مراقبت از ارتودنسی چگونه است ؟

مراقبت از ارتودنسی

مراقبت از ارتودنسی بسیار اهمیت دارد زیرا در روند درمان نقش حیاتی دارند.

در واقع سریع ترین راه برای تکمیل درمان ارتودنسی این است که با این ابزارها درست برخورد کنید و طبق دستورالعمل از آنها استفاده کنید.

براکت هاى آسیب دیده و خراب طول درمان را افزایش خواهند داد، بنابراین به خوبی از آنها مراقبت کنید.

البته معمولاً زمانی که صحبت از ابزار ارتودنسی می شود همه به براکت ها فکر می کنند در حالی که هدگیر، اکسپندر (وسیع کننده)، ریتینر (نگهدارنده) و حتی رابر بند(کش ارتودنسى) هم جزء ابزارهای ارتودنسی هستند.

باید مراقب آنها نیز بود و طبق دستورالعمل آنها را در دهان قرار داد تا بتوانند به مرور زمان دندان ها و فک را به محل درست خود جابجا کنند.

مراحل ارتودنسی چیست؟

بیمار پس از انجام اقدامات قبل از ارتودنسی برای انجام ارتودنسی آماده می شود. مدت زمان ارتودنسی با توجه شدت بهم ریختگی دندان های بیمار حدود یک الی دو سال طول می کشد.

در صورتی که بیمار به جراحی فک نیز نیاز داشته باشد، پس از مرتب شدن دندان ها ، جراحی فک انجام می شود؛ در حین جراحی فک ، ارتودنسی روی دندان ها حضور دارد تا دندان ها از موقعیت جدید خود خارج نشوند.

پس از گذشت دوران نقاهت جراحی فک ، مجدد ارتودنسی برای تثبیت موقعیت دندان ها ادامه داده می شود.

راه های نگهداری و مراقبت از ارتودنسی

بهداشت دهان و دندان با ارتودنسی به زمان و تلاش بیشتری برای مراقبت نیاز دارد، زیرا می دانید که استفاده از مسواک معمولی برای دندان های ارتودنسی شده، کافی نخواهد بود.
از جمله مهم ترین راه های نگهداری و مراقبت از ارتودنسی دندان می توان به موارد زیر اشاره کرد:

1- تمیز کردن با مسواک
2- مسواک مخصوص
3- خمیر دندان
4- استفاده از نخ دندان
5- دهانشویه

بیشتر بخوانید: ارتودنسی دندان چیست، انواع و تفاوت آن‌ها با یکدیگر

روش‌های نخ کشیدن حین ارتودنسی

مهم نیست نخ کشیدن چقدر سخت یا زمانبر است، دندان‌ها را باید هر شب بعد از مسواک زدن نخ بکشید؛

چرا که بریس و سیم کشی دندان گیر غذایی را به شدت افزایش می‌دهد و مسواک زدن این ذرات را خارج نمی‌کند.

از آنجایی که نخ کشیدن دور سیم‌ها دشوار است، نخ معمولی برای دوران ارتودنسی مناسب نیست.
در مدت ارتودنسی باید از نخ مخصوص ” threader floss” استفاده کرد که به دلیل داشتن سر سفت می‌توان با آن بین براکت‌ها را نیز نخ کشید.

همچنین می‌توان از نخ معمولی و threader floss پلاستیکی مجزا استفاده کرد.

طریقه نخ کشیدن حین ارتودنسی به شرح زیر است:

نخ را زیر سیم ببرید و وارد فضای بین دو دندان کنید. نخ را بکشید تا طول کافی از آن در هر دو دست باقی بماند، سپس هر سر نخ را با یک انگشت اشاره بگیرید.
نخ را به آرامی چند بار بین دندان‌ها جلو و عقب ببرید.
پس از آن که به خط لثه رسیدید، نخ را به شکل C حلقه کنید.
زیر خط لثه را نیز با حرکت ملایم رو به بالا و پایین نخ بکشید.
نخ را با احتیاط بیرون بکشید و سپس تمام این مراحل را بقیه برای دندان‌ها تکرار کنید.
ممکن است لثه‌ها هفته اول خونریزی کند، که کاملاً طبیعی است. لثه‌ها به مرور سفت می‌شوند و به نخ کشیدن عادت می‌کنند.

