتی کثیف و به سختی تمیز می شود.
با بوجود آمدن باکتری در پاکت پریودنتال، آبسه پریودنتال بوجود می آید.

بیماران می توانند در نتیجه یک روش درمانی مخصوص دندان که به صورت تصادفی باعث بوجود آمدن پاکت های پریودنتال شده است دچار عفونت لثه شوند.

همچنین، مصرف آنتی بیوتیک در التهاب لثه درمان نشده که باعث پوشانده شدن علائم عفونت دندان می شود، می تواند منجر به آبسه پریودنتال شود.

گاهی اوقات آسیب دیدگی لثه منجر به عفونت پریودنتال می شود، حتی اگر لثه دچار التهاب نشده باشد.

 

درمان خانگی عفونت دندان

۱. آبکشی با آب نمک
۲. جوش شیرین
۳. اسانس اورگانو
۴. کمپرس سرد
۵. چای شنبلیله
۶. اسانس میخک
۷. اسانس آویشن
۸. پراکسید هیدروژن
۹. غرغره کردن روغن

روغن‌های مناسب برای این کار شامل موارد زیر هستند:
• روغن نارگیل خام
• روغن کنجد
• روغن زیتون
۱۰. سیر

پاتولوژی و ضایعه پاتولوژیک

کیست‌ها و تومورهای خوش خیم و بدخیم یکی از بیماری‌های نادر ولی ممکن در ناحیه دهان، فک و صورت هستند که انواع بسیاری داشته و هر کدام نیازمند توجه و اقدام کاملا علمی هستند.

درمان اینگونه مشکلات بصورت طبیعی همیشه با درصدی عود همراه هستند و در صورتیکه با دقت و اصولی انجام نشوند می توانند دچار عود با درصد بیشتر و نیاز به جراحی‌های متعدد و ایجاد ضایعات جبران ناپذیر پاتولوژیک گردند.

نواحی سر و صورت، فکین و بافت های نرم داخل دهان شامل گونه، زبان، لثه، کام و کف دهان و همچنین غدد بزاقی اصلی و فرعی می توانند به انواع بیماری های پاتولوژیک شامل کیست ها و تومور ها دچار گردند.

این بیماری ها که متاسفانه شایع هستند می توانند خوش خیم و یا بدخیم باشند. در بین ضایعات خوش خیم نیز انواع بسیار مخربی وجود دارند که اگرچه مثل ضایعات بدخیم نیستند ولی می توانند به شدت باعث تخریب موضعی بافت ها شوند.

منظور از پاتولوژی یا آسیب شناسی دهان، فک و صورت، رشته تخصصی دندانپزشکی است که با بهره مندی از علوم مختلف رشته های پزشکی و تلفیق آن با مباحث تخصصی دندانپزشکی، به مطالعه، بررسی و شناخت ماهیت بیماری‌های دهان، فک و صورت اعم از ضایعات ادنتوژنیک، استخوانی، رشدی-نموی، پوستی مخاطی، غدد بزاقی و … می پردازد.

آسیب شناسی دهان، فک و صورتیکی از دوره‌های تخصصی دندانپزشکی است که دستیاران تخصصی این رشته در طول سه سال تحصیل با انواع ضایعات خوش خیم و بدخیم دهان، فک و صورت، تظاهرات دهانی بیماری‌های سیستمیک آشنا شده و چگونگی تشخیص و گزارش تغییرات میکروسکوپی ایجاد شده در بافت‌ را می آموزند.

توانایی متخصصان این رشته دندانپزشکی بررسی نمونه های برداشته شده از ضایعات دهان، فک و صورت از لحاظ تشخیص انواع ضایعات خوش خیم و بدخیم است.