 

روش‌ مسواک زدن

نحوه مسواک زدن شستشوی دهان با آب بعد از خوراکی‌ها باعث می‌شود مواد غذایی که به اطراف بریس‌ها چسبیده‌اند جدا شوند.

بعد از خوردن باید حتما بریس‌ها را مسواک بزنید. شیوه مسواک زدن در دوره درمان ارتودنسی کمی با مسواک زدن معمولی متفاوت است و ممکن است عادت کردن به آن نیاز به زمان داشته باشد.
متخصصین ارتودنسی جزئیات مربوط به دستورالعمل‌های مسواک زدن را در اختیار بیماران قرار خواهند داد و آن‌ها را راهنمایی خواهند کرد.

بهتر است از مسواک برقی یا مسواک‌های دستی حاوی پرزهای نرم و متوسط استفاده کنید.

باید با دقت دندان‌ها را مسواک بزنید و مطمئن باشید که تمام پسماندهای غذایی از اطراف بریس‌ها جدا شدند.
مسواک را در بالای براکت و در زاویه 45 درجه به سمت پایین و در پایین براکت و در زاویه 45 درجه به سمت بالا نگه دارید.

اگر به هر دلیلی نمی‌توانید مسواک بزنید حتما دهان را چندین بار با آب ( یا دهان‌شویه) بشویید و در اسرع وقت مسواک بزنید.

 

بهترین فراورده‌ها برای مراقبت حین ارتودنسی

مسواک ارتودنسی پرزهایی ‘V’ شکل دارد تا بتوان با آن بالا و زیر سیم و براکت‌ها را تمیز کرد.
مسواک‌های برقی بیشتر از مسواک معمولی پلاک را از روی دندان‌ها پاک می‌کند. به علاوه بعضی از مسواک‌های جدیدتر سری دارد که مخصوص استفاده در دوران ارتودنسی است.
مسواک‌های بین دندانی سر بسیار کوچک و پرزهای نرمی دارد که آن را برای تمیز کردن زیر سیم‌ها و بین دندان‌ها و رعایت بهداشت ارتودنسی ایده‌آل کرده است.
دندانپزشک روش تمیز کردن دور سیم‌کشی را با استفاده از مسواک بین دندانی آموزش می‌دهد.
متخصص ارتودنسی با توجه به شرایط پیشنهاد می‌کند که برای مراقبت از دندان‌های خود در دوران ارتودنسی از یک یا چند مورد از وسایل فوق در خانه استفاده کنید.

مراقبت از ارتودنسی ثابت

• تمیز کردن دندان‌ها

برای مراقبت‌های بعد از ارتودنسی تعداد دفعات مسواک زدن در طول درمان ارتودنسی دندان باید افزایش داده شود.
متخصص ارتودنسی(ارتودنتیست) مسواک‌های کوچکی را به بیمار نشان می‌دهد که برای تمیز کردن پشت سیم ارتودنسی مفید است.
بیمار باید تمام براکت‌ها را یک به یک از همه طرف مسواک بزند یادگیری نحوه استفاده از نخ دندان ارتودنسی در این مرحله الزامی است .

 

• مراقبت از سیم ارتودنسی

مراقبت درمان ارتودنسی در تسریع رند بهبودی تاثیر بسزایی دارد. خم یا جابجا شدن سیم ارتودنسی در طی مراحل ارتودنسی دندان باعث می‌شود که سیم در لثه فرو برود و بیمار احساس درد کند.
تغییر وضعیت سیم و فشار آوردن دندان‌ها به سیم گاهی نشانه پیشرفت درمان است.

لبه‌های تیز قابل تنظیم است، همچنین متخصص موم در اختیار بیمار قرار می‌دهد تا برای ناحیه‌های حساس از آن استفاده کند.

• کش و ریتینر یا پلاک متحرک

اگر لازم است از کش ارتودنسی استفاده کنید، حتماً مو به مو از دستورات متخصص پیروی کنید. استفاده نادرست از کش یا استفاده نکردن از آن درمان را طولانی‌تر از حد انتظار می‌کند.
با تقبل هزینه سیم کشی دندان کودکان ، ریتینر یا پلاک متحرک باید طبق دستور متخصص در دهان گذاشته شود.
ریتینر پس از تقبل قیمت ارتودنسی دندان و اتمام دوره استفاده از بریس به منظور حفظ نتیجه به دست آمده به کار برده می‌شود، چون احتمال این که دندان‌ها به وضعیت اولیه برگردند، بسیار زیاد است.

ریتینر یا پلاک نگهدارنده پس از ارتودنسی دندان گاهی به امری مادام‌العمر تبدیل می‌شود و بیمار باید تا زمانی که تمایل به صاف و مرتب نگه داشتن دندان‌ها دارد، پلاک نگهدارنده را نیز در دهان نگه دارد.
دندان به مرور زمان در اثر تغییرات استخوانی و عضلانی، رشد استخوان، روکش دندان یا پر کردن دندان و در پی‌آمد روند طبیعی افزایش سن جابجا می‌شود.

اگر بهداشت دهان در دوران درمان ارتودنسی رعایت نشود چه می شود؟

در صورتی که ذرات غذا بین دندان ها یا براکت گیر کند و تمیز نشود یا پلاک چسبیده به آنها پاک نشود، باکتریها شروع به فعالیت و تغذیه از این ذرات می کنند.
در اثر فعالیت باکتری ها اسید تولید می شود.
مینای دندان دائما در معرض اسید قرار می گیرد و مواد معدنی از آن جدا می شوند. در نتیجه مینا ضعیف شده و از بین می رود.
در این مرحله لکه های سفیدی در سطح دندان ایجاد می شود که مرحله اول پوسیدگی دندان است و اگر به موقع به داد آن نرسید به پوسیدگی و کرم خوردگی پیشروی می کند.
از طرفی لثه در اثر پلاک و باکتریها تحریک و ملتهب می شود. اگر این وضعیت ادامه پیدا کند، عفونت ایجاد می شود.
با پیشرفت عفونت لثه، دندان و استخوان فک نیز تحت تاثیر قرار می گیرند و حتی ممکن است در نهایت دندان خود را از دست بدهید.

 

سیگار کشیدن را به طور کامل متوقف کنید

سیگار کشیدن با ارتودنسی سرامیکی باعث می شود بریس های سرامیکی، الاستیک های رنگی و دندان های شما دارای لکه های زرد شوند.
فراموش نکنید که لکه های ناشی از سیگار عمیق هستند و به سختی پاک می شوند.
اگر سیگاری هستید اما می خواهید ارتودنسی سرامیکی داشته باشید بهتر است که یا سیگار را به طور کامل ترک کنید یا اینکه رو به سایر روش های ارتودنسی مانند ارتودنسی متحرک بیاورید.

مراقبت های بعد از ارتودنسی دندان

ارتودنسی دندان عملی بسیار حرفه‌ای و دقیق است که موفقیت کامل آن نیازمند همکاری متقابل بین بیمار و پزشک می باشد.
رعایت نکات زیر باعث می شوند که نتیجه به بهترین شکل ممکن صورت بپذیرند.

• روز اول بعد از ارتودنسی شدن دندان ها

جایگذاری بریس‌ها به هیچ وجه دردناک نیست.
بریس‌ها می بایست در دهان شما تنظیم شود بنابراین ممکن است برای مدت کوتاهی غذا خوردن شما را با وقفه مواجه کند.
در بعضی موارد مشاهده شده است که دندان ها حساس شوند.

• سه روز اول بعد از ارتودنسی دندان

در سه روز اول ارتودنسی به علت اینکه دندان‌ها به فشار ناشی از بریس‌ها عادت ندارند، ممکن است شما کمی احساس درد و ناراحتی در دندان‌ها و اطراف لب‌ها و گونه‌ها تا زمان تنظیم بریس‌ها حس نمایید.
برای کاهش دادن درد و ناراحتی از موم یا سیلیکون استفاده می کنند که باید روی بریس ها به کار برده می شود.
داروهای مسکن و ضد درد همچون ژلوفن بدون نیاز به نسخه پزشک هم مورد استفاده قرار می گیرند.
شستشوی دهان با آب گرم و نمک باعث کاهش درد خواهد شد.