 

 

پاتولوژی چیست؟

بیشتر بخوانید ایمپلنت دندان چیست،انواع ایمپلنت ها و مزایا و عوارض آن ها

آسیب شناسی از نظر لغوی از دو واژه پاتو به معنی رنج، درد و عذاب و لوژی به معنی مطالعه تشکیل شده است.
به عبارت اختصاصی تر آسیب شناسی ، دستورالعملی است ارتباطی که علوم پایه و تجربیات بالینی را در بر گرفته و به منظور مطالعه تغییرات ساختاری و عملکردی در سلولها، بافتها و اندامها که زمینه بیماریها(Diseases) را بوجود می آورند اختصاص یافته است.

آسیب شناسی عبارت است از مطالعه اختلال در مولکول‌ها، سلول‌ها، بافت‌ها و عملکرد که در ارگانیسم های زنده در پاسخ به عوامل آسیب رسان یا محرومیت ها رخ می دهد.

بسیاری از این عوامل ترکیبات شیمیایی هستند که اغلب شامل فرآورده های دیگر ارگانیسم ها که مهمترین آنها میکروارگانیسم های پاتوژن( بیماری زا )، می باشند. دیگر عوامل آسیب رسان اشکال متنوع انرژی از قبیل گرما، تشعشعات و نیروهای مکانیکی هستند که در مقادیر زیادی اعمال می شوند.

ضمن اینکه بیشتر شرایط مرضی، ناشی از در معرض قرارگرفتن بافتهای بدن با مواد آسیب رسان می باشد، ولی محرومیت از عناصر غذائی ضروری، از قبیل پروتئین ها،‌ مواد معدنی، ویتامین ها، آب و اکسیژن نیز ممکن است به همان اندازه دارای آثار مضر و تخریب کننده باشد.

فاکتورهای ژنتیکی نیز ممکن است دارای نقش مهمی در آسیب شناسی باشند.

آزمایشات پاتولوژی چه هستند؟

 

آزمایشات پاتولوژی به هر آزمایشی که به بررسی اختلال عملکرد بدن بپردازد آزمایش پاتولوژی گفته می شود. همه آزمایش ها در آزمایشگاهی که تحت نظارت یک پزشک پاتولوژیست است انجام می شود.

آزمایشات از آزمایش معمول خون گرفته تا نمونه برداری از بافت های سرطانی (بیوپسی ها) و مشاهده نمونه ها در زیر میکروسکوپ توسط پاتولوژیست را شامل می شوند.

تشخیص بیشتر سرطان ها و بیماری ها با مشاهده سلول های نمونه برداری از بافت درگیر در زیر میکروسکوپ انجام می شود.
بنابراین پاتولوژیست، تشخیص دهنده قطعی بسیاری از بیماری هاست.

هدف پاتولوژیست

پاتولوژیست ها به منظور فهمیدن تغییرات ایجاد شده در بدن از تکنیک های مختلف مولکولی ، میکروب شناسی و ایمنی شناسی استفاده می کنند.
این افراد تغییرات ماکروسکوپیک بدن ، تغییرات میکروسکوپیک بدن و تغییرات مایعات بدن را به منظور پایه ریزی تشخیص و راهنمایی درمان بیماری ها شناسایی می کنند.

از جمله توانایی های یک متخصص پاتولوژی شامل :

1. آماده سازی نمونه بافتی با استفاده از تکنیک ها و تشخیص میکروسکوپی ضایعات دهان و فک و دندان
2. شناخت بیماری های سیستمیک و آثر آن در دهان و فک و دندان
3. مکانیسم ایجاد تغییرات ضایعات میکروسکوپی و ارتباط آنها با علائم بالینی
4. شناخت ماهیت تغییرات بالینی با استفاده از رادیوگرافی

ضایعات پاتولوژیک فک و دهان

 

ضایعات پاتولوژی فک و دهان به معنای مشکلات به وجود آمده در ناحیه فک است که می‌تواند توسط متخصص پاتولوژیست درمان شود.

به طور کلی ضایعات پاتولوژیک فک شامل چندین دسته‌بندی می‌شود که در ادامه دو دسته از معمول‌ترین آن‌ها را معرفی خواهیم کرد.