• هفته اول بعد از ارتودنسی دندان

ناراحتی و دردی که به خاطر قرار دادن بریس ها ایجاد شده بود، از بین خواهد رفت.
دندان‌ها به وجود بریس‌ها عادت کرده و در نتیجه غذا خوردن راحت‌تر می‌شود.

• مراجعه منظم به پزشک متخصص ارتودنسی

یکی از مهم ترین نکات در هنگام درمان ارتودنسی این است که فردی که دندان خود را ارتودنسی کرده است، به صورت منظم به متخصص ارتودنسی مراجعه نماید.
این مراجعه ها صرفاً جهت کنترل دستگاه‌ها نیست بلکه در هر جلسه بنا به ضرورت، دستگاهها تنظیم و فعال می‌‌شوند تا درمان ارتودنسی به بهترین شکل ممکن صورت بپزیرد.

در هنگام استفاده از ارتودنسی ثابت از خوردن بعضی غذا ها خود داری کنید

متخصص ارتودنسی شما یک لیست از غذاهایی که در هنگام استفاده از ارتودنسی باید از آن ها بپرهیزید، در اختیار شما قرار خواهد داد.
یک قاعده کلی این است که از هر نوع غذای چرب، سفت و جویدنی بپرهیزید.
از خوردن غذا های چسبنده مانند کارامل یا آبنبات که احتمال گیر کردن آن ها در لا به لای ارتودنسی ثابت شما زیاد است بپرهیزید.
موادی مانند پاپ کورن هم می تواند در هنگام جویدن محل براکت ها را تغییر دهد و مشکلات عدیده ای ایجاد نماید.
مورد مهم دیگر که برای مراقبت از ارتودنسی ثابت باید رعایت کنید، مراقبت در مقابل هر چیزی است که در دهان خود قرار می دهید.
جویدن ناخن ها یا سر خودکار ها عادت ناپسندی است که حتما باید از آن ها پرهیز کنید.
موارد مشابه این عادات نیز می تواند به راحتی مشکل ساز شود.

همچنین باید بیشتر مواظب باشید شی سختی در غذای شما وجود نداشته باشد. اگر این موارد را رعایت کنید قطعا دوره درمان کوتاه تری خواهید داشت.

 

 

را

استفاده از آدامس بدون قند در طی درمان ارتودنسی

ما به بیماران ارتودنسی خود توصیه می‌کنیم که تنها از آدامس‌های بدون قند استفاده کنند.
این آدامس‌ها بزاق دهان و جریان خون به پریودونتیوم که مسئول حرکت دندان است را افزایش می‌دهد.
افزایش بزاق آسیب‌پذیری لب‌ها و لثه‌ها و احتمال پوسیدگی دندان را کاهش می‌دهد.
ویتامین C برای سلامت بافت‌های پشتیبان دندان‌ها ضروری است.
این ویتامین در بهبود استخوان و فیبرهای کلاژن، که اطراف دندان‌ها را احاطه کرده‌اند، نقش مهمی ایفا می‌کند.
بهترین منابع ویتامین C عبارتند از پرتقال و آب پرتقال، انبه، گل کلم، فلفل سبز، گریپفروت و آب گریپفروت، توت فرنگی، مارچوبه، آب گوجه فرنگی، اسفناج، خربزه و رازبری.

اقدام‌های لازم در صورت شکستگی یا شل شدن براکت، بند یا سیم

خوردن خوراکی‌های سفت یا شکلات چسبناک به آسیب دیدن یا جدا شدن تجهیزات ارتودنسی منجر می‌شود.
اگر بند یا براکت هنوز به سیم وصل است، بگذارید همان‌طور بماند، اما کش را به آن وصل نکنید.
اگر قطعه درآمده است، آن را نگه دارید، اما اگر هنوز متصل است آن را با موم ارتودنسی بپوشانید تا داخل دهان را اذیت نکند.
در هر دو حال حتماً با متخصص تماس بگیرید و جریان را به ایشان اطلاع دهید تا وقت برایتان در نظر گرفته شود.
در وقت تعیین شده حتماً قطعات جدا شده را همراه ببرید.