 

1- تومورهای خوش‌خیم و بدخیم در ناحیه فک و صورت

تومورهای خوش‌خیم یا بدخیم از جمله ضایعات پاتولوژیک فک و صورت هستند که اگر به موقع درمان نشوند، می‌توانند مشکلات بیشتری را برای فرد بیمار ایجاد کنند.

تومورهای خوش‌خیم (مانند آملوبلاستوما) رشد نسبتاً سریعی در ناحیه فک و صورت دارند و می‌توانند باعث تخریب بافت‌های مجاور شوند؛ اما تومورهای بدخیم علاوه بر تخریب بافت‌های مجاور، می‌توانند به بافت‌های دوردست مانند غدد لنفاوی و ریه و حتی مغز نیز رسیده و منتشر شوند.

اگر فرد بیمار با مشاهده علائم به سرعت به پزشک متخصص مراجعه کند، می‌توان با درمان سریع مشکل را برطرف کرد؛ اما اگر بیمار به موقع به پزشک مراجعه نکند، ممکن است در انتها شیمی درمانی نیز برای معالجه لازم باشد.

• علائم تومورهای فکی و دهانی

شیوع تومورها معمولاً در فک پایین بیشتر از فک بالاست. تومورهای دهانی می‌توانند در گلو نیز ظاهر شوند. به طور کلی از جمله علائم تومورهای دهانی، ایجاد زخم یا لکه‌های سفید و قرمز در دهان است که پس از گذشت مدت طولانی نیز از بین نمی‌روند.

• درمان تومورهای فکی و دهانی

پس از تشخیص تومور در دهان توسط متخصص مربوطه، محتمل‌ترین روش برای درمان جراحی است. به دلیل ماهیت تهاجمی تومورها، در جراحی بخشی از بافت‌های سالم اطراف تومور نیز برداشته می‌شود.

در برخی از جراحی‌ها نیز با توجه به نوع تومور و پیشروی آن، ممکن است لزوم به برداشتن بخشی از فک نیز احساس شود.

 

2- ضایعات پاتولوژیک فک ؛ کیست‌های ناحیه فک و صورت و دهان

کیست‌های ناحیه دهان و صورت از دیگر ضایعات پاتولوژیک فک هستند که نیازمند درمان سریع می‌باشند.

کیست‌های دهانی در صورتِ مراجعه دیر هنگام به متخصص پاتولوژیست می‌توانند باعث شکستگی استخوان‌های فک شوند که علاوه بر ضعف در عملکرد، نقص در زیبایی فرد را نیز به دنبال خواهد داشت.

نکته مهم دیگر این است که اگر درمان کیست‌های دهانی به موقع انجام نشود، در انتها ممکن است فرد دچار کیست‌های سرطانی شود.

درمان ضایعات پاتولوژیک

کیست‌ها و تومور های خوش خیم و بدخیم(جراحی ضایعات پاتولوژیک) یکی از بیماریهای نادر ولی ممکن در ناحیه دهان، فک و صورت هستند که انواع بسیاری داشته و هر کدام نیازمند توجه و اقدام کاملا علمی هستند.

درمان اینگونه مشکلات بصورت طبیعی همیشه با درصدی عود همراه هستند و در صورتیکه با دقت و اصولی انجام نشوند می توانند دچار عود با درصد بیشتر و نیاز به جراحیهای متعدد و ایجاد ضایعات جبران ناپذیر گردند.

بنابراین معاینات کلینیکی و رادیوگرافیک دوره ای و همچنین مراجعه به پزشک در صورت ایجاد علایم مشکوکی مثل درد، تورم، بی حسی،مشکلات بلع و یا تنفس که اخیرا ایجاد شده شدیدا توصیه می گردد.

 

درمان ضایعات پاتولوژی فک و صورت

برخی از مواقع افراد در داخل دهان و یا صورت دچار مشکلاتی همچون درد ،تورم و یا بی حسی لب و یا ترشح می شوند که در این صورت بهتر است با مشاهده علائم ، سریعا به یک متخصص جراح فک و صورت مراجعه کنند تا تحت تشخیص و درمان صحیح قرار گیرند.